Jean Langlais

Jean Langlais
	Plaats uw zelfgemaakte foto hier
Algemene informatie
Volledige naam	Jean Francois Hyacinthe Langlais
Geboren	15 februari 1907
Geboorteplaats	La Fontenelle
Overleden	8 mei 1991
Overlijdensplaats	Parijs
Land	Frankrijk
Werk
Genre(s)	symfonische muziek , kerkmuziek , orgelmuziek
Beroep	componist , organist
Instrument(en)	orgel
	Officiele website ; ( en ) AllMusic-profiel ; ( en ) Discogs-profiel ; ( en ) MusicBrainz-profiel ;
Portaal	Muziek

Jean Francois Hyacinthe Langlais ( La Fontenelle , Ille-et-Vilaine , 15 februari 1907 - Parijs , 8 mei 1991 ) was een blinde Franse componist en organist .

Levensloop [ bewerken | brontekst bewerken ]

Jean Langlais werd geboren in een klein dorp in Bretagne . Als tweejarige werd hij blind door glaucoom . Aan het blindeninstituut in Parijs begon hij zijn orgelstudie, die hij voortzette aan het Conservatoire de Paris bij Marcel Dupre . Daarnaast studeerde hij compositie bij Paul Dukas en improvisatie bij de eveneens blinde Andre Marchal .

Na zijn afstuderen ging hij lesgeven aan hetzelfde blindeninstituut waar hij zelf was opgeleid. Van 1945 tot 1987 was hij vaste organist van de Basilique Sainte-Clotilde in Parijs, een eervolle positie die voor hem onder anderen Cesar Franck , Gabriel Pierne en Charles Tournemire hadden bezet. Gelijktijdig ontwikkelde hij zich tot een veelgevraagd concertorganist en maakte vele tournees door Europa en de Verenigde Staten. Alleen al in laatstgenoemd land gaf hij tussen 1952 en 1981 meer dan 300 recitals . Hij bleef ook lesgeven en was van 1961 tot 1976 docent aan de Schola Cantorum de Paris . De Nederlandse organisten Ewald Kooiman , Margreeth Chr. de Jong en Petra Veenswijk behoorden tot zijn leerlingen.

Jean Langlais stond bekend als een briljant organist, een voortreffelijk docent en een charismatische, kleurrijke en humoristische man. Zijn tweede vrouw Marie-Louise Jaquet-Langlais , ook organiste en orgelkundige, publiceerde in 1995 een biografie van haar man: Ombre et Lumiere . Eerder had zijn vroegere studente, registrante en vriendin Ann Labounsky op verzoek van zijn eerste vrouw Jeannette een biografie geschreven, Jean Langlais: The Man and His Music . Langlais kreeg die te lezen, maar was ontevreden omdat ze hem schetste zoals zij hem zag: als een gecompliceerde persoonlijkheid. Het boek, waarmee Labounsky al in de jaren zeventig begonnen was, verscheen pas in 2000, negen jaar na Langlais' dood.

Composities (selectie) [ bewerken | brontekst bewerken ]

Langlais componeerde 254 werken met opusnummer , waarvan de meerderheid voor orgel. Zijn stijl kan gekenschetst worden als gematigd-modern en harmonisch complex.

Werken voor orkest [ bewerken | brontekst bewerken ]

1935 Pieces en forme libre , voor orgel en strijkorkest, op. 18
1936 Symphonie (Suite) concertante , voor cello en orkest, op. 20
1936 Symphonie (Suite) concertante , voor piano en orkest, op. 21
1937 Theme, variation et final , voor koperblazers, strijkers en orgel, op. 28
1938 Suite bretonne , voor strijkorkest, op. 33
1938 - 1946 Deuxieme concerto , voor orgel en strijkorkest, op. 122
1948 - 1949 Premiere concerto , voor orgel (of klavecimbel) en orkest, op. 61
1970 - 1971 Troisieme concerto , voor orgel, strijkorkest en timbales, op. 166

Missen en gewijde muziek [ bewerken | brontekst bewerken ]

1932 - 1942 Cinq motets , voor 2 vrouwenstemmen en orgel, op. 8
1937 Deux Psaumes , op. 27
1. nr. 123, "Je leve les yeux vers Toi", voor sopraan, tenor en gemengd koor
2. nr. 58, "Contre les juges inique", voor gemengd koor en orgel
1946 Cantate a Saint-Vincent , voor gemengd koor en strijkorkest (of orgel), op. 49
1947 Cantate en l'Honneur de Saint- Louis Marie de Monfort , voor vrouwenkoor, orgel en trompetten, op. 53
1949 Messe Solennelle , voor gemengd koor en twee orgels, op. 67
1952 Messe en style ancien , voor gemengd koor en orgel, op. 75
1953 Missa In Simplicitate , voor zangstem (of unisono-koor) en orgel (of harmonium)
1954 Missa Salve Regina , voor 3-stemmig polyfone mannenkoor, samenzang, twee orgels en koper-ensemble, op. 81
1956 Cantique eucharistique , voor zangstem en orgel, op. 92
1957 La Passion , voor recitant, 8 solisten, gemengd koor en orkest, op. 99
1958 Missa Misericordiae Domini , voor 3-stemmig koor en orgel, op. 105
1961 Ave Maria stella , voor twee gelijke stemmen, op. 123
1965 Messe "Dieu prends pitie" , voor gemengd koor, samenzang en orgel, op. 144
1965 Messe "Joie sur terre" , voor zangstem (of unisono-koor) en orgel, op. 151
1968 Missa Orbis Factor , voor gemengd koor, orgel en koper-ensemble, op. 160
1976 Cantique en l'honneur d'Anne de Bretagne , voor gemengd koor en orgel, op. 193

Werken voor toetseninstrumenten [ bewerken | brontekst bewerken ]

Orgel [ bewerken | brontekst bewerken ]

1927 Prelude et Fugue , op. 1
1932 Poemes Evangeliques , op. 7
1933 - 1934 Trois Paraphrases Gregoriennes , op. 9
1935 rev. 1938 Miniature , op. 108
1937 Legende de Saint-Nicolas , op. 25
1937 - 1952 Folkloric suite , op. 77
1938 - 1973 Cinq meditations sur l'Apocalypse , op. 175
1941 - 1942 Premiere symphonie , op. 37
1942 - 1943 Neuf pieces , op. 40
1943 Deux offertoires pour tous les temps sur des textes gregoriens , op. 41
1946 Fete , op. 51
1947 Suite Breve , op. 54
1947 Suite medievale en forme de messe basse, op. 56
1948 Suite Francaise , op. 59
1949 Incantation pour un Jour Saint
1950 Four Postludes , op. 69
1951 Hommage a Frescobaldi , op. 70
1954 Dominica in Palmis , op. 83
1956 Huit pieces modales , op. 90
1956 Organ Book , op. 91
1957 - 1959 In Festo SS, Trinitatis , op. 98
1959 Mass XVI (Ordinary Ferial Days) , op. 106
1959 Deo gratias-Mass XVI and XVIII , op. 107
1959 - 1960 American Suite , op. 111
1959 - 1975 Mosaique , vol. I, op. 190
1960 Deux petites pieces dans le style medieval , op. 114
1960 - 1962 Douze petites pieces , op. 130
1961 Essay (trial) , op. 128
1962 Trois Meditations sur la Sainte Trinite , op. 129
1962 - 1964 Hommage a Rameau , voir op. 134
1966 Poem of Happiness , op. 153

1968 Livre Œcumenique , op. 157
1968 Deux pieces , op. 158
1971 Cinq chorals , op. 167
1971 Offrande a Marie , op. 169
1972 Petits preludes sur deux themes gregoriens , op. 172
1974 Plein-jeu a la francaise , op. 178
1974 Huit chants de Bretagne , op. 181
1975 Celebration , op. 183
1976 Mosaique , vol. II, op. 191
1976 Deuxieme symphonie "alla Webern" , op. 195
1976 - 1977 Troisieme symphonie , op. 207
1977 Mosaique , vol. III, op. 196
1979 Noels avec variations , op. 204
1979 Offrande a une ame , op. 206
1983 Cinq soleils , op. 218
1983 Deux pieces breves , op. 220
1983 Huit preludes , op. 222
1984 Miniature II , op. 223
1985 B.A.C.H.
1985 - 1986 American Folk-Hymn Settings , op. 229
1985 In Memoriam , op. 231
1986 Douze versets , op. 235
1986 Expressions , op. 236
1986 Fantasy on two old Scottish themes , op. 237
1988 Christmas Carol-Hymn Settings , op. 243
1988 Contrastes , op. 244
1989 - 1990 Mort et resurrection , op. 250
1990 Moonlight Scherzo , op. 251
1990 Trio , op. 254
Chants de bergers-priere de mages , op. 212

Piano [ bewerken | brontekst bewerken ]

1936 Mouvement perpetuel

Klavecimbel [ bewerken | brontekst bewerken ]

1933 - 1944 Suite , op. 47

Beiaard [ bewerken | brontekst bewerken ]

1967 Carillon (Bells) , op. 154

Bibliografie [ bewerken | brontekst bewerken ]

Over Jean Langlais [ bewerken | brontekst bewerken ]

Boeken [ bewerken | brontekst bewerken ]

Ann Labounsky: Jean Langlais: The Man and His Music . Amadeus Press, New York, 2000. ISBN 1-57467-054-9
Marie-Louise Jaquet-Langlais: Ombre et Lumiere: Jean Langlais 1907-1991 . Ed. Combre, Parijs, 1995. ISBN 2-9506073-2-2
Janet Berggren Krellwitz: The use of Gregorian chant in the organ works of Jean Langlais : analysis and recital , Columbia University Teachers College (New York). 1981. dissertation .

Artikelen [ bewerken | brontekst bewerken ]

Joel-Marie Fauquet: L'apocalypse selon Jean Langlais , in: L'Education Musicale. 38 (1981/82), S. 307-309.
Marie-Louise Jaquet-Langlais: Die leichten Orgelwerke von Jean Langlais , in: Musica Sacra. 96 (1976), S. 30-40.
Pierre Denis: L'Oeuvre d'orgue de Jean Langlais , in: L'Orgue. 1961, S. 18~194.
Seth Bingham: The choral masses of Jean Langlais , in: Caecilia. 86 (1959), S. 73-82.
Ernest Bohn: Jean Langlais, poete de l'orgue , in: Caecilia. Strasbourg. 65 (1957), S. 146-150.

Enkele algemene naslagwerken [ bewerken | brontekst bewerken ]

Jozef Robijns , Miep Zijlstra : Algemene muziek encyclopedie , Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9
Jean Gallois: Musiques et musiciens au faubourg Saint Germain , Paris: Delegation a l'Action Artistique, [1996], 212 p., ISBN 978-2-905-11883-7
Vefa de Bellaing: Dictionnaire des compositeurs de musique en Bretagne , Nantes: Ouest Editions (18 fevrier 1992). 280 p., ISBN 978-2-908-26111-0
Gilles Catagrel , Xavier Darasse, Brigitte Francois-Sappey, Georges Guillard, Michel Roubinet, Francois Sabatier: Guide de la musique d'orgue , Fayard, 1991, 840 p., ISBN 978-2-213-02772-2
David Poultney: Dictionary of western church music , Chicago: American Library Association, 1991, 234 p.
Johannes Gross-Hardt: Die franzosische Orgelsymphonie des 19. und 20. Jahrhunderts , Wiesbaden: Breitkopf & Hartel, 1991, 244 p., ISBN 3-7651-0278-4
Alain Paris: Dictionnaire des interpretes et de l'interpretation musicale au XXe siecle , Paris: Robert Laffont, 1989. 906 p., ISBN 2-221-50323-6
Philip T. Cansler: Twentieth-century music for trumpet and organ - An annotated bibliography , Nashville, Tennessee: Brass Press, c1984., 46 p.
Friedrich Jacob: Die Orgel und der Blinde , Mannedorf, Schwyz: Neujahrsblatt der Orgelbau, 1973, 39 p.
Robert Stephan Hines: The composer's point of view : essays on twentieth-century choral music by those who wrote it , Norman: Univ. of Oklahoma Press [1963], 342 p.