Boxmeer
(
uitspraak
ⓘ
) (
Kleverlands
:
Boksmer
) was een
gemeente
in het oosten van de
Nederlandse
provincie
Noord-Brabant
. De hoofdplaats was
Boxmeer
. De gemeente Boxmeer hield met ingang van 1 januari 2022 op te bestaan en fuseerde per die datum met de voormalige gemeenten
Cuijk
,
Mill en Sint Hubert
,
Grave
en
Sint Anthonis
tot een nieuwe gemeente
Land van Cuijk
.
De plaatsnaam kent in het lokale dialect een andere uitspraak (
uitspraak
ⓘ
).
De kern van de gemeente vormt vanouds de vrije
heerlijkheid Boxmeer
. Zij bleef onafhankelijk van het
Land van Cuijk
, een onderdeel van het
hertogdom Brabant
. Toen Noord-Brabant
Staats
werd, werd Boxmeer een
enclave
waar het
katholicisme
vrij beleefd kon worden. Het bezit van Boxmeer ging over op de heren
van den Bergh
en op die van
Hohenzollern-Sigmaringen
.
In 1794 werd Boxmeer door
revolutionair Frankrijk
ingenomen. Pas in 1800 kwam het bij de
Bataafse Republiek
. Het dorp
Sint Anthonis
werd losgemaakt. In de loop van de tijd slokte de gemeente Boxmeer echter weer dorpen op:
Sambeek
en
Beugen
(in 1942),
Rijkevoort
,
Oeffelt
en
Vortum-Mullem
(in 1994) en de fusiegemeente
Vierlingsbeek
(in 1998).
De gemeente ligt aan de
Maas
en grenst aan de gemeenten (met de klok mee)
Cuijk
,
Gennep
,
Bergen
,
Venray
en
Sint Anthonis
. In
1998
ontstond de gemeente uit een fusie van gemeente Boxmeer en
Vierlingsbeek
. Vlak bij Boxmeer ligt in de uiterwaarden van de
Maas
het
natuurgebied
de
Maasheggen
.
Beugen
,
Boxmeer
(gemeentehuis),
Groeningen
,
Holthees
,
Maashees
,
Oeffelt
,
Overloon
,
Rijkevoort
,
Sambeek
,
Vierlingsbeek
en
Vortum-Mullem
.
Aantal inwoners per woonkern op 1 januari 2023:
-
Boxmeer, de Sint-Petrusbasiliek
-
Boxmeer, sculptuur op rotonde Spoorstraat-Steenstraat met Sint-Rochuskapel op de achtergrond
-
Beugen, kerk (Heilige Maria ten Hemelopneming kerk) in straatzicht
-
Sambeek, de toren van de Sint Jan de Doperkerk
-
Oeffelt, molen de Vooruitgang
-
Vierlingsbeek, de Sint-Laurentiuskerk
-
tussen Sambeek en Vortum Mullem, greppel met smeltende sneeuw
Boxmeer werd op 1 januari 1994 samengevoegd met Oeffelt, Rijkevoort en Vortum-Mullem en op 1 januari 1998 met Vierlingsbeek. Samenstelling van de Boxmeerse gemeenteraad van 1982 tot en met 2021:
Gemeenteraadszetels
|
Partij
|
1982
|
1986
|
1990
|
1994
|
1998
|
2002
|
2006
|
2010
|
2014
|
2018
|
CDA
|
5
|
5
|
5
|
5
|
3
|
3
|
4
|
6
|
5
|
6
|
SP
|
-
|
-
|
-
|
2
|
3
|
4
|
6
|
4
|
5
|
5
|
Progressieve Combinatie
|
-
|
-
|
-
|
-
|
1
|
1
|
1
|
2
|
3
|
2
|
VVD
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
2
|
1
|
1
|
Lokale Onafhankelijke Fraktie
A*
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
4
A
|
4
A
|
Dorpslijst Oeffelt
|
-
|
-
|
-
|
1
|
2
|
2
|
2
|
2
|
Politiek Beugen
|
-
|
-
|
2
|
2
|
2
|
2
|
1
|
1
|
Belangengroep Rijkevoort
|
-
|
-
|
-
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
Liberaal Land van Cuijk
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
(2)**
|
Vijf Dorpen Belang
1
/ Vijf Dorpen Belang/Lijst Overloon
C
|
-
|
-
|
-
|
-
|
1
1
|
2
1
|
2
1
|
3
C
|
3
C
|
3
C
(1)**
|
Lijst Overloon
1
|
-
|
-
|
-
|
-
|
2
1
|
2
1
|
2
1
|
Lijst-Sambeek
1
/ BurgerBelangen '86
2
|
1
1
|
2
2
|
2
2
|
2
2
|
2
2
|
2
2
|
1
2
|
-
|
-
|
-
|
Sociaal Liberaal Zakelijk
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
1
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Politiek Sambeek Vortum Mullem
|
-
|
-
|
-
|
-
|
1
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Maaskant Fractie
|
-
|
-
|
-
|
-
|
2
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
PvdA
|
3
|
4
|
4
|
2
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Sambeeks Belang '86*
|
-
|
-
|
1
|
1
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Lijst-Van Benthum
|
4
|
3
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
D66
|
1
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Totaal
|
15
|
15
|
15
|
17
|
21
|
21
|
21
|
21
|
21
|
21
|
Opkomst
|
|
|
|
|
|
|
|
61,70%
|
63,45%
|
62,3%
|
- Deed van 1986 t/m 2002 als Belang Boxmeer'86
- Lof en Vijf Dorpen Belang/Lijst Overloon (1 raadslid) fuseerde in 2021 tot Team Lokaal
- Liberaal Land van Cuijk ontstond door een afsplitsing van twee raadsleden van Vijf Dorpen Belang/Lijst Overloon
Raadsgriffier: K. Groenewoud-de Best, sinds 2019
Het
college van B&W
bestond uit:
De belangrijke verkeersaders in de nabije omgeving van Boxmeer zijn de
A73
en de
A77
.
Door de voormalige gemeente Boxmeer ligt de
Maaslijn
, een spoorlijn tussen
Nijmegen
en
Venlo
met de stations te
Vierlingsbeek
en
Boxmeer
.
Door de voormalige gemeente Boxmeer rijden verschillende streek-, school- en buurtbussen van de vervoersbedrijven
Arriva
en
Hermes
.
In het nabijgelegen Duitse
Weeze
is de dichtstbijzijnde internationale luchthaven.
In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en oorlogsmonumenten, zie:
In de gemeente zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:
Lijst van burgemeesters van Boxmeer
Bronnen, noten en/of referenties
|