De Begreep
Roomsch-duutschen Konig
is noch nich oold un warrt vun de
Historikers
eerst in de jungere Tied bruukt. In de jungere Fackliteratur steiht he for de Herrschers vun dat
Hillge Roomsche Riek
in de Tied vun de Wahl to'n Konig af an bit up den Dag, wo se to'n
Kaiser
kroont wurrn sund. An un for sik hefft se unnerscheedliche Titels harrt. In de Tied vun de
Ottonen
sund se
De Franken ehrn Konig
nommt wurrn (Rex Francorum), vun de late Tied vun de
Saliers
af an hefft se
Roomschen Konig
oder
De Romers ehrn Konig
heten (Rex Romanorum), un gegen dat Enne vun dat Hillge Roomsche Riek weer ehr Titel de
Konig vun Germanien
(Germaniae Rex). De moderne Begreep
roomsch-duutschen Konig
schall holpen, dat een nich de Konige vun dat Hillge Roomsche Riek dor'nanner smieten un verwesseln deit mit de Konige in dat
ole Rom
. Just so is dat ok bi den annern modernen Titel maakt wurrn, den de Historikers utfunnen harrn: De
roomsch-duutsche Kaiser
holpt, de Kaisers vun dat Hillige Riek ut dat
Middeloller
un de frohe
Nutied
nich dor'nanner to smieten mit de Kaisers vun dat
Duutsche Riek
, dat
1871
grunnt wurrn is.
De Titel
Rex Romanorum
is in de Ottonen ehre latere Tied uptraden, sunnerlich to Kaiser
Henrik II.
siene Tied. Dat Huus vun de Saliers, wat na em keem, hett em mit Afsicht bruukt um dor ehren Anspruch up de Kaiserkroon mit duutlich to maken. Just annersrum hefft de
Paavste
de duutschen Konige
Rex Teutonicorum
(De Duutschen ehrn Konig) nommt. Se wollen dor mit kloor stellen, dat de Duutschen ehrn Konig just keen Anspruch up den Kaisertitel anmellen droff. Man dusse Titel is in't Middeloller nie nich offiziell bruukt wurrn. Bi den
Investiturstriet
twuschen Kaiser un Paavst is normolerwiese de Titel
Rex Romanorum
bruukt wurrn.
In dat
Late Middeloller
is he to den normolen Titel wurrn for de Konige, de al to'n Konig wahlt wurrn weern, man noch nich to'n Kaiser kroont. In de
Frohe Nutied
weer
Maximilian I.
de eerste, de sik as
De Romers ehrn Konig
in dat Johr
1508
mit den Paavst sien Verloof
Wahlten Roomschen Kaiser
benommt hett. He hett denn offiziell dussen Titel harrt:
- Wi Maximilian, vun Gott siene Gnaden wahlten Roomschen Kaiser, de to all Tieden dat Riek grotter maakt, in Germanien, to Hungern, Dalmatien, Croatien etc. Konig [...]
[1]
?Konig in Germanien“ oder ?Rex in Germania“, also in ?duutsche Lanner“ oder ?Duutschland“ weer dor en Deel vun den Kaiser sien Titel mit wurrn.
[2]
[3]
Vun Maximilian af an is ok keen Kaiser mehr dor den Paavst in
Rom
kroont wurrn.
Julius II.
hett tostimmt, dat vun 1508 af an de Kaiser un siene Nafolgers den Titel ?wahlten Kaiser“ un ?in Germanien“ dregen droffen, ok wenn se nich in Rom kroont wurrn weern.
[4]
Dornah is de Beteken
Roomschen Konig
to den Titel vun den
Kroonprinzen
wurrn. De Nafolger vun den Kaiser, de utsocht wurrn weer, hett dussen Titel kregen, wenn he wahlt un kroont wurrn weer, solang, as de Kaiser noch leven do. In de
Middelnutied
is dat verlaren gahn un de Wahl to'n Konig un to'n Kaiser is tohopenfullen. De Titel
Konig
is jummers mehr to den Titel vun de duutschen Lanner wurrn, de Titel
Kaiser
to den Titel for Rom. Gegen dat Enne vun dat Hillige Riek weer de Titel man blot noch kort af
Romanorum Imperator, Germaniae Rex
, up
Platt
Roomschen Kaiser, Konig in Duutschland
.
Joseph II.
sien normolen Titel hett heten:
- Wi Joseph de Tweete vun Gott siene Gnaden wahlten roomschen Keyser, de to all Tieden dat Riek grotter maakt, Konig in Germanien, to Jerusalem, Ungarn, Boheim, [...]
[5]
- ↑
Ernest Troger, Georg Zwanowetz (Rutg.):
Neue Beitrage zur geschichtlichen Landeskunde Tirols. Festschrift fur Univ. Prof. Dr. Franz Huter anlasslich der Vollendung des 70. Lebensjahres.
Wagner, Innsbruck 1969, S. 269.
- ↑
Elisabeth Rothmund:
Heinrich Schutz (1585?1672). Kulturpatriotismus und deutsche weltliche Vokalmusik: ?zum Auffnehmen der Music, auch Vermehrung unserer Nation Ruhm“
, Verlag Peter Lang, 2004,
ISBN 3-03910-042-4
, S. 79.
- ↑
H. Weisert:
Der Reichstitel bis 1806
. In:
Archiv fur Diplomatik, Schriftgeschichte, Siegel- und Wappenkunde
.
Band 40. Bohlau, Wien 1994, S. 441?513, hier S. 449.
- ↑
Benedict Jacob Romer-Buchner:
Die Wahl und Kronung der deutschen Kaiser zu Frankfurt am Main.
Verlag Heinrich Keller, Frankfort an'n Main 1858, S. 4.
- ↑
Karl Vocelka, Lynne Heller:
Die Lebenswelt der Habsburger. Kultur- und Mentalitatsgeschichte einer Familie.
Styria, Graz/Wien 1997,
ISBN 3-222-12424-8
, S. 149.