Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Ouderwetse bezem (
heksenbezem
)
Een
bezem
is een grote
borstel
aan een steel om stof en vuil bij elkaar te vegen.
Het materiaal van de bezem varieert: de oude bezems bestonden uit bijeengebonden takkenbossen, rond een stok (steel). Dit soort bezems slijt snel, vandaar de uitdrukking "nieuwe bezems vegen schoon". Kenners voegen daaraan toe: "maar oude bezems kennen alle hoekjes". Door de slijtage wordt de onderkant van de bezem namelijk vlak, waardoor men tot in alle hoekjes kan vegen.
Voor buitenbezems worden takken van de
berk
of de wortels van het
Pijpenstrootje
gebruikt, voor binnen gebruikte men vroeger het fijnere
huttentut
.
De meest voorkomende moderne bezems hebben een rechthoekige houten plank aan de onderzijde, waarin vrij grove
kunststof
- of
klappervezels
zijn bevestigd. Dit soort bezems leent zich goed voor het vegen van plaatsen buitenshuis. Voor het vegen van vloeren in huis gebruikt men een fijnere bezem, bezet met paardenhaar,
varkenshaar
of
nylon
.
- Bezems staan voor schoonmaken, in letterlijke of figuurlijke zin.
- Bezems worden vaak geassocieerd met
hekserij
. Men dacht in vroeger tijden dat
heksen
en
tovenaars
op bezems door de lucht konden vliegen. Zie ook
heksenrit
,
heksensabbat
en
heksenzalf
.
- Een op een schip in de mast gehesen bezem duidt op dat "de zeeen zijn schoongeveegd." Volgens een Engelse traditie was de eerste die een bezem in de mast hees de Nederlandse admiraal
Maarten Tromp
. Gedurende de Tweede Wereldoorlog bonden Amerikaanse onderzeeers bij thuiskomst een bezem aan hun periscoop, om aan te geven dat elk schip dat zij hadden aangevallen tot zinken was gebracht.
- Bezem kan ook staan voor
donderbezem
, een symbool om onheil of de bliksem af te weren. Dit is mogelijk ook de oorspronkelijke betekenis van het "baezem sjtaeke" in
Horn
.
Vroege Nederlandse fascisten gebruikten de bezem als politiek symbool. Het symboliseerde voor hen de nieuwe orde, die schoon schip zou maken met het oude systeem.
Springen over de bezem, een
ritueel
tijdens een
huwelijk
,
Los Angeles
Bezems uit de
18e eeuw
in de
Encyclopedie
Het woord bezem is volledig ingeburgerd in de
straattaal
van jongeren en in
rap-teksten
. Nadrukkelijk uitgesproken als
beezum
betekent het zoveel als: iemand met grootspraak; een praatjesmaker.
Magische
bezem van een
obiaman
of
bonuman
(een
ritueelspecialist
) wordt gebruikt om boze geesten weg te 'vegen' tijdens rituele dansen,
Wereldmuseum Amsterdam