Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Het
eerste millennium v.Chr.
loopt vanaf
1000
tot
1 v.Chr.
- 1000 v.Chr. opkomst van de
Nokcultuur
- 1000 v.Chr. het begin van de Oost/Zuid expansie der
Bantoevolken
- 740 v.Chr. De
Koesjiet
Piye
begint zijn heerschappij
- 600 v.Chr. IJzerproductie rond de
Grote Meren
- 600 v.Chr. Nokcultuur doet aan ijzersmelten
- 592 v.Chr.
Psammetichus II
plundert
Napata
- 500 v.Chr. Trans-saharaanse handel in volle bloei van Marokko tot de Senegal-rivier
- 500 v.Chr.
Meroe
wordt het centrum van de ijzerproductie
- 500 v.Chr. Ontwikkeling van het
Ethiopisch schrift
- 300 v.Chr.
Tifinagh
-schrift is ontwikkeld
- 300 v.Chr.
Meroe
wordt de hoofdstad van
Koesj
- 200 v.Chr.
Meroitische schrift
in complete vorm
- 146 v.Chr. Carthago's laatste nederlaag,
Romeinse provincie van Africa
- 100 v.Chr.
Aksum
ontwikkelt zijn Indische, Rode Zee handelsbetrekkingen
- 20 v.Chr. Meroieten dwarsbomen Romeinse verovering
- In de loop van het millennium schuift het bestuurlijk zwaartepunt van Egypte steeds verder naar het noordwesten: Memphis,
Sais
,
Naukratis
en uiteindelijk, na 331 v.Chr., in toenemende mate
Alexandrie
.
- 727 v.Chr.
Koesj
verovert Egypte, 25e dynastie
- 671 v.Chr. Koesjieten verdreven uit Egypte door Assyriers
- 343 v.Chr.
Perzie
verovert Egypte
- 332 v.Chr.
Alexander
verovert Egypte
- 31 v.Chr. Rome verovert Egypte
De Middellandse Zee wordt een centrum van handel tussen oost en west. Vanuit hun havensteden in de
Levant
stichten de
Feniciers
overal handelsposten op verre kusten bedoeld om de handel met de plaatselijke bevolking te vergemakkelijken. Deze posten groeien op den duur uit tot echte havensteden, die soms niet onderdoen voor
Tyrus
en
Sidon
.
Zo wordt
Gadir
gesticht buiten de
Zuilen van Melqart
door kolonisten uit Tyrus.
Vanuit deze havens bedrijven ze een regelmatige handel langs de Atlantische kusten van
Iberie
en het huidige
Marokko
.
De Griekse stadstaten doen hetzelfde in Zuid-Italie en Zuid-Frankrijk. De
Grieken in pre-Romeins Gallie
zijn
Griekse
kolonisten die de zuidwestkust van Frankrijk hebben bezet.
Ze hebben er nederzettingen, veelvuldige handel en culturele invloed. In de havenstad
Massilia
wisselen
Kelten
en
Etrusken
hun handelswaar uit.
die volgde op de verwoesting van de tempel van Jeruzalem in 586 v.Chr. door de Babyloniers.
bijvoorbeeld door de definitie van de
dierenriem
, een band van 12
sterrenbeelden
waardoorheen de zon, maan en planeten bewegen.
- Oorspronkelijk hebben de
Oskisch-Umbrische talen
een veel grotere verspreiding dan het Latijn. Omstreeks 400 v.Chr. worden ze gesproken door bijna de helft van de bevolking van het
Apennijns Schiereiland
, terwijl
Latijn
niet door veel meer dan 5 % wordt gesproken. De rest spreekt Etruskisch, Grieks,
Messapisch
en andere talen. Door de machtspositie van Rome wordt het Latijn echter de dominante taal, die de andere talen geleidelijk aan begint te verdringen.
- Na de drie
Punische Oorlogen
tegen Carthago tussen 264 en 146 v.Chr. is Rome de onbetwiste grootmacht van het Middellandse Zeegebied en begint het de Keltische gebieden binnen te dringen.
Deze culturen maken deel uit van de
Europese IJzertijd
en verdwijnen bij de komst van de Romeinen. In de
La Tene-periode
is begraven algemeen, in de
Hallstattcultuur
is dat
cremeren
.
De
druiden
nemen een zeer belangrijke plaats in binnen de Keltische samenleving. Ze zijn meer dan priesters: ze treden ook op als rechters en als raadsheren van de Keltische koningen. Ze zijn zeer nauw verbonden met de natuur en baseren hun raadgevingen en voorspellingen voornamelijk op (voor-)tekenen uit de natuur. Ze fungeren eveneens als het '
geheugen
' van de stam en hebben bijvoorbeeld grote
astronomische
kennis. Zij bepalen de
kalender
en de 'gunstige' en 'ongunstige' dagen. Het is een broederschap die de stammen en de grenzen overschrijdt. Hun verzamelplaats is een open plek in een eikenwoud.
Invallers van de
Hallstattcultuur
dringen de
Scheldestreek
binnen. De doden worden begraven in
urnenvelden
, zoals dat van
Massemen
.
De
ijzertijd
eindigt hier als de
Romeinen
naar de Lage Landen komen (circa het begin van onze jaartelling).
- De
Babylonische astronomische dagboeken
, waarinsystematische
astronomische
observaties worden aangevuld met informatie over aardse fenomenen, zijn het werk van de
Chaldeeen
en bestrijken een periode van bijna zes eeuwen (652 tot 61 v.Chr., met het zwaartepunt in de
hellenistische
periode na 330 v.Chr.).
- dankzij de Griekse arts
Hippocrates
verschuift de aandacht vanaf de vijfde eeuw v. Chr. naar een natuurlijke verklaring voor het bestaan van ziekten en dood.
- De
kithara
is samen met de
lier
het meest gebruikte snaarinstrument van de Grieken en Romeinen. De lier is een echt volksinstrument, in tegenstelling tot de kithara, die voornamelijk door professionele muzikanten wordt bespeeld.
- Tot stand koming van de
Zeven wereldwonderen van de antieke wereld
weverij
zich en ontstaan de eerste permanente
nederzettingen
.
- 100 v.Chr. Opkomst van het
Hopewellcultuur
-uitwisselingssysteem langs de Mississippi
- 100 v.Chr. Opkomst van
Teotihuacan
in Mexico
- 50 v.Chr. Opkomst van
Ipiutak
in Alaska
- Psusennes I
, derde farao van de 21e dynastie van het Oude Egypte
- Psusennes II
, laatste farao van de 21e dynastie
- Sjosjenq I
, stichter en eerste farao van de 22e dynastie van het Oude Egypte
- Osorkon I
, tweede farao van de 22e dynastie
- Takelot II
, farao van de 22e dynastie
- Sjosjenq II
, farao van de 22e dynastie
- Piye
, farao van de 25e dynastie van het Oude Egypte
- Kashta
, farao van de 25e dynastie
- Taharqa
, farao van de 25e dynastie
- Tantamani
, laatste farao van de 25e dynastie
- Psammetichus I
, farao van de 26e dynastie van het Oude Egypte
- Psammetichus II
, farao van de 26e dynastie
- Apries
, vierde farao van de 26e dynastie
- Hanno
, Carthaagse
suffeet
- Hannibal Barkas
, Carthaagse generaal
- Hasdrubal
, Carthaags generaal
- Shanakdakheto
, koningin van
Koesj
- Massinissa
, eerste koning van Oost-
Numidie
- Cleopatra VII
, laatste Hellenistische heerseres van Egypte
- Koning David
, tweede koning van het
Koninkrijk Israel
- Jesaja
, profeet uit het
Oude Testament
- Jeremia
, profeet uit het
Oude Testament
- Mahavira
, stichter van het
jainisme
- Laozi
, Chinees profeet en stichter van het
taoisme
- Cyrus II de Grote
, stichter van het
Perzische Rijk
- Gautama Boeddha
, spiritueel leider
- Confucius
, denker en sociaal filosoof uit het Oude China
- Darius I
, koning van Perzie
- P??ini
, Sanskriet-geleerde en een van de grootste taalkundigen ooit
- Chandragupta Maurya
, stichter van het
Mauryarijk
- Mencius
, Chinees filosoof
- Asoka
, heerser van het
Mauryarijk
- Qin Shi Huangdi
, eerste keizer van verenigd China en stichter van de
Qin-dynastie
- Jonathan Makkabeus
, leider in de Makkabese opstand tegen de
Seleucidische overheersing
- Han Wudi
, zevende keizer van de Han-dynastie van China
- Herodes I
, vazalkoning onder de Romeinen over
Palestina
- Sima Qian
, Chinees historicus
- Homerus
, Griekse
dichter
en
zanger
- Romulus en Remus
, de mythologische stichters van
Rome
- Leonidas I van Sparta
, koning van
Sparta
- Perikles
, staatsman, veldheer en leider van
Athene
- Socrates
, Griekse filosoof
- Plato
, Griekse filosoof
- Aristoteles
, Griekse filosoof
- Alexander de Grote
, koning van
Macedonie
- Euclides van Alexandrie
, Hellenistisch wiskundige
- Archimedes
, Griekse wiskundige, natuurkundige, ingenieur, uitvinder en sterrenkundige
- Marcus Tullius Cicero
, Romeins redenaar, politicus, advocaat en filosoof
- Julius Caesar
, Romeins politicus
- Vergilius
, Romeins dichter