Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
HMS Prince Royal
was een oorlogsschip (55 kanonnen) van de
Royal Navy
.
In 1607 beval
Jacobus I van Engeland
de bouw van een
big ship
naar een ontwerp van Phineas Pett I. De kiel werd op 20 oktober 1608 gelegd in
Woolwich
. Het schip werd op 25 september 1610 te water gelaten. In 1611 werd het in dienst genomen als de
Prince Royal
. De naam verwijst naar
kroonprins
Hendrik Frederik Stuart
die een grote belangstelling had voor de Engelse marine en ondanks zijn jeugdige leeftijd een drijvende kracht was geweest achter de bouw.
De
Prince Royal
was indertijd met zo'n 1200 ton waterverplaatsing het krachtigste Engelse oorlogsschip. In 1613 bracht het, onder commando van
Lord High Admiral
Charles Howard
, keurvorst
Frederik V van de Palts
met zijn bruid
Elizabeth Stuart
van
Dover
naar
Vlissingen
. Van deze gebeurtenis bestaan verschillende bekende schilderijen waaronder een van de hand van
Hendrik Cornelisz. Vroom
.
De
Prince Royal
was oorspronkelijk een tweedekker met een hiaat op het halfdek. Al na enige jaren werd duidelijk dat het te snel gebouwd was, voordat het eikenhout voldoende tijd had gehad te drogen. Het hout begon weer te werken. In 1621 werd het voor zesduizend pond geheel verbouwd waarbij alle drie de kanondekken werden doorgetrokken. Daarmee werd het de eerste Engelse driedekker. Bij deze gelegenheid werd ook de vierde mast op het achterschip verwijderd. In 1623 deed het mee aan een expeditie tegen Spanje waarna het opnieuw voor duizend pond verbouwd moest worden. In 1625 haalde het schip
Henrietta Maria van Frankrijk
, de bruid van
Karel I van Engeland
, uit
Boulogne
. Een nieuwe volledige herbouw volgde in de periode 1639-1641, waarbij het werd omgebouwd tot een admiraalsschip met 70 kanonnen.
Gedurende het
Engelse Gemenebest
, een
republiek
, werd het schip in 1649 hernoemd naar
Resolution
en vocht het onder die naam mee tijdens de
Eerste Engels-Nederlandse oorlog
waarbij het ingezet werd als
linieschip
. In de
Zeeslag bij Nieuwpoort
sneuvelde
general-at-sea
Richard Deane
aan boord van de
Prince Royal
. Na de
Engelse restauratie
in 1660 kreeg het schip zijn oorspronkelijke naam terug, de
Prince Royal
. In deze tijd werd deze naam echter niet goed meer begrepen en duiken vormen op als
Royal Prince
of simpelweg
Prince
. Een herbouwing van het schip volgde in 1663, waarbij het linieschip werd uitgerust met 92 kanonnen.
Tijdens de
Zeeslag bij Lowestoft
in 1665, onderdeel van de
Tweede Engels-Nederlandse oorlog
, fungeerde de
HMS Prince Royal
als
vlaggenschip
van
Edward Montagu
. Een jaar later was het wederom een vlaggenschip, nu van vice-admiraal
George Ayscue
. Hij deed met dit schip mee met de
Vierdaagse Zeeslag
. Op de derde dag liep het schip, toen de Engelse vloot naar de
Theems
vluchtte, vast op een
zandbank
, de
Galloper
. Nederlandse branders naderden de
HMS Prince Royal
, waarop de bemanning in paniek raakte. Een zekere Lambeth liet de vlag zakken waardoor Ayscue genoodzaakt was zich over te geven aan luitenant-admiraal
Cornelis Tromp
en schout-bij-nacht
Isaac Sweers
op de
Gouda
. De Nederlanders lukte het om het schip van de zandbank te krijgen, maar het schip was door de schade slecht te besturen. Omdat de slag nog niet voorbij was, besloot luitenant-admiraal
Michiel de Ruyter
het schip te laten verbranden volgens de richtlijnen van de
Staten-Generaal
die verboden enig risico te nemen dat een schip heroverd zou worden. Cornelis Tromp was daar zeer ontstemd over en zou jarenlang compensatie eisen voor het misgelopen prijsgeld.
-
HMS Prince Royal in Vlissingen (1613)
-
De overgave, geschilderd door Willem van de Velde de Jonge
-
De inname, geschilderd door Willem van de Velde de Jonge