Filipe Jacinto Nyusi
(ook wel gespeld als
Nyussi
) (
Mueda
,
9 februari
1959
) is een
Mozambikaanse
politicus
. Sinds januari 2015 is hij de vierde
president van Mozambique
. Eerder was hij onder meer actief als minister van Defensie (2008-2014). Nyusi behoort tot de partij
FRELIMO
.
Nyusi werd geboren in het district Mueda, gelegen in de provincie
Cabo Delgado
in het uiterste noordoosten van Mozambique. Hij behoort tot de Makonde, een etnische groep. Aan het begin van de
onafhankelijkheidsstrijd van Mozambique
in 1964 stak Nyusi de
Ruvumarivier
over naar
Tanzania
, waar hij vervolgens een deel van zijn jeugd doorbracht. Later keerde hij terug naar Mozambique en volgde hij onderwijs in
Beira
. Op 14-jarige leeftijd sloot hij zich aan bij
FRELIMO
, de vrijheidsbeweging waar ook zijn ouders lid van waren.
Voor zijn studies vertrok Nyusi naar Europa. Hij studeerde
werktuigbouwkunde
op een militaire academie in de
Tsjecho-Slowaakse
stad
Brno
(tegenwoordig de
Universiteit voor Verdediging
). Daarna volgde hij een managementopleiding aan de
Victoria University
in
Manchester
. Later zou hij ook nog opleidingen volgen in India, Zuid-Afrika, Swaziland en de Verenigde Staten.
In Mozambique was Nyusi lange tijd werkzaam bij de Mozambique Ports and Railways (CFM), een staatsbedrijf. In 1995 werd hij er directeur van de noordelijke divisie en in 2007 trad hij toe tot het bestuur. Van 1993 tot 2002 was hij tevens president van voetbalclub
Ferroviario de Nampula
. Ook was hij actief als
lector
op de Universiteit van Maputo.
Nyusi is getrouwd en heeft vier kinderen.
In maart 2008 werd Nyusi benoemd tot minister van Defensie van Mozambique. Hij diende onder president
Armando Guebuza
en behield deze functie gedurende zes jaar. Premiers in deze periode waren
Luisa Dias Diogo
,
Aires Ali
en
Alberto Vaquina
.
Bij de presidentsverkiezingen van 2014 mocht president Guebuza zich na twee termijnen niet opnieuw herkiesbaar stellen. Nyusi, die beschouwd werd als zijn bondgenoot, werd bij een interne verkiezing binnen FRELIMO naar voren geschoven als presidentskandidaat. Hij troefde hierbij de wat meer kritische Luisa Dias Diogo af.
Nyusi won de presidentsverkiezingen meteen in de eerste ronde. Hij kreeg 57% van de stemmen en versloeg daarmee met overmacht zijn tegenstanders
Afonso Dhlakama
(namens
RENAMO
) en Daviz Simango (namens de MDM). Verkiezingswaarnemers van de
Europese Unie
waren over het algemeen positief over deze verkiezingen, al verliepen deze niet overal in het land even vreedzaam. RENAMO-leider Dhlakama noemde de verkiezingen frauduleus en riep op tot het vormen van een regering van nationale eenheid. Hij dreigde een parallelle regering op te richten als FRELIMO niet akkoord ging en boycotte tevens de inauguratie van het parlement.
In 2019 werd Nyusi verkozen voor een tweede termijn als president. Met ruim 73% van de stemmen behaalde hij bij de verkiezingen van dat jaar een grote meerderheid.