Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Inname van Axel
|
Onderdeel van de
Tachtigjarige Oorlog
|
|
Maurits bestormd de stad.
|
Datum
|
17 juli
,
1586
|
Locatie
|
Axel
|
Resultaat
|
Staatse en Engelse overwinning
|
Strijdende partijen
|
|
Leiders en commandanten
|
|
Troepensterkte
|
|
|
De
Inname van Axel
was een inname van de stad
Axel
tijdens de
Tachtigjarige Oorlog
in opdracht van prins
Maurits
. Deze inname was zijn eerste wapenfeit.
Maurits was op zijn achttiende verjaardag, op 14 november 1585 benoemd tot
stadhouder
en
admiraal
van
Holland
en
Zeeland
. In het jaar
1586
begon hij met het leiden van de gevechten.
Axel
, een kleine stad in Zeeland, was sinds 1583 in handen van het
Leger van Vlaanderen
, waar de bezetting uit vier Duitse vendels bestond onder leiding van overste Schonaauw. De Staatse kolonel Jan Piron had een plan bedacht om Axel bij verrassing in te nemen. De prins vond het een goed plan en stuurde Piron met een aantal van de beste soldaten.
[2]
Op de nacht van 16 op 17 juli vertrokken ze. Ze kwamen 's morgens voor Axel aan. Omdat de poorten nog gesloten waren was het nog niet zeker of zij binnen zouden geraken. Een soldaat had het gewaagde plan om over de stenen
beer
te klauteren vandaar de
stadswal
op. Toen het hem was gelukt binnen te raken volgde de rest, zij wisten gezamenlijk de
schildwacht
te overmeesteren. Vervolgens openden zij de
stadspoort
waarop de rest van het leger kwam binnenstormen, op de trompet het door de Spanjaarden zo gehate
Wilhelmus
spelende. Er ontstond paniek binnen de wallen. Sommige wakkere wachters probeerden de invallers nog terug te drijven, in de Lange Noordstraat vielen nog schermutselingen voor, maar nadat er enkele doden vielen onder Spanjaarden en Duitsers bleek dat ze niet tegen de overmacht waren opgewassen. Sommigen redden zich het leven door op de vlucht te staan, het merendeel werd gevangengenomen. Bevelhebber Schonaauw was gevangengenomen voordat hij doorhad wat er loos was. Nu wist hij wel dat hij in ongenade zou zijn gevallen bij de Spaanse legerleiding, dus hij bood zijn diensten aan ten gunste van
Leicester
en Maurits. Deze lieten weten geen onoplettende soldaten nodig te hebben en wezen zijn aanbod af.
[2]
Maurits liet een aantal
polders
onderlopen om de steden
Terneuzen
en Axel van het vasteland af te snijden en een mogelijk
ontzet
te ontmoedigen. Op 17 juli 1586 trok Maurits de stad in. Na het beleg liet Maurits
diverse schansen
in de buurt van Axel bouwen om zo het gebied beter te beschermen. Maurits haalde later als legeraanvoerder nog grote successen in de Nederlanden.
De stad werd ontruimd van haar katholieke inwoners en magistraat.
[3]
De bewoners zijn naar
Gent
en omliggende Spaanse gebieden gevlucht. De twee daarop volgende jaren was er geen burgerlijk recht binnen Axel, noch een magistraat. Een gemachtigde van de
Gecommitteerde Raad van Zeeland
nam die zaken waar. Pas in 1594 nam het aantal burgers weer toe en werd daar een magistraat aangesteld.
[4]
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑
Joannes Bosscha
,
Neerlands heldendaden te land, van de vroegste tijden af tot op onze dagen, Volumes 1-2
P. 200, Uitgave G.T.N. Suringar, 1870
- ↑
a
b
Abraham Jacob Aa
,
Herinneringen uit het gebied der geschiedenis betrekkelijk de Nederlanden
P. 248, Uitgave J.C.van Kesteren, 1835
- ↑
Jan Scharp
,
Geschiedenis en costumen van Axel
P. 218, Uitgave Willem Abrahams, 1787
- ↑
Thomas Salmon
,
Hedendaagsche historie of tegenwoordige staat van alle volkeren... Vervolgende de beschryving der Vereenigde Nederlanden
P. 537, Uitgave Isaak Tirion, 1740, 1787
|