Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Het
Air Florida-vlucht 90
-ongeluk was een vlucht uitgevoerd met een
Boeing 737-222
van
Air Florida
, die op
13 januari
1982
tijdens de
avondspits
neerstortte op de 14th Street Bridge in
Washington D.C.
en vervolgens in de dichtgevroren
Potomac
belandde. 5 van de 79 inzittenden konden worden gered uit het ijskoude water, de overige 74 inzittenden kwamen om. Ook 4 automobilisten vonden de dood.
[1]
Tijdens de reddingsoperatie was er 1 passagier die herhaaldelijk de reddingslijn aan anderen gaf, zodat zij uit het water gehaald konden worden. Deze man, Arland D. Williams Jr., is uiteindelijk zelf verdronken. Als eerbetoon heet de 14th Street Bridge tegenwoordig de Arland D. Williams Jr. Memorial Bridge.
De belangrijkste
technische
oorzaak van de
ramp
was onvoldoende de-icing, oftewel het niet voldoende verwijderen van ijs op de
vleugels
. In eerste instantie werd ook
onervarenheid
van de
piloot
en
copiloot
met winterse weersomstandigheden als medeoorzaak genoemd.
Later bleek dat
miscommunicatie
, voortvloeiend uit
autoritaire
gezagsverhoudingen
tussen piloot en copiloot, een aanzienlijke rol gespeeld had, met name het niet onderkennen van de copiloot door de piloot. De copiloot waarschuwde de piloot herhaaldelijk voor ijsvorming. Dit wordt gedocumenteerd door
sociolinguiste
Deborah Tannen
in het zondagse supplement van
The New York Times
van 28 augustus 1994.
[2]
Tannen citeert niet alleen de
cockpitdialoog
maar baseert zich ook op gespreksmomenten die plaatsvinden voor het
taxien
en als het toestel vertrekklaar staat. Tannen memoreert dat copiloot Petitt herhaaldelijk aandacht van de piloot vraagt voor de gevaarlijke ijsafzetting op het vliegtuig. De miscommunicatie bestaat eruit dat piloot Wheaton de waarschuwing niet correct interpreteert of negeert, zijn beslissing zorgt althans voor een fatale
start
. Tannens verklaring is dat de copiloot zijn bezorgdheid alleen
indirect
uitte: “Tsjonge, het is onbegonnen werk om te proberen om die dingen ijsvrij te maken. Het geeft je alleen een vals gevoel van veiligheid en niet meer dan dat.” Pettit heeft de suggestie om de start af te breken niet expliciet verwoord. De piloot reageerde alleen door te zeggen dat het volgens de federale regels was.
The Washington Post
roemde in een artikel in 2007 de grote betekenis van deze ramp voor het ontmantelen van de tot dan toe autoritaire verhoudingen in vliegtuigcockpits.
[3]
Volgens de krant worden de meeste vliegrampen weldra een voetnoot in de historie maar vlucht 90 van Air Florida heeft een leerzame erfenis achtergelaten voor de veiligheid in de luchtvaart, aldus de krant.
De cockpitconversatie van rampvlucht 90 wordt ook in Nederland en Vlaanderen gebruikt om aan te tonen dat ondergeschikten in autoritaire culturen (waar een relatief grote
machtafstand
bestaat) hun kritiek op gezagsdragers behoedzamer formuleren dan in
egalitaire
culturen waar
tegenspraak
wordt aangemoedigd - met alle mogelijke gevolgen als ze worden genegeerd.
[4]