Aleksandr Michailovitsj Gortsjakov ( Russisch : Александр Михайлович Горчаков) ( Haapsalu , 15 juni 1798 ? Baden-Baden , 11 maart 1883 ) was een Russisch politicus en diplomaat. Hij was een telg van de prinselijke familie Gortsjakov , een hoog en oud adellijk geslacht. Gortsjakov was een van de meest invloedrijke diplomaten van de 19e eeuw en als minister van Buitenlandse Zaken een tegenspeler van vorst Bismarck . Van 1863 tot 1883 was hij kanselier van Rusland.

Hij was onder andere ridder in de Orde van Sint-Andreas en in de Orde van het Gulden Vlies . Hij droeg, en dat was een bijzondere eer, het portret in diamanten van tsaar Alexander II van Rusland .