Een
inhuldiging
is een plechtige
ceremonie
waarmee personen in hun
ambt
bevestigd worden. In het geval van het begin van een
ambtstermijn
van hoogwaardigheidsbekleders wordt ook van
inauguratie
gesproken. Het meest gangbare gebruik is in de context van een formele
investituur
waarbij een individu een positie aanneemt. Dit kunnen
staatshoofden
,
regeringsleiders
,
pausen
en
hoogleraren
zijn.
Tijdens een inauguratie wordt er bij het officieel aanvaarden van de functie een
inaugurele rede
uitgesproken. Vaak omvat de ceremonie ook een
eedaflegging
. Hierbij zweert de gehuldigde getrouwheid gedurende zijn ambtstermijn aan de regels die eraan verbonden zijn. In het geval van een
kroning
, maar ook bij de inhuldiging in de Nederlandse Staten-Generaal, wordt de eedaflegging gevolgd door een eed of belofte van trouw aan de gehuldigde door de verzamelde
volksvertegenwoordigers
.
Inhuldigingen (met name die van hoogwaardigheidsbekleders) zijn over het algemeen onderhavig aan een vast
protocol
waarop de gebeurtenissen plaats dienen te vinden. Soms, zoals bij vorsten, zijn deze zelfs bij wet vastgelegd. De inhuldiging maakt dan deel uit van het gehele ceremonieel, waartoe verder ook de kroning of het overhandigen van
pontificalia
behoort.
Studentenverenigingen spreken ook wel over inauguratie bij het officieel toelaten van nieuwe leden. Dit is vooral een gebruik binnen het
Aller Heiligen Convent
.
In de voornaamste etymologische en taalkundige bronnen heet het dat "inhuldigen" slechts betrekking heeft op personen, maar dat "Zuid-Nederlandse schrijvers" zich het gebruik ervan veroorloven ten aanzien van gedenktekens en gebouwen.
[1]
Ofschoon Van Dale zulk gebruik classificeert als
Belgisch-Nederlands
, beperkt het zich niet tot het corresponderende gebied. Inhuldigen valt te herleiden tot "huldigen", dat in de
17e eeuw
in de plaats kwam van "hulden" (eer bewijzen). Aldus valt het woord "huldigen" terug te voeren tot het
vroegmiddeleeuwse
huldi
(gunst).
[2]
De Nederlandse
Grondwet
bepaalt in artikel 32 dat de koning, nadat hij de uitoefening van het koninklijk gezag heeft aangevangen, zodra mogelijk wordt beedigd en
ingehuldigd
in de hoofdstad Amsterdam in een openbare verenigde vergadering van de
Staten-Generaal
. De laatste
inhuldiging
van een Nederlandse koning, die van
koning Willem-Alexander
, vond plaats op 30 april 2013.
In het
22e amendement
op de
Amerikaanse grondwet
staat bepaald dat de termijn van een president afloopt op 20 januari. Sindsdien is de presidentiele inhuldiging op die dag gepland, waar die voorheen in maart werd georganiseerd. Traditioneel vindt de inhuldiging plaats op de trappen van het gebouw van het
Amerikaans Congres
, waarbij de opperrechter van het hooggerechtshof de eed afneemt rond 12 uur 's-middags van de verkozen president. Wanneer 20 januari op een zondag valt, wordt de eed in een besloten kring afgenomen, en wordt de ceremonie de dag erna herhaald in het publiek.
[3]
- De inhuldiging van president
William Henry Harrison
van de
Verenigde Staten
vond plaats op een erg koude dag, 4 maart 1841. Hij gaf de langste inaugurele rede uit de Amerikaanse geschiedenis, bijna twee uur, en zou verkouden zijn geworden doordat hij geen winterjas droeg. Hij overleed een maand na zijn toespraak, mogelijk door longontsteking of een andere infectie door smerig drinkwater.
[4]
Bronnen, noten en/of referenties
|