Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Jons Jacob Berzelius
|
Jons Jacob Berzelius
|
|
Algemene informatie
|
Land
|
Zweden
|
Geboortedatum
|
20 augustus
1779
|
Geboorteplaats
|
Vaversunda
|
Overlijdensdatum
|
7 augustus
1848
|
Overlijdensplaats
|
Adolf Fredriks parish
|
Begraafplaats
|
Solna cemetery
|
Werk
|
Beroep
|
scheikundige
,
non-fictieschrijver
,
academisch docent
,
arts
,
apotheker
|
Werkveld
|
scheikunde
|
Werkgever(s)
|
Karolinska Instituut
,
Universiteit van Uppsala
|
Werkplaats
|
Stockholm
|
Bekende werken
|
Undersokning af nagra i trakten kring Fahlun funna fossilier, och af deras lagerstallen
|
Functies
|
seat 5 of the Swedish Academy
|
Leerlingen
|
Lars Fredrik Svanberg
,
James Finlay Weir Johnston
|
Promovendi
|
Friedrich Wohler
,
Nils Johan Berlin
,
Heinrich Rose
,
James Finlay Weir Johnston
,
Lars Fredrik Svanberg
,
Carl Gustaf Mosander
|
Studie
|
School/universiteit
|
Universiteit van Uppsala
,
Katedralskolan
|
Promotor
|
Johan Afzelius
|
Familie
|
Echtgenoot
|
Elisabet Johanna Poppius
|
Persoonlijk
|
Etniciteit
|
Zweden
|
Talen
|
Zweeds
,
Frans
|
Diversen
|
Lid van
|
Royal Society
,
Academie van Nuttige Wetenschap
,
Deutsche Akademie der Wissenschaften Leopoldina
,
Kungliga Vetenskapsakademien
,
Academie des sciences
,
Russische Academie van Wetenschappen
,
Zweedse Academie
,
American Academy of Arts and Sciences
,
Pruisische Academie van Wetenschappen
,
Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen
,
Kungliga Vitterhets Historie och Antikvitets Akademien
,
Accademia Nazionale delle Scienze detta dei XL
,
Beierse Academie van Wetenschappen en Geesteswetenschappen
,
Koninklijke Academie voor Geneeskunde van Belgie
,
Accademia delle Scienze di Torino
|
Prijzen en onderscheidingen
|
Copley Medal
(1836)
,
[1]
Orde van Verdienste voor Kunst en Wetenschap,
Foreign Member of the Royal Society
(29 april 1813)
, Ridder in de Orde van de Poolster
(28 januari 1815)
, Commandeur in de Orde van Vasa
(28 januari 1821)
|
|
graf
|
|
De informatie in deze infobox is afkomstig van Wikidata.
U kunt die informatie
hier
bewerken.
|
Jons Jacob Berzelius
(
Vaversunda
,
20 augustus
1779
?
Stockholm
,
7 augustus
1848
) was een
Zweedse
chemicus die samen met
John Dalton
en
Antoine Lavoisier
als een van de grondleggers van de moderne
scheikunde
wordt beschouwd. Berzelius was de ontdekker van de elementen
silicium
,
seleen
,
thorium
en
cerium
in de tijd dat hij werkzaam was bij de
Koninklijke Zweedse Academie voor Wetenschappen
. In 1837 werd hij lid van de
Zweedse Academie
.
Aan de universiteit van
Uppsala
studeerde hij voor dokter en in 1807 werd hij professor aan de universiteit van
Stockholm
. Kort daarop schreef hij een leerboek over chemie voor zijn medische studenten. Hij deed veel onderzoek naar geleiding en ontdekte onder andere dat anorganische verbindingen bestonden uit verschillende elementen in constante verhoudingen. Hierop baseerde Berzelius een tabel van relatieve atoommassa's van alle toen bekende elementen. In deze tabel kreeg
zuurstof
de massa 100.
Hij gebruikte deze kennis om de samenstelling van
koolwaterstoffen
te bepalen. Koolwaterstoffen, bijvoorbeeld uit aardolie, kunnen worden gescheiden in zuivere (samengestelde) stoffen door
gefractioneerde destillatie
. De verbrandingsproducten zijn
water
en
koolstofdioxide
, en de hoeveelheden van die twee stoffen na volledige verbranding leveren de samenstelling in
koolstof
en
waterstof
.
[2]
In 1836 beschreef hij het verschijnsel der katalyse: een stof,
katalysator
genaamd, kan een chemische reactie versnellen of zelfs mogelijk maken en naderhand onveranderd overblijven.
[3]
In 1838 ontdekte hij
eiwitten
die later een belangrijke rol speelden in de verdere ontwikkeling van de biochemie.
Een andere belangrijk systeem dat door Berzelius is opgezet zijn de systematische symbolen voor chemische elementen. Zuurstof gaf hij het symbool 'O' en
ijzer
'Fe'. De verhoudingen van atomen in verbindingen gaf hij aan met een getal. Enige verschil met de huidige schrijfwijze is dat Berzelius
superscript
(H
2
O) gebruikte en tegenwoordig
subscript
(H
2
O) wordt gebruikt voor dit doeleinde.
In 1949 publiceerde Erik Jorpes een
biografie
over Berzelius in het Zweeds die in 1966 ook in andere talen werd uitgebracht.
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑
Award winners : Copley Medal
. Royal Society. Geraadpleegd op
30 december 2018
.
- ↑
Hrvoj Van?ik, "Basic Organic Chemistry for the Life Sciences," Springer 2014.
- ↑
Rudolf Hausmann, "To Grasp the Essence of Life: A History of Molecular Biology," Springer 2002.
|