Elizabeth Angela Marguerite Bowes-Lyon
(
Hitchin
,
[1]
4 augustus
1900
?
Windsor
,
30 maart
2002
) was de vrouw van koning
George VI
van het
Verenigd Koninkrijk
en de moeder van koningin
Elizabeth II
. Ze was de laatste keizerin van India. Na de dood van George VI werd ze
Queen Elizabeth, the Queen Mother
(de koningin-moeder) genoemd.
[2]
Ze werd geboren in 1900, als negende van de tien kinderen van
Claude George Bowes-Lyon
, de veertiende Graaf van Strathmore en Kinghorn, en
Cecilia Nina Cavendish-Bentinck
, een rechtstreekse afstammeling van
Hans Willem Bentinck
,
graaf van Portland
. Ze trouwde in 1923 met de verlegen
prins Albert, hertog van York
, de tweede zoon van
George V
. Daardoor verkreeg ze de titel 'Hertogin (
Duchess
) van York'. Ze kregen twee dochters,
Elizabeth
en
Margaret
.
In 1936 trad de toenmalige Britse koning
Edward VIII
af om te kunnen trouwen met de gescheiden Amerikaanse
Wallis Simpson
. Zijn broer Albert werd in 1937 gekroond tot koning George VI. Hij stierf in 1952, waarna Elizabeth de titel "Her Majesty Queen Elizabeth, The Queen Mother" (koningin-moeder) kreeg. In de volksmond werd dit "Queen Mum".
Elizabeth werd enorm populair door tijdens de
Tweede Wereldoorlog
in Londen te blijven, zelfs nadat
Buckingham Palace
door een Duitse bom was getroffen. Bij voorgaande bezoekjes aan de zwaar getroffen arbeiderswijk
East End
was ze nog uitgejouwd. Ze zei dat ze door die gebeurtenis de mensen uit die wijk nu recht in het gezicht kon kijken.
De koningin stond bekend om haar anti-nazisme. Hitler noemde haar de
"gevaarlijkste vrouw van Europa"
. Na de oorlog was het gezin mateloos populair, samen met
Churchill
kregen ze veel huldeblijken van de Britten. Sindsdien verwierf de koningin een soort cultstatus, en werd ze met veel respect bejegend.
Elizabeth hield van zingen rond de piano en van kunst, juwelen en antiek. Ze stond ook bekend om haar liefde voor dieren. Ze bezocht vaak het paardenrennen, inclusief het loket van het altijd aanwezige bookmakerskantoor
Ladbrokes
om een gokje te wagen
. Daarnaast had ze een roedel
corgi's
, die haar altijd gezelschap hielden (na haar dood nam haar dochter de honden over). Haar exclusieve dansfeesten en haar vermogen om 'als een kerel te drinken' waren algemeen bekend. Ze bouwde een privecollectie met waardevolle kunst in haar residentie,
Clarence House
. In 1952 kocht ze in Schotland het
Castle of Mey
, en liet het restaureren met haar eigen geld. Dit kasteel werd geerfd door haar kleinzoon de
Prins van Wales
, de huidige koning
Charles III
. Deze koninklijke residentie staat open voor bezoekers.
Met haar opvallende taaiheid, levenslust en humor was ze op het moment van haar overlijden ouder dan welk lid van welke koninklijke familie ter wereld dan ook. Een jaar later verbrak haar schoonzuster
prinses Alice, Hertogin van Gloucester
echter haar leeftijdsrecord. Haar verjaardagen werden landelijk gevierd en, geliefd als ze was, hield zij de populariteit van de Engelse monarchie in stand. Koning Charles noemde haar "het cement van de koninklijke familie" en "een vrouw met wie je kon lachen tot de tranen over je wangen rolden".
Op 30 maart 2002, om 15.15 uur, overleed ze in de
Royal Lodge
van
Windsor Castle
aan de gevolgen van een verkoudheid en longontsteking. Kort voor haar was ook haar dochter Margaret overleden. Haar andere dochter Elizabeth zat aan haar sponde. Ze werd 101 jaar oud. Op 9 april 2002 kreeg ze een koninklijke ceremoniele begrafenis. Ze werd bij haar echtgenoot en dochter bijgezet in de
St George's Chapel
van Windsor Castle.
- Toen Elizabeth geboren werd, was Victoria nog koningin. Aldus heeft ze zes Britse koningen gekend en twee troonopvolgers.
- Op 24 februari 2009 werd een bijna drie meter hoog bronzen standbeeld onthuld van de koningin-moeder afgebeeld in haar jonge jaren, gekleed in de dracht van de Orde van de Kousenband. Daarachter staat het standbeeld van haar echtgenoot, koning George VI. Op een koperen rand staan taferelen uit haar leven afgebeeld: met haar honden in de tuin, tijdens paardenrennen en bij een van haar bezoeken aan de plat gebombardeerde volksbuurt East End tijdens de Tweede Wereldoorlog.
- Toen ze stierf had ze zes miljoen euro schuld. Ze had wel tachtig persoonlijke bedienden, van wie er altijd een 's nachts de wacht hield buiten haar slaapkamerdeur.
- Naast haar honden hield ze van vissen (op zalm) en van haar paarden die 455 wedlopen wonnen. Ze gokte altijd op de rennen.
- Ze stond er tevens om bekend dat ze zelf haar hoge leeftijd dankte aan twee
gin-tonics
per dag, een voor de lunch en een voor het diner. Ze dronk haar gin tonic half-om-half (half gin - half tonic).
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑
De precieze geboorteplaats is onbekend. Bron: William Shawcross,
Queen Elizabeth the Queen Mother: The Official Biography
, 2009.
- ↑
(
en
)
The London Gazette
van 16 juni 2003
, p. 7439