George Stephenson
(
Wylam-on-Tyne
(
Newcastle-upon-Tyne
),
9 juni
1781
?
Chesterfield
,
12 augustus
1848
) is bekend als uitvinder van de eerste praktisch toepasbare
locomotief
.
Stephensons vader werkte als stoker bij een
kolenmijn
en George werd machinist in de mijn van
Killingworth
. Hij had veel belangstelling voor techniek en vooral in de
stoommachine
. Hij werd gepromoveerd tot onderhoudsmonteur en kreeg van de mijndirectie toestemming om met de stoommachine te experimenteren.
In
1814
had hij zijn eerste locomotief gebouwd, de
Blucher
, genoemd naar de Pruisische maarschalk
Gebhard Leberecht von Blucher
. Deze locomotief was in staat om 30 ton steenkool met een snelheid van 4 mijl per uur te trekken. Met de
Blucher
was de eerste locomotief op rails een feit.
In de volgende vijf jaren bouwde hij 16 locomotieven.
De eerste stoomlocomotief werd weliswaar al in het jaar
1804
door
Richard Trevithick
gebouwd, 10 jaar voor Stephensons eerste locomotief. Doordat Trevithicks locomotief met veel kinderziektes te kampen had, en praktisch niet toepasbaar was, wordt Stephenson als de bouwer van de eerste bruikbare locomotief gezien.
In
1823
startte de bouw van de
Stockton en Darlington spoorlijn
. Oorspronkelijk was het de bedoeling om paarden te gebruiken om de metalen wagens over de metalen rails te laten rijden. Nadat de bedrijfsdirecteur
Edward Pease
Stephenson ontmoette werden de plannen gewijzigd. De constructie begon in 1822, in september
1825
had Stephenson zijn nieuwe locomotief voor deze spoorlijn ontworpen. Deze werd eerst
Active
genoemd, later
Locomotion
.
Op 27 september 1825 werd de lijn geopend. De
Locomotion
, bestuurd door Stephenson, trok 80 ton aan kolen en lood. De
Locomotion
deed er 2 uur over, bereikte een topsnelheid van 24 mijl per uur en legde de afstand van 9
mijl
in 1 ruk af. Bij wijze van experiment was er ook een passagiersvoertuig aangekoppeld met aan boord enkele personen.
In
1829
werd Stephenson winnaar van een
wedstrijd
om £ 500 uitgeschreven door de Liverpool & Manchester spoorwegdirecteuren om te bepalen welke stoomlocomotief ze gingen gebruiken voor hun spoorwegen. Stephenson nam deel met
The Rocket
waarmee hij op een indrukwekkende wijze won en een bekendheid werd. Door dit succes kreeg hij vele contracten. Het geld dat hij verdiende investeerde hij in talrijke projecten.
De
eerste drie treinen buiten Groot-Brittannie
reden op 5 mei 1835 in konvooi van
Brussel
naar
Mechelen
en werden getrokken door stoomlocomotieven van Britse makelij, genaamd
la Fleche
, de
Stephenson
en
l' Elephant
.
In 1815 ontwikkelde Stephenson een mijnlamp, die als
Geordie lamp
in mijnen in Noord-Oost Engeland toepassing vond; zie bij
Davylamp
.