Karl Renner
(
[ka?l ???n?]
ⓘ
;
Unter-Tannowitz
,
14 december
1870
-
Wenen
,
31 december
1950
) was een
Oostenrijks
politicus
.
Renner werd geboren als het achttiende kind in een arm boerengezin. Door zijn talent mocht hij echter toch gaan studeren. Hij deed rechten aan de
Universiteit van Wenen
van
1890
tot
1896
en in
1895
was hij een van de oprichters van
Naturfreunde Internationale
Hij ontwierp ook het logo van deze organisatie.
Renner was altijd al geinteresseerd in politiek en werd in
1896
lid van de sociaaldemocratische
SPO
. Hij vertegenwoordigde de partij vanaf
1907
in de
rijksraad
. In
1918
was hij een van de oprichters van de
Republiek Duits-Oostenrijk
, de voorloper van de Eerste Republiek. Hierbij werd hij de eerste
kanselier
van Oostenrijk van 1918 tot
1920
. Bij het vredesverdrag van
Saint-Germain
voerde hij namens Oostenrijk de onderhandelingen.
Van
1931
tot
1933
was Renner voorzitter van het parlement. Hij ijverde voor een samengaan van Oostenrijk met
Duitsland
, maar liet de politiek aan zich voorbijgaan tijdens de oorlog. Overigens was het samengaan met Duitsland het doel van Duits-Oostenrijk, maar was dit met klem verboden door de geallieerden bij het Verdrag van Saint-Germain.
Na de ineenstorting van het
Derde Rijk
probeerde Renner een provisorische overheid op te richten en stond hij voor een zelfstandig Oostenrijk. Hij werd de eerste kanselier na de
Tweede Wereldoorlog
. In
1945
werd hij de eerste president van de Tweede Republiek.
Karl Renner stierf tijdens zijn ambtstermijn in
1950
en werd begraven op het ereveld van
Zentralfriedhof
in
Wenen
.
- Staat und Nation
(Wenen
1899
, afstudeerscriptie)
- Osterreichs Erneuerung
, (Wenen
1916
)
- Wege der Verwirklichung
, (
Berlijn
1929
)
- Mensch und Gesellschaft
, (Wenen
1952
)
- Wandlungen der modernen Gesellschaft
, (Wenen
1953
)