Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Collectivisme
is een cultureel
waardenstelsel
dat nadruk legt op de samenhang tussen mensen in groepsverband. Collectivistische waarden zijn onder andere het hechten aan
traditie
,
veiligheid
, sociaal gedrag en
conformisme
.
[1]
Collectivisme wordt doorgaans tegenover
individualisme
gesteld, dat de individuele mens benadrukt. In de vergelijkende
sociale wetenschappen
is het gebruikelijk culturen langs deze as te vergelijken; de Amerikaanse cultuur zou dan sterk individualistisch zijn, de Aziatische culturen meer collectivistisch, de Europese ergens tussen deze twee polen.
Op politiek vlak worden collectivistische waarden geassocieerd met
links
, individualisme met
rechts
, hoewel de relatie niet een-op-een is. Verklaringen voor afwijkingen van het simpele links-rechtsschema kunnen verklaard worden doordat sommige waarden zowel het individu als het collectief tot voordeel strekken en door het verschil tussen
in-groep en uit-groep
. Een uitzondering op het schema vormt bijvoorbeeld de combinatie
autoritair
-rechts, die individualistische en collectivistische waarden in zich verenigt.
[1]
Hiernaast bestaat nog een betekenis van collectivisme in het politieke denken, als gezamenlijke aanduiding van
communisme
,
socialisme
en diverse vormen van
extreemrechts
, die een streven naar
staatscontrole over de economie
gemeen zouden hebben. Deze geladen betekenis gaat terug op de
neoliberale
denker
Friedrich Hayek
, die in
The Road to Serfdom
al deze stromingen als collectivistisch en potentieel
totalitair
kenschetste.
- Shalom H. Schwartz (1990), Individualism-Collectivism: Critique and Proposed Refinements,
Journal of Cross-Cultural Psychology
21
: 139-157.
- ↑
a
b
Schwartz 1990.