Beernem
Gemeente in
Belgie
|
|
|
Geografie
|
Gewest
|
Vlaanderen
|
Provincie
|
West-Vlaanderen
|
Arrondissement
|
Brugge
|
Oppervlakte
? Onbebouwd
? Woongebied
? Andere
|
72,42
km²
(2021)
80,8%
8,23%
10,97%
|
Coordinaten
|
51° 9' NB, 3° 20' OL
|
Bevolking (bron:
Statbel
)
|
Inwoners
? Mannen
? Vrouwen
?
Bevolkingsdichtheid
|
16.131
(01/01/2023)
50,87%
49,13%
222,74 inw./km²
|
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder
|
(01/01/2023)
18,23%
59,48%
22,29%
|
Buitenlanders
|
3,51%
(01/01/2022)
|
Politiek en bestuur
|
Burgemeester
|
Jos Sypre (
CD&V
)
|
Bestuur
|
CD&V
,
Vooruit
,
Groen
|
Zetels
CD&V
N-VA
Vooruit
-
Groen
|
25
12
9
4
|
Economie
|
Gemiddeld
inkomen
|
21.039 euro/inw.
(2020)
|
Werkloosheidsgraad
|
2,79%
(jan. 2019)
|
Overige informatie
|
Postcode
8730
8730
8730
|
Deelgemeente
Beernem
Oedelem
Sint-Joris
|
Zonenummer
|
050
|
NIS-code
|
31003
|
Politiezone
|
Het Houtsche
|
Hulpverleningszone
|
Zone 1
|
Website
|
www.beernem.be
|
Detailkaart
|
|
ligging binnen het arrondissement Brugge
in de provincie West-Vlaanderen
|
|
Beernem
is een
gemeente
in de groene rand rond Brugge (15 km ervandaan) in de
Belgische
provincie
West-Vlaanderen
. De gemeente telt ruim 16.000 inwoners, die Beernemnaars
[1]
worden genoemd. Beernem is bekend van het
Psychiatrisch Centrum Sint-Amandus
, haar verenigingsleven,
[2]
de gesloten jeugdinstelling De Zande Beernem waar meisjes tussen 12 en 18 jaar die misdrijven gepleegd hebben worden geplaatst door de jeugdrechter. Beernem bevindt zich op een knooppunt van verbindingswegen, wat ideaal is voor pendelaars.
Beernem wordt al vermeld in een akte van
847
: 'in territorio Menap quod nunc Mempiscum appellant ... Coloscampum, Wenghinas, Berneham ...' (Recueil des actes de Charles II le Chauve, roi de France, red.
Ferdinand Lot
, 1943, nr. 92). De naam
Berneham
komt van het
Germaanse
birnu
(beer of modderige plaats in de vorm van een beer) en
hamma
(een landtong die uitspringt in moerassig terrein). Het was duizenden jaren lang een desolate streek van bossen, heide en moeras. Feodaal was Beernem afhankelijk van het
Vrije van Brugge
en bestond uit een lappendeken van heerlijkheden. De bewoning lag toen hoofdzakelijk ten noorden van het huidige kanaal. Zuidelijk lag het onvruchtbare en woeste heidegebied het
Bulskampveld
dat zich toen uitstrekte van
Torhout
tot
Bellem
.
Op het eind van de
18e eeuw
werd dit onvruchtbare gebied ontgonnen. De rust en de natuur in de ontgonnen gebieden trokken de aandacht van rijke edellieden. Hun kastelen liggen nu nog verscholen in het groen.
In 1852 werd een begin gemaakt met de Hervormingsschool, die zou uitgroeien tot het
Psychiatrisch Centrum Sint-Amandus
.
Tussen
1915
en
1944
vonden in de streek de zogenaamde
moorden van Beernem
plaats die al dan niet verband hielden met elkaar en voor de nodige beroering hebben gezorgd.
De gemeente werd rond 23 mei 1940
bezet
door het Duitse leger en
bevrijd
op 12 september 1944. Op 6 september 1944 werden drie weerstanders doodgeschoten door de SS.
[3]
Volgens het oorlogsmonument aan het gemeentehuis lieten 20 mensen het leven als gevolg van oorlogshandelingen.
[4]
In 1977 werd besloten tot een
gemeentelijke fusie
tussen Beernem, Oedelem en Sint-Joris-ten-Distel. De gemeente bestaat naast Beernem zelf nog uit de
deelgemeenten
Oedelem
en
Sint-Joris
(ook wel Sint-Joris-ten-Distel genoemd). Beernem zelf is de grootste deelgemeente, maar Oedelem telt slechts een grote 1000 inwoners minder. Op het grondgebied van Oedelem ligt nog een klein afzonderlijk gehucht en parochie,
Oostveld
genaamd. Het centrum van Beernem bestaat uit de oude dorpskern ten noorden van het
kanaal Gent-Brugge
, een nieuwer gedeelte ten zuiden van dit kanaal nabij de snelweg
A10
/
E40
en een
woonkern
genaamd
Vliegende Paard
.
- Bron: Website Beernem
https://web.archive.org/web/20060206071204/http://beernem.be/
De gemeente Beernem grenst aan de volgende dorpen en gemeenten:
- Kasteel Ten Torre
- Kasteel De Wapenaer
Beernem ligt in
Zandig Vlaanderen
op een hoogte van ongeveer 11 meter. Het
Kanaal Gent-Brugge
ligt ten zuiden van de dorpskom. Men vindt ten zuiden van dit kanaal nog een wijk:
Heilige Maria, Moeder Gods
, en daar ligt ook het psychiatrisch ziekenhuis en het bosrijke
Bulskampveld
met het Provinciaal Domein en enkele kasteelparken. Ten westen van Beernem, aan de noordoever van het kanaal, ligt het natuurgebied
Gevaerts-Noord
.
Andere natuurgebieden zijn: De Vaanders,
Miseriebocht
en Heideveld-Bornebeek. In De Vaanders bevindt zich het
landschapspark Bulskampveld
.
- Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente
[
bewerken
|
brontekst bewerken
]
Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
|
Jaar
|
Aantal
[5]
|
1992
|
14.115
|
1993
|
14.121
|
1994
|
14.184
|
1995
|
14.279
|
1996
|
14.338
|
1997
|
14.423
|
1998
|
14.501
|
1999
|
14.504
|
2000
|
14.525
|
2001
|
14.557
|
2002
|
14.551
|
2003
|
14.540
|
2004
|
14.545
|
2005
|
14.550
|
2006
|
14.642
|
2007
|
14.691
|
2008
|
14.808
|
2009
|
14.910
|
2010
|
15.064
|
2011
|
15.214
|
2012
|
15.357
|
2013
|
15.389
|
2014
|
15.428
|
2015
|
15.481
|
2016
|
15.502
|
2017
|
15.604
|
2018
|
15.687
|
2019
|
15.763
|
2020
|
15.817
|
2021
|
15.845
|
2022
|
15.966
|
2023
|
16.131
|
2024
|
16.259
|
2025
|
|
2026
|
|
2027
|
|
2028
|
|
2029
|
|
2030
|
|
Burgemeester is Jos Sypre (CD&V). Hij leidt een coalitie bestaande uit CD&V, Vooruit en GROEN. Samen hebben ze 16 op 25 zetels.
College van burgemeester en schepenen
|
Functie
|
Naam (partij)
|
Bevoegdheden
|
Burgemeester
|
|
Jos Sypre
(
CD&V
)
|
Veiligheid, burgerzaken, communicatie en ICT, feestelijkheden/plechtigheden, personeelszaken, kerkenbeleid en kerkbesturen en mobiliteit.
|
Eerste Schepen
|
|
Patricia Waerniers
(
CD&V
)
|
Financien, cultuur, bibliotheek, sport, kermissen, erfgoedbeleid en begraafbeleid.
|
Schepen
|
|
Jan Vanassche
(
Groen
)
|
Ruimtelijke ordening, omgevingsvergunningen voor particulieren, ruimtelijke planning, dorpsontwikkeling, wonen, huisvesting, de Woonwinkel, milieu, natuur, dierenwelzijn, duurzaamheid, klimaat en energie, groenbeheer, toerisme en landinrichting.
|
|
Claudio Saelens
(
CD&V
)
|
Omgevingsvergunningen voor landbouw en bedrijven, voor openbare werken, de technische dienst, nutsvoorzieningen, rioleringen, integraal waterbeleid, landbouw, grondbeleid en senioren.
|
|
Ruben Strobbe
(
CD&V
)
|
Jeugd, ondernemen, lokale economie, onderwijs, beheer patrimonium, recyclagepark en afvalbeleid.
|
|
Vicky Reynaert
(
Vooruit
)
|
Armoedebestrijding, sociaal beleid, sociale tewerkstelling, inclusie, Noord-Zuidbeleid, Huis van het Kind en gezinsbeleid.
|
Burgemeester was Johan De Rycke. Hij leidde een coalitie bestaande uit CD&V en N-VA. Samen hadden zij 16 op 25 zetels. Naar aanleiding van de
verkiezingen van 2012
heerste een woelige tijd in het Beernemse politieke landschap.
Patricia Waerniers
scheurde zich af van CD&V en ruilde CD&V om voor BRON.
[6]
Ze behaalde vanop de 24ste plaats de meeste voorkeurstemmen, voor
Johan De Rycke
en Gijs Degrande.
[7]
Echter werd ze geen burgemeester door de coalitievorming tussen CD&V en N-VA. Zo verloor CD&V ook de absolute meerderheid.
College van burgemeester en schepenen
2013-2018
|
Functie
|
Naam (partij)
|
Bevoegdheden
|
Burgemeester
|
|
Johan De Rycke
(
CD&V
)
|
Burgerzaken, communicatie, feestelijkheden/plechtigheden, personeelszaken, politie/brandweer.
|
Eerste Schepen
|
|
Gijs Degrande
(
N-VA
)
|
Cultuur/bibliotheek, jeugd, nutsvoorzieningen, openbare werken/groen/begraafplaatsen.
|
Schepen
|
|
Jos Sypre
(
CD&V
)
|
Gezinsbeleid, informatica, landinrichting/grondbeleid/patrimonium, mobiliteit/verkeer/openbaar vervoer, ontwikkelingssamenwerking, sport en senioren.
|
|
Barbara Vandenbrande
(
N-VA
)
|
Erfgoed/monumentenzorg, kinderopvang, lokale economie/middenstand en toerisme.
|
|
Martine De Roo
(2013-2015)
Claudio Saelens
(2015-2018)
|
Ruimtelijke ordening, wonen en huisvesting, integraal waterbeleid, landbouw en milieu.
|
|
Jef Vansteenhuyse
(
N-VA
)
|
Containerpark/afvalverwerking, financien/begroting, kerkfabrieken en onderwijs.
|
|
Luc Goutry
(2013-2016)
Ruben Strobbe
(2016-2018)
|
OCMW, sociale zaken/tewerkstelling en volksgezondheid.
|
Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024
De 25 zetels zijn als volgt verdeeld:
Partij
|
Leden
|
|
12
|
Kris Vincke
(Voorzitter),
Jos Sypre
(Burgemeester)
Patricia Waerniers
(eerste schepen),
Claudio Saelens
(schepen),
Ruben Strobbe
(schepen), Martine De Roo, Dries Dhondt, Vita Van Belleghem, Anja Coens, Kurt Vanneste, Marjan Lootens en Piet De Rycke.
|
|
9
|
Gijs Degrande, Barbara Vandenbrande, Jef Vansteenhuyse, Lode Vanneste, Christine Stroobandt, Lien De Wispelaere, Branco Francois, Arthur Mortier en Els Vyncke.
|
|
3
|
Jan Vanassche
(schepen), Rolle De Bruyne en Roos Lambrecht.
|
|
1
|
Vicky Reynaert
(schepen).
|
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
[
bewerken
|
brontekst bewerken
]
Partij of kartel
|
10-10-1976
[8]
|
10-10-1982
|
9-10-1988
|
9-10-1994
|
8-10-2000
|
8-10-2006
[9]
|
14-10-2012
[10]
|
14-10-2018
|
13-10-2024
|
Stemmen / Zetels
|
%
|
23
|
%
|
23
|
%
|
23
|
%
|
23
|
%
|
23
|
%
|
23
|
%
|
25
|
%
|
25
|
%
|
25
|
|
CVP
1
/
CD&V
2
|
70,12
1
|
18
|
55,67
1
|
14
|
49,84
1
|
14
|
52,49
1
|
15
|
49,56
1
|
13
|
59,15
2
|
14
|
35,05
2
|
9
|
44,5
2
|
12
|
2
|
|
|
PVV
1
/ VLD/ BRON
A
|
-
|
|
-
|
|
15,7
1
|
3
|
19,99
2
|
5
|
34,07
A
|
8
|
29,75
A
|
7
|
29,09
A
|
7
|
-
|
|
-
|
|
|
SP
1
/ BRON
A
/ Sp.a-Groen
B
/ Vooruit
2
|
14,06
1
|
2
|
15,11
1
|
3
|
10,51
1
|
2
|
9,37
1
|
1
|
18,1
B
|
1
|
2
|
|
|
Agalev
1
/ Groen!
2
/ Sp.a-Groen
B
/ Groen
3
|
-
|
|
-
|
|
8,93
1
|
1
|
8,9
1
|
1
|
10,27
1
|
2
|
11,1
2
|
2
|
9,98
2
|
2
|
3
|
3
|
|
|
N-VA
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
25,88
|
7
|
32,3
|
9
|
|
|
|
DVP
|
-
|
|
21,17
|
5
|
15,02
|
3
|
8,5
|
1
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
|
GB
|
15,82
|
3
|
8,05
|
1
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
Anderen
(*)
|
-
|
|
-
|
|
-
|
|
0,76
|
0
|
6,1
|
0
|
-
|
|
-
|
|
5,1
|
0
|
-
|
|
Totaal stemmen
|
8777
|
9428
|
9826
|
10156
|
10619
|
10868
|
11325
|
11579
|
|
Opkomst %
|
|
|
94,25
|
93,06
|
92,56
|
93,40
|
93,17
|
92,5
|
|
Blanco en ongeldig %
|
2,61
|
4,51
|
3,57
|
3,83
|
3,83
|
4,95
|
4,00
|
4,8
|
|
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
De zetels van de gevormde meerderheid staan
vet
afgedrukt. De grootste partij staat in kleur.
(*)
1994
:
PVDA
/
2000
:
Vlaams Blok
/ Beernems Belang (3,2%), Beernemse Flandriens (1,9%)
Beernem heeft 3 sportparken, een zwembad, een atletiekpiste, 4 voetbalparken, 2 tennisclubs en sinds 2019 een cyclocrossparcours. Beernem heeft 48 sportverenigingen. Beernem is in 2021 de bouw van het nieuwe zwembad in sportpark Drogenbrood gestart. Door de ligging van Beernem aan het Kanaal Gent-Brugge is het ook mogelijk om watersporten uit te oefenen. Zo worden tal van evenementen georganiseerd op het kanaal zoals de 'Kallemoeie Triatlon', kanaalzwemmen in de zomer en het
EK
Wakeboard
van 2023.
Sportpark Drogenbrood huisvest sporthal Drogenbrood, atletiekpiste
Tom Compernolle
, een cyclocrossparcours en enkele voetbalvelden. In 2021 startte de werken aan het nieuwe zwembad. Er komt een 25 meter-bad met acht banen, een baby- en peuterbad en een instructiebad met een verstelbare bodem voor duikers.
[11]
Sportpark Den Akker huisvest sporthal Den Akker, een overdekte multifunctionele zaal, 3 boltra's, 10 petanqueterreinen, 4 voetbalvelden, een omnisportveld, zeven tennisvelden, een skatepark en een openlucht basketbalterrein. In 2022 werd er een
3×3-basketbalveld
aangelegd, naast het vernieuwde skatepark.
Sportpark De Barge huisvest een wandelpark, een sportterrein, een sportzaal, 3 tennisterreinen en een rugbyplein.
Jaarlijks reikt het gemeentebestuur de sporttrofeeen ‘De Gouden Beren’ uit in O.C. De Kleine Beer. Er zijn vijf categorieen, namelijk sportvrouw, sportman, clubprestaties, Beernems Sport-award en het Gouden Beertje.
Sinds 2005 heeft de gemeente het ontmoetingscentrum O.C. De Kleine Beer. Deze heeft een foyer, een polyvalente zaal en een theaterzaal met 250 zitplaatsen. Beernem heeft ook twee bibliotheken. In Beernem ligt de hoofdbibliotheek en in Oedelem is er een kleine afdeling in het Schepenhuys.
Beernem heeft 2 harmonieen en een theatergezelschap.
Het kunstatelier Perignem was jarenlang de referentie van de
keramische kunst
in Belgie. Het atelier werd opgetrokken in 1948 door
Rogier Vandeweghe
.
Sint-Joris stond bekend voor de ambacht
lattenklieven
. Het lattenklieven werd in de jaren '80 van de 19de eeuw een grote nijverheid door de komst van houtbedrijf Lemahieu en de perfecte ligging van Sint-Joris. De vraag naar de latten daalde sterk na
de Tweede Wereldoorlog
, door de komst van gipsplaten. In 1994 werd het kunstwerk 'De Lattenkliever' geplaatst ter ere van deze ambacht. Dit kunstwerk werd gemaakt door
Jean-Claud Vanhaecke
en staat in de Lattenklieverstraat.
Het beeld is een gepolychromeerd en komt uit de 15de eeuw. Het beeldje stelt de
heilige
Sint-Joris
, op zijn paard, die met zijn lans de draak doodt. In 2001 werd het beeld gestolen uit de Sint-Joriskerk. Het beeld werd teruggevonden in
Parijs
, waar het te koop werd aangeboden voor 4 miljoen
frank
. In 2002 werd het beeld, na restauratiewerken, terug in de kerk geplaatst.
In 2010 werd het voorstel, van schepen van begraafbeleid
Patricia Waerniers
, om de begraafplaatsen om te vormen tot begraafparken goedgekeurd. Het aanwezige 'funerair erfgoed' werd gebruikt als hefboom tot de opwaardering van de verschillende begraafplaatsen. Bij enkele graven werden bordjes geplaatst waar extra informatie en een referentie opstaan naar een brochure. Zo kan er meer informatie gevonden worden over de graven.
[12]
Beernem heeft 7 lagere scholen, met een breed aanbod van
gemeenschapsonderwijs
,
Katholiek onderwijs
en
gemeente scholen
. Er is ook een landbouwschool 'LTI' en een middenschool 'Sint-Lutgart'.
Beernem heeft verschillende verkeersassen. De autosnelweg
E40
loopt door de gemeente, en heeft er een afrit: hier werd op
7 april
1937
immers begonnen aan de allereerste 11 km autosnelweg van Belgie, die
Brussel
met
Oostende
moest verbinden, en in Europees verband
Londen
met
Istanboel
.
Parallel loopt de spoorweg Brussel-Oostende (50A), hierop ligt het
NMBS
-
station Beernem
. Dit station heeft momenteel 2 perrons. Tussen Gent en Brugge legt Infrabel een derde en een vierde spoor aan om de capaciteit van deze lijn te vergroten hierdoor is het stationsgebouw in 2017 afgebroken. Momenteel zijn er werken bezig waarbij een nieuwe stationsomgeving wordt aangelegd. Hierdoor zal het station 4 perrons hebben en zal het station toegankelijker zijn.
Beernem wordt in twee gesplitst door het
Kanaal Gent-Brugge
. Beernem heeft hier een jachthaven. De hoofdzetel van
Group Depre
ligt langs het kanaal. Een bekend beeld in Beernem is de keersluis. Deze keersluis is ontworpen door Hans Vandeweghe en is opgenomen als bouwkundig
erfgoed
in 2009. De sluis moet overstromingen in Brugge voorkomen. De realisatie kreeg de staalbouwprijs in het jaar 2000.
Beernem heeft 9 jeugdverenigingen. In de dorpskern van Beernem bevindt zich jeugdhuis 'The Nooddle'.
Sint-Joris
,
Knesselare
,
Oostveld
,
Oedelem
,
Erkegem
,
Hertsberge
,
Wingene
Amandus van Maastricht
is de
patroonheilige
van Beernem.
- G. F. TANGHE
,
Parochieboek of Historie van Beernem
, Brugge, 1862.
- A. RYSERHOVE
,
Geschiedenis van Beernem
, Handzame, 1979.
- Reginald BRAET
,
Schriften van Driekoningen. Een geschiedenis van Beernem, zijn kastelen en de kunstweekends
, Beernem, 2005.
- Diverse auteurs
,
Jaarboek van de Heemkundige Kring Bos- en Beverveld
, 1966 tot heden.
- Paul DE PESSEMIER
,
Hubert d'Ydewalle, een aristocraat uit Vlaanderen en de ondergang van Rex
, Tielt, 1997 (heruitgave Bola Editions, Gent, 2012).
Bronnen, noten en/of referenties
|