Een
geloofsbrief
is een schriftelijk bewijsstuk dat iemand bevoegd is benoemd te worden tot een bepaalde functie.
De term wordt in de volgende situaties gebruikt:
- Bij de benoeming van een
ambassadeur
; de geloofsbrieven zijn een verklaring van zijn
staatshoofd
, dat deze persoon dat staatshoofd als ambassadeur vertegenwoordigt.
- Bij de benoeming van iemand die in een overheidslichaam is gekozen; de geloofsbrieven bevatten de bewijsstukken dat iemand op wettige wijze gekozen is en voldoet aan de wettelijke eisen voor het lidmaatschap van dat overheidslichaam.
- Bij de benoeming van iemand die wordt afgevaardigd naar een of meerdere kerkelijke vergaderingen (
classis
of
synode
); de geloofsbrieven zijn ondertekend door hen die ze hebben afgevaardigd.
Een
ambassadeur
die naar een ander land wordt uitgezonden, toont geloofsbrieven van zijn staatshoofd aan het staatshoofd van het ontvangende land. Dit gaat vaak gepaard met enig
ceremonieel
. Als het om de ambassadeur van een koninkrijk gaat, betekent dit dat hij of zij namens zijn vorst de eerbied ontvangt, die volgens de diplomatieke traditie een koning toekomt.
De eerste keer dat er een geloofsbrief werd gebruikt, was in de
Republiek der Zeven Provincien
toen de ambassadeur van het Pruisische Rijk zijn opwachting maakte bij de stadhouder Willem van Oranje.
De geloofsbrieven van
Nederland
zijn steeds geschreven in het
Frans
, de internationale diplomatieke taal, tenzij in het ontvangende land Nederlands wordt gesproken. Dat laatste is het geval in
Belgie
en
Suriname
. Ook in
Zuid-Afrika
worden ze in het Nederlands geschreven, hoewel dat daar sinds 1983 geen officiele taal meer is, maar het
Afrikaans
.
Geloofsbrieven van buitenlandse ambassadeurs in Nederland
[
bewerken
|
brontekst bewerken
]
De nieuwe ambassadeurs in Nederland bieden hun geloofsbrief aan in het
Paleis Noordeinde
. Een ambassadeur, als vertegenwoordiger van zijn koning of president, wordt met een koets opgehaald en teruggebracht. Er is eventueel een tweede koets voor zijn gevolg. De ambassadeur wordt op het paleis Noordeinde ontvangen door de koning.
De ceremonie vindt altijd plaats op een woensdag. Na een eresaluut van vier tromroffels wordt het volkslied van het land van de aankomende ambassadeur ten gehore gebracht. Vervolgens inspecteert de ambassadeur de militaire
erewacht
. Nadat hij de geloofsbrieven aan de koning heeft overhandigd, is de nieuwe ambassadeur in functie.
Komt er die dag nog een andere ambassadeur, dan begint de ceremonie opnieuw.
In onder meer Belgie en Nederland zijn
parlementen
bevoegd om de geloofsbrieven van hun leden te onderzoeken en te oordelen over betwistingen van de verkiezingsuitslag. Deze regeling, ingegeven door een strikt idee van de
scheiding der machten
, biedt volgens het
Europees Hof voor de Rechten van de Mens
te weinig garanties op
onpartijdigheid
. In een mijlpaalarrest uit 2010 werd
Roemenie
veroordeeld en deze rechtspraak werd in 2020 bevestigd naar aanleiding van een zaak ingespannen door
Germain Mugemangango
, wiens verkiezingsklacht in 2014 door het
Waals Parlement
was verworpen. Het arrest stelde dat de gevoerde procedure te veel discretionaire beoordelingsmarge liet aan het parlement en willekeur onvoldoende uitsloot. Het systeem van de parlementen als rechter en partij is in Belgie opgenomen in artikel 48 van de
Grondwet
.