Dat Woort
Unitarismus
kummt ut de
latiensche Spraak
vun dat Woort
unitas
. Dat heet
Eenheit
. Bi den Unitarismus geiht dat dor um, dat de Lehr vun Gott sien
Dree-Eenheit
(
Trinitat
) aflehnt warrt. Ut dut Aflehnen is denn ok en egen
Religion
vun wurrn. De hoor froher to de velen Twiegen vun dat
Christendom
mit to, man hudigendags sund de Unitariers tomeist ganz af vun dat Christendom. De Gemeenden vun den Unitarismus droovt nich dor'nanner smeten weern mit de
Unieerte Karken
.
Wo de Unitarismus hudigendags en Rull speelt
[
annern
|
Bornkood annern
]
Gemeenden vun de Unitariers gifft dat hudigendags besunners in
Ungarn
, in
Rumanien
, in
Groot-Britannien
, in
Duutschland
un in
Noordamerika
. Nah Amerika sund froher veel Unitariers hengahn, vunwegen dat jem ehr Globen in
Europa
verfolgt wurrn is. Man ok in allerhand annere Lanner in Europa un in
Afrika
, in
Australien
un in
Asien
gifft dat Unitariers, de all jem ehr egen Kultur vortowiesen hefft. In dat Johr
1995
is de
International Council of Unitarians and Universalists
(ICUU) grunnt wurrn. Dor warrt versocht, de verscheden Aarten vun Unitarisch Gemeenden in tohopen to faten. Ut Duutschland is dor de
Deutsche Unitarier Religionsgemeinschaft
vun Anfang an mit bi.
Unner ?Unitas“ verstaht de Unitariers de Eenheit vun
Gott
un
Natuur
un
Minsch
. Allens hoort tohopen un Gott is dor bi allens mit bi, wat dat oberhaupt gifft. De Unitariers gloovt ok an den Minschen sien Verstand. Numms warrt vorschreben, wat he to globen hett. Dor gifft dat bi de Unitariers ok keen
Dogma
um.
In dat Tietoller vun de
Aufklarung
geev dat al de
Antitrinitariers
un de
Sozinianers
. Dat sund sotoseggen de Vorollern vun de Unitariers. Hudigendags sund de meisten Anhangers vun dusse Lehr ganz wiet af vun dat Christendom un hefft sik vun jem ehr christliche Wuddeln vun afloost. So is dat ok in Duutschland. Man dat gifft noch en luttjen Krink vun
theistisch Unitariers
. De gloovt jummers noch an enen personlichen Gott un seht ok sunst allerhand, wat bi jem mit de meisten christlichen Karken obereen stimmen deit, wenn een mol afsutt vun de Dree-Eenheit vun Gott.
Ofschoonst dat nich nee is un in verscheden Religionen al vorher sowat gloovt wurrn is, as bi de Unitariers, warrt vun Unitariers doch eerst vun dor af an snackt, as se sik tohopenfunnen hefft in Gemeenden. Dat is an un for sik nah de
Reformation
passeert. Dat is in Europa ok eerst in de Tiet vun de Aufklarung moglich wurrn, ober dat Dogma vun Gott sien Dree-Eenheit to snacken un dor denn ok noch gegenan to gahn. Vordem weer dat gefahrlich, vunwegen dat de groden Karken de Trinitariers as
Ketter
ankeken hefft. In de Gesetzboker stunn dormals up Ketteree de Dood. Bekannt is de Fall vun
Michel Servet
, de sien Globen nu just in
Genf
kunnig maken woll. Man ofschoonst
Johannes Calvin
sik dorfor utspraken hett, dat he nich up'n Brandstapel moss, funn he dor nix bi un meen, dat weer Gott sien Willen, wenn Servet starben moss.