Cecile Louise Stephanie Chaminade ( Parijs , 8 augustus 1857 ? Monte Carlo , 13 april 1944 ) was een Frans componiste en pianiste .

Biografie [ bewerken | brontekst bewerken ]

Cecile Chaminade werd geboren in Parijs . Ze kreeg eerst les van haar moeder. Haar eerste experimenten met het componeren van muziek deed ze al op jonge leeftijd. Toen ze acht was speelde ze wat van haar geestelijke muziek voor aan Georges Bizet , die onder de indruk was van haar talent. Ze studeerde compositie bij Benjamin Godard , maar niet officieel, omdat haar vader haar muziekonderwijs afkeurde. Later had ze les van Felix Le Couppey , Marie Gabriel Augustin Savard en Martin Marsick .

Ze werd aangemoedigd door Camille Saint-Saens , Emmanuel Chabrier en Bizet om haar carriere door te zetten. Ook Isidor Philipp , hoofd van de piano-afdeling van het Parijse Conservatorium promootte haar werk. Ze gaf haar eerste concert toen ze 18 jaar was, en vanaf die tijd raakten haar composities geleidelijk in trek. Na een voorzichtig debuut met de premiere van haar eerste pianotrio , opus 11 (1880). In 1888 kwamen werken voor orkest in premiere: het ballet Callirhoe , opus 37 in Marseille, een Concertstuck voor piano en orkest, opus 40, en een dramatische symfonie met koor Les Amazones , opus 26 in Antwerpen.

Ze maakte diverse reizen door Frankrijk. In 1892 maakte ze haar debuut in Engeland , waar haar werk erg populair zou worden. Chaminade trouwde in 1901 met een muziekuitgever uit Marseilles, Louis-Mathieu Carbonel. Omdat hij al op leeftijd was ging het verhaal dat het een gelegenheidshuwelijk zou zijn. Hij stierf in 1907 en Chaminade hertrouwde niet. In 1908 bezocht ze de Verenigde Staten , waar haar een hartelijk welkom wachtte van haar talrijke bewonderaars. Ze debuteerde er met haar Concertstuck met het Philadelphia Orchestra op 7 november 1908. Haar composities waren populair bij het Amerikaanse publiek, en stukken als Pas des echarpes of het Ballet nr. 1 waren wijdverbreid bij liefhebbers van pianomuziek.

Voor en na de Eerste Wereldoorlog nam Chaminade veel pianorollen op voor de player piano . In Londen in 1903 maakte ze grammofoonopnames van zes van haar composities voor de Gramophone and Typewriter Company , die tot de meest gezochte opnames voor piano horen door verzamelaars. De beroemde Franse componist Ambroise Thomas zei over Chaminade: "Dit is geen vrouw die componeert maar een componist die vrouw is." In 1913 werd ze onderscheiden met het lidmaatschap van het Legioen van Eer , als eerste vrouwelijke componist. Toen ze ouder werd ging ze steeds minder componeren. Ze stierf in Monte Carlo op 13 april 1944. Ze werd begraven op de Cimetiere de Passy .

Chaminades zuster Henriette Chaminade (1863?1900) trouwde met Moritz Moszkowski , net als Cecile een bekend componist en pianist.

Onderscheidingen [ bewerken | brontekst bewerken ]

• Ridder van de Palmes academiques ;
• Ridder in het Legioen van Eer op 14 juli 1913, als eerste vrouwelijke musicienne.

Oeuvre [ bewerken | brontekst bewerken ]

Chaminades oeuvre is omvangrijk. Ze schreef vooral karakterstukken voor piano, en salonliederen , die vrijwel allemaal werden uitgegeven. Enkele noemenswaardige stukken zijn een Suite voor orkest (1881), een opera-comique La Sevillane , op. 10 (1882), 2 pianotrio's, een concertino voor piano en orkest, balletmuziek bij Callirhoe en andere orkestwerken. Het Concertino voor fluit en orkest, opus 107 dat ze schreef in opdracht van het Parijse conservatorium voor het fluitconcours van 1902 was haar laatste compositie voor orkest. Haar composities voor piano omvatten zo'n 200 stukken in romantische stijl, met ander andere een Sonate in c mineur voor piano, opus 21; de Etude symphonique , opus 28; 6 Etudes de concert , opus 35 ( Scherzo, Automne, Impromptu... ); Les Sylvains , opus 60; Arabesque , opus 61; 5 Romances sans paroles , opus 76 ( Meditation, Idylle... ); Etude melodique , opus 118; Pecheurs de nuit , opus 127 (nr. 4 van de Poemes provencaux ); Romance , opus 137; Au pays devaste , opus 155; Nocturne , opus 165, etc. Ze componeerde ook ongeveer 150 melodies in salonstijl . Haar liederen, zoals L'anneau d’argent (1891) en Ritournelle (1896) waren favorieten.

Chaminades composities raakten grotendeels in vergetelheid tijdens de tweede helft van de 20e eeuw. Enkele van haar liederen werden opgenomen door Anne Sofie von Otter . Haar twee populairste en meest gespeelde composities zijn zonder twijfel het Concertino voor fluit en orkest in D majeur, op. 107 en de tweede concertetude voor piano Automne uit "Six Etudes de Concert", Op. 35. ^[1]

Werken met opusnummer [ bewerken | brontekst bewerken ]

• Op. 1 , Etude in As majeur en 2 Mazurka's voor piano
• Op. 2 , Presto voor piano
• Op. 3 , Scherzo-etude
• Op. 4 , Caprice-etude
• Op. 5 , Menuet
• Op. 6 , Berceuse
• Op. 7 , Barcarolle
• Op. 8 , Chaconne (1879)
• Op. 9 , 2 stukken voor piano: 1 Piece romantique ; 2 Gavotte (1879)
• Op. 10 , Scherzando
• Op. 11 , Pianotrio nr. 1 in G mineur (1881)
• Op. 12 , Pastorale enfantine (1881)
• Op. 13 , Les Noces d'Argent, Petite Fantaisie voor piano (1881)
• Op. 18 , Capricci voor viool en piano (1881)
• Op. 19 , La Sevillane , comische opera
• Op. 20 , Suite voor orkest (1881)
• Op. 20 , Intermezzo in As majeur (Uit Suite voor orkest) (1881)
• Op. 21 , Sonate voor piano in C mineur (1881)
• Op. 22 , Orientale
• Op. 23 , Minuetto (1881)
• Op. 24 , Libellules (1881)
• Op. 25 , 2 Pianostukken
• Op. 26 , Symphonie Dramatique 'Les Amazones' (eerste publicatie. 1888)
• Op. 27 , Deux morceaux: 1 Duetto; 2 Zingara
• Op. 28 , Etude symphonique voor piano (1883)
• Op. 29 , Serenade (1884)
• Op. 30 , Air de ballet (1884)
• Op. 31 , 3 Morceaux voor viool en piano (ca. 1885)
• Op. 32 , Guitare (1885)
• Op. 33 , Valse caprice (1885)
• Op. 34 , Pianotrio nr. 2 (1887)
• Op. 35 , 6 etudes de concert: 1 Scherzo; 2 Automne; 3 Fileuse; 4 Appasionato 5 Impromptu; 6 Tarantelle (1886)
• Op. 36 , 2 pieces: 2 pas des cymbales (1887)
• Op. 37 , 5 Airs de Ballet: 1 danse oriental; 2 Pas des amphores; 3 Pas des echarpes; 4 Callirhoe; 5 Danse pastorale (1888)
• Op. 38 , Marine (1887)
• Op. 39 , Toccata (1887)
• Op. 40 , Concertstuck voor piano en orkest
• Op. 41 , Air de ballet. pierrette (1889)
• Op. 42 , Les Willis, caprice (1889)
• Op. 43 , Gigue (1889)
• Op. 44 , Les Feux de la St. Jean voor koor, soli en piano
• Op. 45 , Sous L'Aile Blanche des Voiles voor koor, soli en piano
• Op. 46 , Pardon Breton voor koor, soli en piano
• Op. 47 , Noce Hongroise voor koor, soli en piano
• Op. 48 , Noel des Marins voor koor, soli en piano
• Op. 49 , Les Filles d'Arles voor koor, soli en piano
• Op. 50 , La lisonjera (1890)
• Op. 51 , La livry, air de ballet (1890?)
• Op. 52 , Capriccio appassionato (1890)
• Op. 53 , Arlequine (1890)

• Op. 54 , Caprice espagnole. Lolita (1890)
• Op. 55 , 6 pieces romantiques: 6 rigaudons (1890)
• Op. 56 , Scaramouche (1890)
• Op. 57 , Havanaise (1891)
• Op. 58 , Mazurk-Suedoise (1891)
• Op. 59 , Andante et Scherzettino de Callirhoe voor 2 piano's, quatre-mains (ca. 1891)
• Op. 60 , Les sylvains (1892)
• Op. 61 , Arabesque (1892)
• Op. 62 , Barcarolle voor 2 stemmen en piano (1892)
• Op. 63 , Les Fiances voor 2 stemmen en piano (1892)
• Op. 64 , L'Angelus voor 2 stemmen en piano (1892)
• Op. 65 , Marthe et Marie voor 2 stemmen en piano (1892)
• Op. 66 , Studio (1892)
• Op. 67 , Caprice espagnole. la morena (1892)
• Op. 68 , Duo d'Etoiles voor 2 stemmen en piano
• Op. 69 , A Travers Bois voor 2 stemmen en piano
• Op. 70 , Le Pecheur et l'Ondine voor 2 stemmen en piano
• Op. 71 , Nocturne Pyreneen voor 2 stemmen en piano
• Op. 73 , Valse carnavalesque (1894)
• Op. 74 , Piece dans le style ancien (1893)
• Op. 75 , Danse ancienne (1893)
• Op. 76 , 6 romances sans paroles: 1 souvenance; 2 elevation; 3 idylle; 4 eglogue; 5 chanson bretonne; 6 meditation (1894)
• Op. 77 , Deuxieme valse (1895)
• Op. 78 , Prelude (1895)
• Op. 79 , 2 stukken voor orkest
• Op. 80 , Troisieme valse brillante (1898)
• Op. 81 , Terpsichore, sexieme air de ballet (1896)
• Op. 82 , Chanson napolitaine (1896)
• Op. 83 , Ritournelle (1896)
• Op. 84 , Trois preludes melodiques (1896)
• Op. 85 , Vert-Galant (1896)
• Op. 86 , Romances sans paroles: 1 souvenance; 2 elevation
• Op. 87 , 6 pieces humoristiques: 1 Reveil; 2 sous bois; 3 inquietude; 4 autrefois; 5 consolation; 6 norwegienne (1897)
• Op. 88 , Rimembranza (1898)
• Op. 89 , Theme varie (1898)
• Op. 90 , Legende (1898)
• Op. 91 , Valse nr. 4 (1898)
• Op. 92 , Deuxieme arabesque (1898)
• Op. 93 , Valse humoristique (1906)
• Op. 94 , Havanaise nr. 2, danse creole (1898)
• Op. 95 , Trois dances anciennes: 1 passepied; 2 pavane; 3 courante (1899)
• Op. 96 , Chant du Nord voor viool en piano (1899)
• Op. 97 , Rondeaux voor viool en piano (1899)
• Op. 98 , 6 feuillets d’album: 1 promenade; 2 scherzetto; 3 elegie; 4 valse arabesque 5 chanson russe; 6 rondo allegre (1900)
• Op. 99 , 6 Poemes evangeliques voor koor en piano (1900)
• Op. 100 , Aux Dieux sylvains voor koor (1900)
• Op. 101 , L'ondine (1900)
• Op. 102 , Joie d'Aimer voor mezzo-sopraan en piano (1900)
• Op. 103 , Moment musical (1900)
• Op. 104 , Tristesse (1901)
• Op. 105 , Divertissement (1901)
• Op. 106 , Expansion (1901)
• Op. 107 , Concertino voor fluit en orkest in D majeur (1902)
• Op. 108 , Agitato (1902)
• Op. 109 , Cinquieme valse (1903)
• Op. 110 , Novelette (1902)
• Op. 111 , Souvenir lointains (1911)
• Op. 112 , Sixieme valse, valse-ballet (1904)
• Op. 113 , Caprice humoristique (1904)
• Op. 114 , Pastorale (1904)
• Op. 115 , Waltz nr. 7 - valse romantique (1905)
• Op. 116 , Sous le masque (1905)
• Op. 117 , Duo Symphonique for 2 pianos
• Op. 118 , Etude melodique (1906)
• Op. 119 , Valse tendre (1906)
• Op. 120 , Variations sur un theme original (1906)
• Op. 121 , Gavotte voor piano (1906)
• Op. 122 , 3 contes blues (1906)
• Op. 123 , Album d’enfants: 2 intermezzo. pas de sylphes; 4 rondeau; 5 gavotte; 9 orientale; 10 tarantelle (1906)
• Op. 124 , Etude pathetique (1906)
• Op. 125 , Sommeil d'enfant; transcriptie voor cello met pianobegeleiding (1907)
• Op. 126 , Album d’enfants: 1 idylle; 2 aubade; 3 rigaudon; 4 Eglogue; 5 ballade; 6 scherzo-valse; 7 elegie; 8 novelette 9 patrouille; 10 villanelle; 11 conte de fees; 12 valse mignonne (1907)
• Op. 127 , 4 poemes provencales: 2 solitude; 3 le passe; 4 pecheurs de nuit (1908)
• Op. 128 , Pastel voor piano
• Op. 129 , Menuet galant voor piano
• Op. 130 , Passacaille (1909)
• Op. 131 , Marche americaine voor piano (1909)
• Op. 132 , Etude romantique voor piano (1909)
• Op. 133 , Ronde du Crepuscule voor koor (1909)
• Op. 134 , La retour (1909)
• Op. 135 , La Barque d'Amour voor piano
• Op. 136 , Capricietto voor piano
• Op. 137 , Romance (1910)
• Op. 138 , Etude humoristique voor piano (1910)
• Op. 139 , Etude scholastique (1910)
• Op. 140 , Aubade voor piano
• Op. 141 , Suedoise voor piano
• Op. 142 , Serenade aux etoiles voor fluit en piano
• Op. 143 , Cortege (1911)
• Op. 144 , Gavotte voor piano
• Op. 145 , Scherzo voor piano
• Op. 146 , Feuilles d'Automne voor piano
• Op. 147 , Les Bohemiens voor piano
• Op. 148 , Scherzo-valse (1913)
• Op. 149 , Gavotte voor piano
• Op. 150 , Serenade espagnole (1925)
• Op. 151 , Ecossaise voor piano
• Op. 152 , Interlude voor piano
• Op. 153 , Caprice Impromptu voor piano
• Op. 154 , Serenade venitienne voor piano
• Op. 155 , Au pays devaste (1919)
• Op. 156 , Berceuse du Petit Soldat Blesse voor piano (1919)
• Op. 157 , Chanson d'Orient voor piano (1919)
• Op. 158 , Danse paienne (1919)
• Op. 159 , Les Elfes des Bois voor stem en piano
• Op. 160 , Les Sirenes voor chorus, soli en orkest
• Op. 161 , Chanson Negre voor piano (ca. 1921)
• Op. 162 , Gavotte voor piano
• Op. 163 , Romanesca voor piano
• Op. 164 , Air a danser (1923)
• Op. 165 , Nocturne (1925)
• Op. 166 , Berceuse arabe voor piano
• Op. 167 , Messe pour deux voix egales voor stemmen en orgel (1927)
• Op. 168 , Danse l'Aeene voor piano
• Op. 169 , Valse d'Automne voor piano
• Op. 170 , Air Italien voor piano
• Op. 171 , La Nef Sacree voor orgel

Werken zonder opusnummer [ bewerken | brontekst bewerken ]

• Les reves (1876)
• Te souviens-tu? (1878)
• Aupres de ma mie (1888)
• Voisinage (1888)
• Nice-la-belle (1889)
• Rosemonde (1890)
• L'anneau d’argent (1891)
• Plaintes d’amour (1891)
• Viens, mon bien-aime! (1892)
• L'Amour captif (1893)
• Ma premiere lettre (1893)
• Malgre nous! (1893)
• Si j’etais jardinier (1893)
• L'Ete (1894)
• Mignonne (1894)
• Sombrero (1894)
• Villanelle (1894)
• Espoir (1895)
• Ronde d’amour (1895)
• Chanson triste (1898)
• Mots d’amour (1898)
• Alleluia (1901)
• Ecrin! (1902)
• Bonne humeur! (1903)
• Menuet (1904)
• La lune paresseuse (1905)
• Je voudrais (1912)
• Attente. au pays de provence (1914)

Opnames [ bewerken | brontekst bewerken ]

• Diverse fluitisten hebben het Concertino Op. 107 opgenomen, waaronder James Galway
• Cecile Chaminade heeft meerdere pianorollen opgenomen. Drie daarvan zijn hier te horen.
• Anne Sofie von Otter - Mots d'amour met Bengt Forsberg, piano, 2001, Deutsche Grammophon
• Concertstuck voor piano en orkest, opus 40, CD VoxBox CDX 5110 - French Piano Concertos , 1980
• vrouwenkoor "Ligerianes" - 16 niet eerder opgenomen liederen (waaronder de Poemes evangeliques ) voor vrouwenkoor en piano, Lea Ravaud, piano, 2011.
• Rosario Marciano , piano - Concertstuck voor piano en orkest, Op. 40
• Philippe Jarousskym , countertenor - werk van Chaminade samen met werk van andere Franse componisten, CD Opium ? Melodies francaises
• Marie Novello , piano - 4eme Valse (W 3768); Air de Ballet (W 2340); Pas des Amphores (W 3768) (78-toerenopnames)
• Pierre-Aurele Asselin - A l'inconnue en Madrigal voor tenor en orkest (Columbia E3203); Tu me dirais voor tenor en orkest, (Columbia E3213); Madrigal voor tenor en orkest, (Edison Blue Amberol 27183)
• Maurice Cole, piano - Danse Creole/Pierrette , ACO, G15331
• Rembrandt Trio: Trio's van Chaminade, Saint-Saens en Ravel, Dorian Recordings DOR-90187 1993
• Olga Kopylova: Miniatures, verschillende pianowerken, Azul music

Zie de categorie Cecile Chaminade van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.