Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Fredrik Henrik af Chapman
(
Goteborg
,
9 september
1721
-
19 augustus
1808
) was een Zweedse scheepsontwerper, die in 1791 tot
viceadmiraal
werd gepromoveerd. Tussen 1782 en 1793 had hij de leiding over de
scheepswerf
in
Karlskrona
. Zijn vader was Thomas Chapman, een Engelse marine-officier die in 1715 naar Zweden verhuisde. Chapman werd 1772 verheven in de adelstand. Hij was de eerste die schepen bouwde op wetenschappelijke basis.
Op vijftienjarige leeftijd verhuisde Chapman naar
Stockholm
om scheepsbouw te studeren. In 1741 werd hij gearresteerd toen hij in Engeland een scheepswerf bezocht. Bij zijn vrijlating werd hem een Engels dienstverband aangeboden, wat hij weigerde. In 1744 richtte hij met een compagnon een scheepswerf op in Goteborg. Hij kwam tot de conclusie dat de problemen die hij tegenkwam in het ontwerpen van schepen, vooral op het gebied van
stabiliteit
, opgelost konden worden met behulp van wiskundige en natuurkundige theorieen. In 1750 studeerde hij daarom bij
Thomas Simpson
in Londen. De
regel van Simpson
, een benaderingsformule om de
numerieke
waarde van een
integraal
te berekenen, werd later via Chapman een zeer belangrijk onderdeel van de scheepsbouw, waarmee de
waterverplaatsing
en het
drukkingspunt
van een schip voor het eerst nauwkeurig uitgerekend konden worden.
In Frankrijk kwam hij in aanraking met het werk van
Pierre Bouguer
, die het metacentrum had geintroduceerd, en
Leonhard Euler
, die het
oppervlaktetraagheidsmoment
van de
waterlijn
had berekend, de drie evenwichtsvoorwaarden voor drijvende lichamen had opgesteld en het moment van de in- en uittredende wiggen had bepaald. Hij was de eerste die deze nieuwe theoretische kennis in de praktijk bracht. Zijn ontwerpen golden als de beste van die tijd.
In 1757 werd hij aangesteld als scheepsbouwer bij de
Zweedse marine
en kreeg opdracht om een aantal schepen met geringe diepgang te ontwerpen voor de Finse archipel, de
Alandseilanden
. In 1764 werd hij aangesteld als hoofd scheepsbouw. In 1768 kwam zijn boek
Architectura Navalis Mercatoria
uit, waarin al gesproken wordt over modeltesten in een bassin en wat al lijnenplannen bevat. Hij testte zijn theorieen met modellen in een bassin.
Vanwege de voortdurende oorlogsdreiging van Rusland bouwde hij in de jaren tussen 1782 en 1785 wel twintig oorlogsschepen, waarbij hij gebruik maakte van systeembouw, waardoor de bouwtijd terugliep van enkele jaren tot 51 dagen. Hierbij werd wel gebruikgemaakt van
kinderarbeid
en strafarbeiders.
- Architectura Navalis Mercatoria
, 1768, Stockholm
- Tractat om Skepps-Byggeriet
, 1775