Deze pagina geeft een overzicht van
door Israel
bezette
gebieden
. Een aantal van deze gebieden is
geannexeerd
door
Israel
. Deze annexaties worden echter
internationaal
niet erkend.
De Israelische geografische situatie binnen de grenzen van 1949 is vanuit militair perspectief uitermate ongunstig. Het land was omsingeld door buurstaten die allemaal vijandig waren. Bovendien was het Israelische kerngebied waar de meeste mensen woonden, de grootste steden lagen, en de economische activiteit plaatsvond, een kleine en kwetsbare vlakte aan de Middellandse Zeekust van hooguit 150 km lengte en hooguit 50 km breedte. Vanuit de hooggelegen Golanhoogte kan de vlakte van Gallilea door artillerie bestreken worden, en de westgrens van de Westelijke Jordaanoever reikt tot 20 km van de Middellandse Zeekust. Een gevechtsvliegtuig kan met een snelheid van 800 km/u Israel binnen deze grenzen op het smalste punt binnen 2 minuten van oost naar west doorkruisen. Het land bezit dus, vooral in het noorden, hoegenaamd geen strategische diepte.
Dit geografisch nadeel deed zich gelden tijdens de
Onafhankelijkheidsoorlog
, waarin de legers van de Arabische buurlanden Israel diep binnendrongen en het bijna in stukken spleten. Israel viel hierom terug op een strategie waarin niet langer werd gewacht totdat de buurlanden zouden aanvallen. In 1967 nam Israel tijdens een crisis het initiatief en lanceerde een verrassingsaanval op zijn buren, daarbij een mogelijke actie van hun zijde voorzijnd. De
Zesdaagse Oorlog
resulteerde in de verovering van verschillende gebieden die de strategische situatie van Israel aanzienlijk verbeterden. Daarbij werden de buitengrenzen aanzienlijk korter en minder grillig.
De Sinai deed dienst als buffer tegen eventuele Egyptische aanvallen maar had de minste strategische waarde aangezien Israel in het zuiden de Negev al als buffer heeft en de enige kwetsbare plaats daar Eilat aan de Rode Zee is. Om deze reden werd de Sinai als eerste opgegeven. Dit gold temeer toen Egypte in 1973 kon aantonen dat met de juiste middelen, voorbereiding en leiding, Israel wel degelijk verslagen kon worden terwijl het uiteindelijk, net als Jordanie, vrede sloot met Israel. Hoewel de Gazastrook van meer belang is omdat deze verder in Israel reikt, heeft deze ook vrij weinig strategische waarde en werden de nederzettingen er ontruimd en aan de Palestijnse Autoriteit overgedragen in 2005.
De Golanhoogten, Oost-Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever zijn een ander verhaal. Allemaal zijn het hooggelegen gebieden die als basis voor een aanval op het Israelisch kerngebied kunnen dienen. Oost-Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever zijn bovendien beladen met zoveel Joodse geschiedenis en sentiment, dat ontruiming politiek onacceptabel zou zijn. Omdat deze gebieden echter bewoond worden door mogelijk opstandige Palestijnen (die bovendien destijds een veel hogere bevolkingsgroei dan de Joden hadden), is met de nederzettingenpolitiek getracht een Joodse aanwezigheid te creeren waardoor de gebieden beter onder controle kunnen worden gebracht. Hierbij moet worden opgemerkt dat de bewoners van de nederzettingen over het algemeen ook belijdende Joden zijn, met een hoger geboortencifer dan de Palestijnen (wiens geboortencijfer flink is gedaald).
In de
Zesdaagse Oorlog
van 1967 veroverde en bezette Israel de volgende gebieden:
Dit gebied zou volgens
VN-verdelingsplan van Palestina
van 1947 deel van een
Palestijnse
staat moeten worden. In de
Arabisch-Israelische Oorlog van 1948
, nadat
zionistische
leiders de staat Israel hadden uitgeroepen, bezette
Transjordanie
dit gebied (de Westelijke Jordaanoever) om het in 1950 te annexeren (de naam "Transjordanie" werd vervolgens veranderd in "Jordanie"). In 1967 veroverde en bezette Israel dit gebied. Sindsdien zijn er, in strijd met de
Geneefse Conventies
, Israelische
nederzettingen
gesticht. Met de
Akkoorden van Oslo
van 1993 zouden stappen worden genomen om onder de
Palestijnse Autoriteit
binnen vijf jaar tot de vorming van een onafhankelijke
Palestijnse staat
te komen. Sinds die tijd echter heeft Israel de bezette Westelijke Jordaanoever voor een steeds groter deel
gekoloniseerd
en onder zijn eigen administratief en militair bestuur gebracht en is van een zelfstandige Palestijnse staat nog niets verwezenlijkt.
In de
Arabisch-Israelische Oorlog van 1948
had Israel
West-Jeruzalem
veroverd en bij zijn gebied gevoegd, hoewel
VN-verdelingsplan van Palestina
van november 1947 voorzag in een internationale status voor geheel
Jeruzalem
. Het oostelijk deel, Oost-Jeruzalem, met daarin de
Oude Stad
werd door Jordanie veroverd, die het in 1950 annexeerde (het werd onder de naam Al-Quds een Jordaanse gemeente). In de
Zesdaagse Oorlog
van 1967 werd ook dit deel van Jeruzalem door Israel veroverd en geannexeerd. Deze annexatie werd niet erkend en internationaal veroordeeld. In de Oslo-akkoorden van 1993-1994 werd de beslissing over de status van Jeruzalem nog vijf jaar vooruitgeschoven. Maar daar is geen gevolg aan gegeven.
In 1948 was deze door Egypte veroverd, maar nooit geannexeerd. Israel veroverde het gebied in 1967. In 2005 ontruimde Israel de nederzettingen en kreeg de
Palestijnse Autoriteit
conform de Oslo-akkoorden beperkt zelfbestuur, maar behield Israel de militaire controle over het gebied. De controle over de enige grensovergang met Egypte werd overgedragen aan bondgenoot Egypte.
Israel verklaarde dat daarmee de bezetting voorbij was; verschillende internationale organisaties, waaronder de Verenigde Naties, beschouwen het nog steeds als bezet gebied vanwege de mate van controle die Israel uitoefent op onder meer het luchtruim.
[1]
Na de machtsovername in 2007 door
Hamas
werd de Gazastrook door Israel en Egypte met een algehele militaire
blokkade
geisoleerd en werd in opeenvolgende
oorlogen
de infrastructuur herhaaldelijk verwoest.
Dit gebied werd in de
Zesdaagse Oorlog
van 1967 door Israel bezet en met de daarop vervolgens gestichte (
Israelische nederzettingen
) geannexeerd.
Op 25 maart 2019, kort voor nieuwe verkiezingen van april in Israel, tekende president
Donald Trump
van de Verenigde Staten, in aanwezigheid van premier
Benjamin Netanyahu
van Israel, een verklaring waarbij de VS de soevereiniteit van Israel over de Golanhoogten erkende. Dit is echter in strijd met het oordeel van de Verenigde Naties die de annexaties van bezet gebied door Israel niet erkennen.
[2]
De VN, Europese en Arabische landen verklaarden dat de Golanhoogten Syrisch staatsgebied zijn, ongeacht wat de VS daarover hadden besloten.
[3]
Eerder al werd Oost-Jeruzalem als deel van Israel erkend.
[4]
Deze bevinden zich op de grens met de Syrische Golan.
[5]
In dit grensgebied werden gedurende de
Israelisch-Libanese Oorlog (2006)
voortdurende vuurgevechten tussen Israelische soldaten en de
verzetsbeweging
Hezbollah
gemeld, welke zich ook uitstrekten tot de
Bekavallei
.
[6]
- Militaire wetten. In de bezette
Palestijnse gebieden
zijn de inwoners sinds 1967 onderworpen aan de militaire wetten van Israel. Dit in tegenstelling tot de Israelische kolonisten in de
Israelische nederzettingen
, op wie het civiele recht van Israel van toepassing is
- Olie en Gas. In 2013, onder de regering van premier
Benjamin Netanyahu
gaf Israel aan het Amerikaanse bedrijf
Genie Energy
(Oil and Gas) een licentie af met exclusieve rechten op het boren naar petroleum in dat gebied. Het betrof een gebied met een oppervlakte van 153 vierkante mijl (ongeveer 396 vierkante kilometer) gelegen in de door de Verenigde Naties in 1973 ingestelde bufferzone tussen de twee landen (de UN Disengagement Observer Force Zone).
[7]
Bij de
Suezcrisis
eind oktober 1956 veroverde Israel in samenwerking met
Frankrijk
en
Groot-Brittannie
het Sinai- schiereiland en de Gazastrook op
Egypte
. Door interventie van de VN moest Israel zich weer uit de gebieden terugtrekken en werd er een VN-troepenmacht (
UNEF
) gestationeerd langs de oude grenzen. De
Gazastrook
kwam in maart 1957 onder een Egyptische bezetting.
In de
Zesdaagse Oorlog
van 1967 veroverde en bezette Israel opnieuw het Sinai-schiereiland. In 1982 werd het door Israel ontruimd in het kader van het Egyptisch-Israelische vredesverdrag van 1979, met uitzondering van het
Taba
-schiereiland, dat na een beslissing van een arbitragecommissie pas in 1989 werd ontruimd. De Gazastrook bleef onder Israelische bezetting.
Nadat in maart 1978 Israelische troepen het
zuiden
van
Libanon
waren binnengevallen met
Operatie Litani
werd Israel op 19 maart met resolutie 425 van de
Veiligheidsraad van de Verenigde Naties
opgeroepen zich terug te trekken uit Libanon. Op diezelfde dag werd met resolutie 426 de vredesmacht
UNIFIL
ingesteld.
[8]
[9]
In juni 1982 viel Israel tijdens de
Libanese Burgeroorlog
Libanon
opnieuw binnen
. Ondanks de internationale aanwezigheid van UNIFIL en de druk op Israel om zich terug te trekken duurde de Israelische bezetting tot juli 2000, nadat de Veiligheidsraad met
Resolutie 1288
(januari 2000) Israel nogmaals had opgeroepen zich uit het Libanese grondgebied terug te trekken. Spanningen en conflicten ontstonden rond de
Shebaa-boerderijen
, op de grens met Syrie, waar Israel een hek bouwde. Rapporten van de VN-Veiligheidsraad vermelden dat er langs de
Blauwe Grenslijn
conflicten plaatsvonden en de Israelische luchtmacht bijna dagelijks de grens schond tot diep in het Libanees luchtruim.
Op 12 juli 2006 brak een tweede oorlog uit (de
Israelisch-Libanese Oorlog (2006)
) nadat, na diverse incidenten bij de grens, de Libanese
verzetsbeweging
van
Hezbollah
een Israelische grenspost had aangevallen en raketten had afgevuurd op Israelisch grondgebied. Na de uitvaardiging van Resolutie 1701
[10]
in augustus 2006 trokken de Israelische troepen zich terug. Tijdens de oorlog vluchtten aan beide zijden honderdduizenden burgers voor het oorlogsgeweld. Het
Israelische defensieleger
(IDF) had grote verwoestingen gericht aan de
infrastructuur
van Zuidelijk Libanon.(kaartje)
[11]
Israel dropte miljoenen
fosfor
- en
clusterbommen
op Zuid-Libanon; van de laatste de meeste nog in de laatste drie dagen van de oorlog kort voor de officiele aanname van Resolutie 1701 in de VN-Veiligheidsraad om de vijandigheden te staken. Minstens 40 procent ervan kwam niet meteen tot ontploffing en vormt een blijvend gevaar.
[12]
De VN riep Israel dringend op om meer informatie te geven en kaarten ervan te overhandigen.
[13]
[14]
Bij de terugtrekking uit Libanon hield Israel de in 1967 geannexeerde Shebaa-boerderijen in handen. Ook na 2006 zijn er spanningen en incidenten langs de grens tussen Israel en Hezbollah.
Sinds de bezetting van deze gebieden is Israel herhaaldelijk gewezen op schendingen van
Internationaal recht
,
mensenrechten
en internationale verdragen of bepalingen daarin. Hieronder vallen ook de voorwaarden die waren gesteld aan de toetreding van Israel tot de VN: nakomen van de verplichtingen in het
Handvest van de Verenigde Naties
. Israel wordt ook regelmatig gewezen op bepalingen in de
Conventies van Geneve
over de bezette gebieden.
Door de
Algemene Vergadering van de Verenigde Naties
en de
Veiligheidsraad van de Verenigde Naties
zijn sinds de bezetting van deze gebieden talrijke Resoluties uitgevaardigd, zoals
Resolutie 476 Veiligheidsraad Verenigde Naties
ten aanzien van de bezette gebieden, die ook weer teruggrijpt op de Resoluties 242 (1967), 252, 267, 271, 338(1973) en 465. Vrijwel alle resoluties van de Verenigde Naties ten aanzien van Israel worden door de Verenigde Staten met zijn
veto
geblokkeerd.
De annexaties door Israel zijn op grond van onder meer de
Geneefse Conventies
internationaal veroordeeld.
Ten aanzien van Zuid-Libanon heeft de Veiligheidsraad al sinds 1978 vele resoluties uitgebracht, zoals 425, 426, 501, 508, 509, 520 en
resolutie 1288
in 2000.
Ten aanzien van de Syrische Golanhoogten wordt Israel opgeroepen om zich te houden aan Resolutie 497, overeenkomstig het Handvest van de Verenigde Naties, de beginselen van
internationaal recht
en de belangrijke resoluties van de Veiligheidsraad.
[15]
Israel heeft altijd het standpunt gehuldigd, dat de Palestijnse gebieden niet bezet zijn, omdat zij voor 1947 niet onder bestuur stonden van een soevereine staat. De internationale gemeenschap steunt deze opvatting niet en beschouwt de gebieden als door Israel bezet sinds 1967. Hoewel Israel de aanduiding 'bezetting' afwijst en verklaarde dat het de gebieden slechts 'administreert', bestaat er volgens de IMEU niet een dergelijke status in het internationaal recht.
[16]
Na de ontmanteling van de
Israelische nederzettingen
in Gaza en de terugtrekking van zijn troepen, verklaarde Israel dat daarmee de bezetting voorbij was. Verschillende internationale organisaties, waaronder de Verenigde Naties, beschouwen het nog steeds als bezet gebied vanwege de mate van controle die Israel uitoefent op onder meer het luchtruim. Bovendien worden Gaza en de Westoever tezamen beschouwd als "Bezette Palestijnse gebieden".
[16]
[17]
In 2012 bevestigde de VN
Human Rights Council
(UNHRC) nog eens het standpunt van de VN, dat Gaza bezet gebied is en deel uitmaakt van de Bezette Palestijnse gebieden.
[18]
Ook in de
Oslo-akkoorden
wordt bepaald dat zij een territorium vormen.
De Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties heeft verklaard dat de blokkade van Gaza en daarmee verband houdende beperkingen een schending zijn van het
internationaal humanitair recht
, aangezien de burgerbevolking er zeer onder te lijden heeft en in feite wordt gestraft voor zaken waaraan ze geen schuld heeft.
[19]
Op de
Conferentie van Madrid
in oktober 1991 werd op
bilateraal
niveau onderhandeld. Vanwege bezwaren door Israel waren hiervoor geen vertegenwoordigers van de
Palestijnse Bevrijdingsorganisatie
(PLO) uitgenodigd
[20]
[21]
[22]
Tussen Israel en de PLO werden deze onderhandelingen voortgezet in 1993 nadat beide partijen bevestigd hadden elkaar te zullen erkennen. Dit resulteerde in de
Oslo-akkoorden
in 1993 en 1994. Hiermee werd uitzicht geboden op een onafhankelijke
Palestijnse staat
binnen vijf jaar na dato. Binnen die gestelde termijn van vijf jaar is die staat nog steeds niet tot stand gebracht. Israel is sindsdien doorgegaan met zijn
nederzettingenpolitiek
en annexaties in de bezette Palestijnse Gebieden.
De
nederzettingenpolitiek
van Israel en de oorlogen in de
Gazastrook
staan akkoorden en vredesverdragen in de weg en zet ze onder spanning. De mogelijkheden om tot oplossingen te komen worden grotendeels in de Verenigde Naties door de Verenigde Staten met een
veto
geblokkeerd.
[23]
Geschillen tussen Israel en
Jordanie
met betrekking tot de aanwezigheid van Palestijnse verzetsstrijders in Jordanie werden opgelost met een Vredesverdrag op 26 oktober 1994.
[24]
Bronnen, noten en/of referenties
- ↑
CNN (2009),
"Is Gaza 'occupied' territory?"
.
Gearchiveerd
op 11 juni 2023.
- ↑
VS erkent Golanhoogten als deel van Israel
NOS, 25 maart 2019.
Gearchiveerd
op 3 december 2021.
- ↑
Europaer bei UN gegen Golan-Entscheidung
dw.com, 26 maart 2019.
Gearchiveerd
op 26 december 2021.
- ↑
https://nos.nl/artikel/2206170-trump-erkent-jeruzalem-als-hoofdstad-van-israel
.
Gearchiveerd
op 20 maart 2023.
- ↑
Involvement in Armed Conflicts ? Israel
. RULAC, versie 10 dec 2018
- ↑
Situation in the Area, January 2001-January 2002
unfil.unmissions.org
- ↑
Israel Grants First Golan Heights Oil Drilling License To Dick Cheney-Linked Company
businessinsider.com, 22 februari 2013.
Gearchiveerd
op 27 november 2022.
- ↑
Resolutie 425 en 426
- ↑
Unifil
- ↑
Resolutie 1701)
- ↑
Outcome of the war
unfil.unmissions.org.
- ↑
IDF Commander: We Fired More Than a Million Cluster Bombs in Lebanon
Haaretz,12 september 2006.
Gearchiveerd
op 13 april 2022.
- ↑
Background
unfilmissions.org.
- ↑
Israeli Bomblets Plague Lebanon
, NY Times, 6 oktober 2006
- ↑
[1]
Resolutie 497, december 1981.
Gearchiveerd
op 8 januari 2023.
- ↑
a
b
What are the Occupied Territories?
.
The Institute for Middle East Understanding (IMEU), 31 dec 2005
""Occupation" is a legal status in international law, not just a description of the forceful means by which Israel has controlled the territories it seized in 1967. Although Israeli diplomats contest the designation of the territories as "occupied," and describe them as merely "administered" by Israel, there is no such status in international law." [...]
"All competent legal authorities - including the International Court of Justice, the United Nations Security Council and Israel's own Supreme Court -- recognize the Gaza Strip, West Bank, and Golan Heights as occupied territories. [...]
"The Gaza Strip continues to be "occupied" notwithstanding Israel's withdrawal of settlers and redeployment of troops outside the Strip in 2005. Effective control is the measure of "occupation" in international law, and Israel clearly continues to control the coast, borders and airspace of the Strip, claims the right to reinvade at will, and provides Gazans their water, electricity, and other vital services.".
Gearchiveerd
op 1 juni 2023.
- ↑
Israel's borders explained in maps
.
BBC, 16 sep 2020.
"Similarly, Israel has had a de facto border with Gaza since it pulled its troops and settlers out in 2005, but Gaza and the West Bank are considered a single occupied entity by the UN, and the official borders have not yet been determined.".
Gearchiveerd
op 16 maart 2023.
- ↑
UN: We still consider Gaza “occupied” by Israel
.
UN Watch, 27 jan 2012
- ↑
Gaza Strip
(juni 2021 bekeken)
- ↑
MIDDLE EAST PEACE CONFERENCE - LIST OF PARTICIPANTS
mfa.gov.il, 30 oktober 1991.
Gearchiveerd
op 27 maart 2019.
- ↑
Preamble: Madrid Conference
19 december 2003
- ↑
Madrid Peace Conference
.
Gearchiveerd
op 22 september 2022.
- ↑
U.N. council to meet on latest Israel-Palestine tensions
reuters.com, 28 oktober 2014.
Gearchiveerd
op 27 maart 2019.
- ↑
peacetreaty
kinghussein.gov.jo, 26 oktober 1994.
Gearchiveerd
op 4 juni 2023.
|