NRC
(van 1970 tot 25 april 2022
NRC Handelsblad
[4]
[5]
) is een
Nederlands
dagblad
. De krant heeft de statuur van een
kwaliteitskrant
en wordt traditioneel beschouwd als een dagblad van
liberale
signatuur.
[6]
De hoofdredactie was aanvankelijk in
Rotterdam
gevestigd, maar verhuisde in 2012 naar
Amsterdam
.
[7]
[8]
De krant verscheen voor het eerst op
1 oktober
1970
, na een fusie van het
Algemeen Handelsblad
(opgericht in 1828 te Amsterdam) en de
Nieuwe Rotterdamsche Courant
(opgericht in 1843 te Rotterdam).
[9]
Om de oorspronkelijke abonnees van de fuserende kranten aan de fusie te laten wennen bestonden de eerste tijd twee edities:
NRC Handelsblad
, met een speciale pagina Rotterdams nieuws, en
Handelsblad NRC
, waarin een Amsterdamse pagina was opgenomen. Deze laatste titel werd in mei 1972 geschrapt.
[10]
De krant profileert zichzelf als
kwaliteitskrant
van liberale signatuur
[6]
en is met een oplage van ongeveer 200.000 exemplaren de op drie na grootste betaalde krant van
Nederland
, na
De Telegraaf
, het
Algemeen Dagblad
en
de Volkskrant
. Het
motto
van de krant is
Lux et Libertas
, wat staat voor
Licht en Vrijheid
, waarbij licht naar de
Verlichting
en vrijheid naar de liberale staatsman
Thorbecke
verwijst.
Dit motto werd door
NRC Handelsblad
overgenomen van voorloper
Algemeen Handelsblad
, dat dit vanaf 1 maart 1928 gebruikte.
[11]
NRC
concentreert zich op berichtgeving over het buitenland, politiek, economie, opinie en kunst. De krant heeft met 21
correspondenten
een relatief groot buitenlands netwerk en kent bovendien een traditie in
onderzoeksjournalistiek
. In 2005 wonnen de redacteurs
Joost Oranje
en Jeroen Wester de
Prijs voor de Dagbladjournalistiek
met hun onderzoek naar het boekhoudschandaal bij supermarktconcern
Ahold
. In 2006, 2007, 2012, 2013, 2014, 2016 en 2017
[12]
wonnen verscheidene redacteurs van
NRC Handelsblad
een
Tegel
, een Nederlandse journalistieke prijs.
Sinds 7 maart 2011 verschijnen de verschillende edities van
NRC
op
tabloidformaat
en niet langer op
broadsheetformaat
. Op zaterdag verschijnt de krant sindsdien als
NRC Weekend
, dat meer gericht is op onderzoeksjournalistiek en verhalen over duurzaamheid en persoonlijke financien. Er werd tevens een
katern
toegevoegd over mode, design,
gastronomie
en reizen. Eerder, in 2006, ontstond al een aanvulling op
NRC Handelsblad
door de introductie van
nrc.next
gericht op jongere lezers. In 2017 werden
nrc.next
en
NRC Handelsblad
twee edities van dezelfde krant, respectievelijk een ochtend- en middageditie. Alleen belangrijk laatste nieuws kreeg nog een nieuwe plaats in de eerste pagina's van de middag- of ochtendeditie. Vanaf 29 maart 2021 werd voor de ochtendeditie de naam
NRC
gebruikt in plaats van
nrc.next
, en op 25 april 2022 kwam de middageditie te vervallen, waarmee er een einde kwam aan
NRC Handelsblad
.
[4]
[5]
Elke donderdag is de krant voorzien van een cultureel katern, dat de actualiteit op het gebied van kunst en cultuur in binnen- en buitenland volgt met artikelen, beschouwingen en interviews. Als eerste in Nederland kwam de krant in
1971
met deze wekelijkse cultuurbijdrage. Daarnaast verschijnt op maandagen een sportbijlage met achterin pagina's over economie; de rest van de doordeweekse dagen heeft de krant een aparte economiebijlage en op vrijdag heeft de krant ook een boekenbijlage.
Sinds december 1998 gaf
NRC Handelsblad
de kleurenbijlage
M
uit, die tot maart 2009 maandelijks verscheen. Met ingang van april dat jaar werd
M
vervangen door
NRC Magazine
, dat wekelijks deel uitmaakte van de zaterdagse krant. In de zaterdageditie zijn ook de bijlage wetenschap, opinie en debat opgenomen. Een keer per maand verschijnt
Het Blad bij NRC
.
Op 1 september 2003 ging het internetmagazine
Spunk
een
alliantie
aan met
NRC Handelsblad
, waarmee
Spunk.nl
het onlinejongerenmagazine van
NRC.nl
werd. Een selectie van de artikelen afkomstig van
Spunk
verschenen elke zaterdag in
NRC Handelsblad
. Op 9 november 2007 maakte uitgever Frank Bierens van
Spunk
bekend te stoppen met de samenwerking met
NRC
en in plaats daarvan een project te starten met de
socialenetwerksite
Myspace
.
In september 2010 gaf de destijds nieuwe hoofdredacteur
Peter Vandermeersch
in een door
GeenStijl
uitgelekte interne nota aan hoe de krant meer dynamiek te geven en tot het centrum van het politieke en intellectuele debat te brengen.
[13]
Medio november van dat jaar werden door Vandermeersch de eerste zichtbare veranderingen aan de krant doorgevoerd. De krant groeide in omvang, werd voorzien van een gewijzigde indeling en kreeg nieuwe rubrieken en columnisten. De sinds 1 oktober 1970 strikt gehandhaafde volgorde "eerst feiten, dan meningen" werd daardoor radicaal verlaten. Op pagina drie van de krant werd het nieuwsonderwerp van de dag steviger uitgewerkt. Daarnaast kwam er een wekelijkse opiniepagina waarop drie politici, verspreid over het politieke spectrum, een column kregen. Dit waren
Jolande Sap
van
GroenLinks
,
Ton Elias
van de
VVD
en
Martin Bosma
van de
PVV
. Het voornemen was ook de mediaberichtgeving uit te breiden en op de achterpagina verschenen populaire nieuwsberichtjes.
Per 1 januari 2011 beeindigde de krant het contract met het
Nederlandse
persagentschap
ANP
en stapte zij over naar het Amsterdamse persbureau
Novum
, dat volgens de redactie flexibeler en innovatiever zou zijn. Begin 2015 stapte
NRC
echter toch weer over naar het ANP, omdat Novum was overgenomen door het ANP.
De hoofdredactie van
NRC
zetelde tot
8 december
2012
in
Rotterdam
. Per
10 december
2012
is de hoofdredactie verhuisd naar
de voormalige optiebeurs
van architect
Cees Dam
aan het
Rokin
vlak bij de
Dam
in
Amsterdam
. Het interieur kreeg een nieuwe vormgeving van de hand van architect Jaap Dijkman.
[14]
Reeds voor de verhuizing bevond zich een belangrijk redactiebureau van de krant in Amsterdam.
De krant heeft door de jaren heen vele journalisten in dienst gehad, waarvan enkele ook werden bekroond met een
Tegel
,
De Loep
of andere journalistieke prijzen. Zo wonnen
Clara van de Wiel
en
Hugo Logtenberg
in 2019 een Tegel in de categorie
Achtergrond
over #
MeToo
bij de
Universiteit van Amsterdam
. In 2017 won
Jannetje Koelewijn
in de categorie
Interview
en
Joep Dohmen
en
Esther Rosenberg
in de categorie
Onderzoek
. Verder waren er door de jaren heen prijzen voor
Thomas Rueb
,
Tom Kreling
,
Menno Tamminga
,
Philip de Witt Wijnen
,
Gerard van Westerloo
,
Mark Lievisse Adriaanse
en
Derk Stokmans
. Ook
Robert Chesal
,
Joris Luyendijk
,
Nina Jurna
,
Lamyae Aharouay
,
Stefan Vermeulen
,
Bastiaan Vroegop
en
Bas Haan
werk(t)en voor de krant.
[15]
NRC
heeft enkele bekende columnschrijvers in dienst (gehad), zoals
Jerome Heldring
,
Frits Abrahams
,
Henk Hofland
,
Marjoleine de Vos
,
Mark Kranenburg
,
Carolien Roelants
,
Martin van Amerongen
,
Hubert Smeets
,
Folkert Jensma
,
Marc Chavannes
,
Hugo Camps
,
Rita Kohnstamm
,
Joyce Roodnat
,
Piet Borst
,
Caroline de Gruyter
,
Abdelkader Benali
,
Japke-d. Bouma
,
Ellen Deckwitz
,
Robbert Dijkgraaf
,
Beatrice de Graaf
,
Youp van 't Hek
,
Wilfried de Jong
,
Margriet Oostveen
,
Zihni Ozdil
,
Bas Heijne
,
Marcel van Roosmalen
,
Rosanne Hertzberger
,
Tom-Jan Meeus
,
Peter Kuipers Munneke
,
Ernst-Jan Pfauth
,
Rob Wijnberg
,
Clarence Seedorf
en
Marijn de Vries
.
NRC de Week
, internationale editie (1947-heden)
[
bewerken
|
brontekst bewerken
]
Al sinds 1846 hebben Nederlanders in het buitenland een eigen Nederlandse krant. Met de
Editie voor Oost- en West-Indie, China en Japan
van de
Nieuwe Rotterdamsche Courant
bleven ze maandelijks op de hoogte van het nieuws uit hun vaderland. In 1947 werd overgeschakeld naar wekelijkse informatievoorziening met
NRC Overzeesche Weekeditie
. Ook de lezersgroep veranderde: steeds meer hoogopgeleiden die een tijdje in het buitenland werkten, lazen de weekeditie. In 1986 veranderde de naam in
NRC Handelsblad Weekeditie voor het Buitenland
en in 1999 naar
NRC Handelsblad Web- en Weekeditie voor het Buitenland
.
[16]
De lezers verbleven immers lang niet altijd overzee, maar door de Europese eenwording ook steeds vaker op het vasteland. In 1996 werd een dagelijkse berichtenservice per e-mail en digitale toegang tot alle artikelen uit de dagkrant aan de
Web- en Weekeditie
toegevoegd. Sinds 28 april 2007 verschijnt
NRC de Week
in de huidige vorm op tabloidformaat en geheel in kleur.
In mei en juni 2006 liep het project
We the People
, een experiment voor directe democratie over de
Europese grondwet
.
Zie
nrc.next
voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Op 14 maart 2006 begon
NRC Handelsblad
opnieuw (de eerste keer was dat op 29 april 1946 toen de
NRC
het
Algemeen Dagblad
ten doop hield) met de uitgave van een ochtendkrant,
nrc.next
. Deze krant verschijnt op
tabloidformaat
, naast de reguliere middagkrant
NRC Handelsblad
(eerst alleen op werkdagen maar sinds 12 oktober 2013 ook op zaterdag).
NRC
wilde zo meedoen met twee trends (ochtendkranten en kranten op tabloidformaat), zonder afbreuk te doen aan haar imago van kwaliteitskrant.
Nrc.next
richtte zich vooral op lezers van 20 tot 35 jaar die nauwelijks kranten lazen en hun nieuws verkregen via televisie, radio, internet en de gratis kranten
Metro
en
Sp!ts
. De naam van de krant werd gekozen omdat
nrc.next
"de volgende generatie van
NRC Handelsblad
wil zijn, om een nieuwe generatie mediagebruikers te bedienen".
[17]
Op de eerste dag werd de krant gratis uitgedeeld, de twee maanden daarna was de krant voor 50 eurocent te koop en uiteindelijk voor de normale prijs van 1 euro. De zaterdageditie kostte 2 euro. In het begin waren de reacties van andere kranten niet erg positief, onder meer omdat men dacht dat de jeugd geen krant wilde lezen.
[18]
Van september 2010 tot september 2012 was filosoof, columnist en publicist
Rob Wijnberg
de eerste hoofdredacteur van
nrc.next
. Deze functie kende deze krant voordien niet, omdat de hoofdredacteur van
NRC Handelsblad
die taak vervulde.
[18]
[19]
Hij werd opgevolgd door Marcella Breedeveld en Gretha Pama. In 2017 werd
nrc.next
de ochtendeditie van middagkrant
NRC Handelsblad
, waarbij er inhoudelijk weinig meer verschilde. In 2021 verdween de naam, en sindsdien heet de ochtendeditie
NRC
.
NRC Q was een digitale zakelijke publicatie, gemaakt voor
telefoon
, tablet en pc. Het was vanaf 13 mei 2014 beschikbaar voor het publiek.
[20]
[21]
Midden 2016 werd NRC Q gesloten en de redacteuren werden geintegreerd in de NRC internetredactie.
[22]
De krant maakte met onder meer het
Algemeen Dagblad
deel uit van de
Nederlandse Dagblad Unie
, totdat het
concern
in
1995
overgenomen werd door
PCM Uitgevers
, uitgever van onder meer
de Volkskrant
en
Trouw
. Nadat
De Persgroep
PCM overnam in het voorjaar van 2009 werd
NRC Media
afgestoten.
Hoewel er door de redactie werd geopperd om zelfstandig door te gaan werd de krant in december van dat jaar geveild.
[23]
De overnamekandidaten deden op 9 december 2009 een bod.
[24]
Nadat zowel
De Persgroep Nederland
als de redactie
NRC
hadden ingestemd, werden
Egeria
en Lux Media de nieuwe eigenaren van
NRC Media
. Egeria, de investeringsmaatschappij van de familie Brenninkmeijer, nam een belang van 80%, en de televisiezender
Het Gesprek
werd via Lux Media voor 20% eigenaar.
[25]
Op
16 september
2010
verkochten
Ruud Hendriks
en
Harry de Winter
hun aandeel in Lux Media aan Egeria. Hierdoor hield alleen
Derk Sauer
nog een belang in Lux Media en daarmee indirect een belang van 9% in
NRC Media
.
[26]
In maart 2014 werd
NRC Media
door Egeria, met inmiddels 91% van de aandelen, te koop aangeboden. In februari 2015 werd bekend dat het
Vlaamse
Mediahuis
de nieuwe eigenaar was geworden. De overnamesom lag tussen de 90 en 95 miljoen euro, waarvan Mediahuis ongeveer een derde betaalde, een derde werd geleend bij
ABN AMRO
en verder betaalden de
Stichting Democratie en Media
en de investeringsmaatschappij van de
Vereniging Veronica
ook mee.
[27]
Nadat
journalist
Micha Kat
in 2002 met ruzie bij
NRC Handelsblad
was opgestapt, schreef hij een boek getiteld
NRC: Lux, Libertas en Leugens: het morele en journalistieke verval van NRC Handelsblad
, waarin hij verkondigde dat de krant in verval was geraakt, en dus geen kwaliteitskrant meer was. Aan de verkondiging van dit standpunt heeft hij ook een website gewijd.
[28]
Een rechtszaak over deze website in 2008 verloor
NRC
omdat de rechter oordeelde dat de uitlatingen van Kat op zijn website ?niet letterlijk moeten worden opgevat en niet serieus genomen kunnen worden”.
[29]
[30]
In 2011 schreef oud-redacteur Hans Moll het boek
Hoe de nuance verdween uit een kwaliteitskrant
. In dit boek wilde de schrijver aantonen dat de krant vooringenomen was wat betreft de weergave van het Midden-Oostenconflict en bovendien weinig oog had voor het groeiende antisemitisme in de Arabisch-islamitische wereld.
In
2017
nam de krant definitief afscheid van de correspondent in
China
vanwege
plagiaat
en gerommel met
citaten
.
[31]
In steeds meer regio's werd
NRC Handelsblad
niet meer bezorgd en werden abonnees overgezet naar de ochtendeditie,
NRC
, die al nauwelijks meer verschilde van de middageditie. Met de overgang van
Het Parool
naar ochtendkrant vanaf januari 2022 kon de bezorging van beide kranten niet meer gecombineerd worden en werd daardoor volgens de uitgever te duur.
[32]
Vanaf 25 april 2022 wordt middageditie
NRC Handelsblad
niet meer gedistribueerd en is
NRC
volledig een ochtendkrant, waarmee de naam
NRC Handelsblad
ophoudt te bestaan.
- Gemiddeld verspreide oplage van het
NRC Handelsblad
tussen 2001 en 2017
Cijfers volgens
HOI, Instituut voor Media Auditing
[33]
- Het gebruikte lidwoord verschilde in
de jaren 70
: Amsterdammers hadden het over "het
NRC Handelsblad
", Rotterdammers spraken over "de
NRC
". Tegenwoordig noemt men de krant lidwoordloos:
NRC Handelsblad
of alleen
NRC
.
Bronnen
- ↑
NRC Media
,
Over Ons
.
Gearchiveerd
op
28 april 2019
.
- ↑
Jaarcijfers NRC: omzet stijgt 2,2 procent, oplage stijgt 4 procent
, Marketing Report, april 2018.
- ↑
Kiest u maar: daalt of stijgt de oplage van NRC Media?
- ↑
a
b
NRC Handelsblad
wordt in het hele land
NRC
.
NRC
(
22 april 2022
). Geraadpleegd op
7 maart 2024
.
- ↑
a
b
Bij de stille dood van een statige naam: NRC Handelsblad heet voortaan NRC
.
NRC
(
22 april 2022
). Geraadpleegd op
7 maart 2024
.
- ↑
a
b
≪
NRC is nog steeds een neutrale, liberale krant die de vrijheid van het individu voorstaat, tegen te veel ingrijpen door de overheid is en erg internationaal gericht is
, toenmalig hoofdredactrice Birgit Donker in een interview met Bart Jungmann,
Vrouw als hoofdredacteur
,
Trouw
, 13 december 2006
- ↑
Redacties NRC verhuizen van Rotterdam naar Amsterdam
.
Trouw
(
24 december 2010
).
Gearchiveerd
op
13 februari 2023
.
- ↑
Kandidaten voor overname NRC mogen zich opwarmen
.
De Tijd
(
25 maart 2014
). Geraadpleegd op
13 februari 2023
.
- ↑
Over Nijgh & Van Ditmar
- ↑
De vorm & de lezer
,
eader.nl
- ↑
Jan van de Plasse,
Kroniek van de Nederlandse dagblad- en opiniepers
, p.58.
- ↑
NRC
,
Prijzenkast NRC
,
NRC
, 11 juli 2018.
- ↑
Vandermeersch slaat toe
- ↑
NRC Media verhuist toch naar Amsterdam
NRC
, 23 december 2010.
- ↑
Journalist Bas Haan maakt overstap van Nieuwsuur naar NRC
NRC, 3 januari 2022
- ↑
NRC Handelsblad - Web- en weekeditie
.
NRC.nl
. Gearchiveerd op
5 maart 2016
.
- ↑
Over nrc.next
. Gearchiveerd op
12 juni 2011
.
- ↑
a
b
'Nieuwe krant is mooi, maar krijgt het zwaar',
Algemeen Dagblad
, 14 maart 2006.
- ↑
Rob Wijnberg wordt onze eerste hoofdredacteur
. nrcnext.nl (
20 juli 2010
).
Gearchiveerd
op
28 december 2013
.
- ↑
Start betafase NRC Q
,
Villamedia
, 13 mei 2014.
- ↑
Wat is NRC Q?
,
NRC Q
, 13 mei 2014.
- ↑
https://www.rtlnieuws.nl/economie/nrc-stopt-met-zakelijk-nieuwsplatform-q
- ↑
Persgroep neemt PCM over
, FEM Business, 3 maart 2009.
- ↑
Deadline biedingen NRC verstrijkt vandaag
, op de website van het
NRC Handelsblad
, 9 december 2009.
- ↑
Persgroep verkoopt NRC Media
, 21 december 2009.
- ↑
Eigenaren NRC Handelsblad verkopen belang
,
NRC Handelsblad
, 17 september 2010.
- ↑
Redactie NRC stemt in met overname door Mediahuis
,
NU.nl
, 6 februari 2015, geraadpleegd op 15 februari 2015.
- ↑
NRC Ombudsman
.
Gearchiveerd
op
20 juli 2021
.
- ↑
Rechtbank Amsterdam
(voorzieningenrechter)
21 februari 2008
, 388508 / KG ZA 08-59 P/KW,
ECLI:NL:RBAMS:2008:BC4882
(
NRC Handelsblad B.V. versus Kat
).
- ↑
Micha Kat wint geding van NRC
,
NRC Handelsblad
, 22 februari 2008.
- ↑
China-correspondent NRC vertrekt na plagiaat en gerommel met citaten
,
de Volkskrant
, 20 september 2017.
- ↑
Vanaf 3 januari ontvangt u de krant eerder
,
NRC
, 13 september 2021.
- ↑
Dagbladen
Mediamonitor
Literatuur
Landelijke Nederlandse dagbladen