Stan Getz in Sandvika, Norwegen, Februar 1983
Stan Getz
(*
2. Februar
1927
as
Stanley Gayetzsky
in
Philadelphia
; †
6. Juni
1991
in
Malibu
) horr over Johrteinten to de inflootrieksten
Saxophonisten
vun de Welt. Getz weer stilbildend in de Beriek vun den
Cool Jazz
, wenngliek he sien grottsten
popularmusikalischen Spood
in sien
Latin
-Phase harr. Later weer he en herutragend Saxophonist vun de Mainstream un gull as elegant Melodiker, de mit elf
Grammy Awards
uttekent wurr.
Boren as Sohn vun ukrainsch Inwanderer speel he to Anfang vun sien Karriere
Altsaxophon
bi
Jack Teagarden
(to de sien Band 1943 dorbrennt un de suck ? um hum to hollen ? to sien Vormund bestimmen leet), mit
Nat King Cole
,
Lionel Hampton
un eegen Gruppen, denn in de
Big Bands
vun
Stan Kenton
(1944/5),
Benny Goodman
(de de 16-Johrig wegen sien unriep Verhollen rutschmeeten hett
[1]
),
Randy Brooks
(1946),
Jimmy Dorsey
un
Woody Herman
(1947?1949). Anfangs gullen Getz un sien Gitarrist
Jimmy Raney
as bekannt Vertreder vun den Westcoast- oder Cool-Jazz. De Tenorist weer tonachst en Pionier vun den
Bebop
. De Upnahmen, de he all vorher mit
Horace Silver
,
Jimmy Raney
un annern makt harr, wurrn in hor Relevanz eerst later richtig inschatzt.
Mit de
Woody Herman Band
kreeg he toeert grootere Upmarksomkeit dor sien Speel in de
Four Brothers
-Sound. Bekannt wurr he 1947 dor sien Solo
Early Autumn
. Getz bleev bi Herman bit 1949 un arbeit denn as Bandleader (
Stan Getz Plays
up
Clef
), aber ok as Begleiter in Projekten vun
Sarah Vaughan
,
Ella Fitzgerald
,
Dizzy Gillespie
un bi de
Jazz at the Philharmonic
(JatP)-Tourneen.
En vun Stan Getz Upnahmen for
Roost Records
in de froh 50ern: de
78er
Shellack ?Penny“
1954 wurr he to en Gefangnisstraaf veroordeelt, nahdem he mit en Speeltuuchpistole Drogen in en Aftheek in Seattle roven wull
[2]
. Dornah leev he en Tiet lang nah en JatP-Europa-Tournee 1957/1958 half toruchtrucken mit sien sweedsch Fru in
Kopenhagen
, bevor he suck 1961 mit dat vun Striekers begleit Album
Focus
toruchmell.
Weltbekannt wurr Stan Getz Anfang vun de 1960er Johren dor sien
Bossa-Nova
-Upnahmen. Sien Version vun
Desafinado
(1962, auf
Jazz Samba
) tosommen mit de Gitarristen
Charlie Byrd
wurr en Hit. Sien grottste Spood weer aber woll de Titel
The Girl from Ipanema
(1963), de he tosommen mit
Astrud Gilberto
,
Joao Gilberto
un
Antonio Carlos Jobim
up dat Album
Getz/Gilberto
inspeelt hett, dat hum en Grammy inbrocht hett.
Nah sien Bossa-Nova-Phase speel he mit eegen Gruppen, to de u. a.
Gary Burton
,
Chick Corea
,
Joanne Brackeen
,
Kenny Barron
,
Steve Swallow
,
Stanley Clarke
,
Miroslav Vitou?
,
Jack DeJohnette
,
Tony Williams
,
Roy Haynes
anhorrn deen. He speel u. a. mit (den Pianisten)
Bill Evans
,
Chet Baker
,
Elvin Jones
,
Diane Schuur
,
Peter Herbolzheimer
, de
Kenny Clarke/Francy Boland Big Band
. Siet 1972 produzeer he sien Platten sulvst.
Siet 1985 weer he an de
Stanford University
as Dozent bi de Upbau vun dat
Jazz Departement
tatig. Af de 1980er Johren geev he ok weer Konzerte in Duutschland, dat letzt 1990 in de Munchner Philharmonie. He is noch wenig Maand for sien Dood an Leverkrebs 1991 in dat Oller vun 64 Johren uptreden.
Siet Anfang vun sien Karriere weer de sensible un privat to Utfalligkeiten neigend Kunstler drogensuchtig; de Karriere weer dor Gefangnisupenhollen unnerbraken. Vun de Heroin kunn suck Getz woll freemaken, sien Alkoholsucht hett he aber nie vullstannig overwunnen un wenn he unner Alkoholinfloot stunn, kunn he ok utfallend wurrn. Trotz sien Drogen- un Alkoholprobleme hett he up de Buhne niemals verseggt.
Getz gellt as en vun de renommeertst Jazzmusiker, de ok vun sien Musikerkollegen anerkannt weer. De Oorsaak dorfor liggen in sien groot melodisch Gespur un sien faken exquisiten Ton begrund. Getz is sowohl dor sien individuell Tonbildung as ok dor sien spezifisch
Phrasierung
sofort to erkennen. Bi’d Speel wirk he immer bannig kuhl, meest deelnahmslos; sien Musik weer liekers hooch emotional, konzentreert un technisch absolut perfekt. He speel nie nich ekstatisch, aber trotz aller Verhaltenheit immer mit hoochst Intensitat ? de Inbegreep vun en Cool-Jazz-Improvisators.
Getz weer siet 1946 mit de Singerin vun de
Krupa
Band Beverly Byrne verheiraadt, mit de he dree Kinner harr. In tweet Ehe heiraadt he 1956 de Swedin Monika Silverkjold, mit de he twee wiedere Kinner harr. Nah johrelang vergevlichen Kamp tegen sien Drogensucht wurr de Eh 1987 schett, de Vormundschap over sien Kinner u teerst un tweet Ehe behull sien Ex-Fru.
- 1950
The Complete Roost Recordings
(Roost, 1950?1954)
- 1954
Stan Getz at the Shrine
, mit Bob Brookmeyer, Live
- 1956
For Musicians Only
(Verve)
- 1961
Focus
, mit
Eddie Sauter
Orchestra
- 1962
Jazz Samba
, mit Charly Byrd (Verve)
- 1962
Big Band Bossa Nova
(Verve/Polygram)
- 1963
Getz/Gilberto
(Verve)
- 1963
Stan Getz with Guest Artist Laurindo Almeida
(Verve)
- 1963
Jazz Samba Encore
, mit
Luiz Bonfa
- 1967
Sweet Rain
(Verve)
- 1971
Dynasty
(Verve)
- 1976
Best of Two Worlds
, mit
Joao Gilberto
und Miucha
- 1976
Selections from Getz/Gilberto 76
, mit
Joao Gilberto
- 1981
The Dolphin
- 1982
Pure Getz
(
Concord
)
- 1987
Serenity
(Emarcy/Polygram)
- 1987
Anniversary
(Emarcy 838 769-2)
- 1989/90
Apasionado
(A&M 395 297-2)
- 1990
Billy Highstreet Samba
(Emarcy/Polygram)
- 1991
People Time
(Emarcy 510 134-2)
- Donald L. Maggin,
Stan Getz, A Life in Jazz
, Quill, 1996,
ISBN 0-688-15555-3
- Hans-Jurgen Schaal
,
Stan Getz: sein Leben, seine Musik, seine Schallplatten
, Waakirchen, 1994,
ISBN 3-923657-44-7
- ↑
Popsie Randolph in Hentoff/Shapiro
Here me talkin to ya
, Penguin 1955, S.359
- ↑
En Breef vun Getz dorto is in Hentoff/Shapiro loc.cit., S.359f afdruckt. He harr kien Pistole un wurr vun de Ladenbesitterin utlacht. As he toruch in’t Hotel anropen hett, um suck to entschuldigen, wurr dat Gesprach toruchverfolgt (so Getz). Up den Weg in’t Gefangnis hett he denn versocht, mit Barbituraten Suizid to begahn.