Henry St John, 1st Viscount Bolingbroke, Baron Saint John of Lydiard Tregoze and Battersea , (* 16. September 1678 ; † 12. Dezember 1751 ), weer en engelschen Politiker un Philosophen .

Butenminister unner Konigin Anne [ annern | Bornkood annern ]

Bolingbroke (Utspraak so, as ?Ballenbrook“) studeer in Oxford . Toeerst leev he nich as de normolen Lude un tudel ok man bloß so rum. In dat Johr 1701 is he denn avers Liddmaat vun dat Unnerhuus wurrn. Dat duer gor nich lang, denn harr he bi de Partei vun de Tories wat to seggen. Ofschoonst he nu to dusse Partei tohoren do, schoster de Hartog vun Malborough em 1704 en Baantje as Sekretar vun'n Krieg to. Man de Partei vun de Whigs gung dor gegenan un dor moss he 1708 Bott geven. En Tietlang hett Bolingbroke sik nu toruch trocken un sik mit Wetenschup befaat. Man he hett sik nich vun'n Hoff runner jagen laten un harr ok wieterhen mit de Konigin Anna to doon. Dat weer de Tiet, as he ok en goden Frund vun Jonathan Swift wurrn is. In dat Johr 1710 is he denn Butenminister wurrn. He hett dor en groten Andeel an harrt, dat 1713 de Freden vun Utrecht twuschen Grootbritannien un Frankriek afslaten wurrn is. Dusse Freden beduud for Grootbritannien, dat nu de Krieg um de Spaansche Kroon toenne weer. Den Hartog vun Marlborough harr Bolingbroke dorfor vun de Bohn nehmen mosst. Marlborough woll dussen Freden nich un de ganzen Whigs in't Konigriek ok nich, u.a., vunwegen dat se dor goot an verdeent harrn. In dat Johr 1712 is he to'n Baron St John un Viscount Bolingbroke maakt wurrn.

Nu seeg dat avers mit de Konigin Anna nich goot ut un een konn dor up toven, dat se in de neegste Tiet starven do. Kinner harr Anna nich. Dor meen Bolingbroke, de Tories, de konnen anners nich an de Regeern blieven, as wenn en Konig ut dat Huus Stuart kamen do. He versoch nu also, James Francis Edward Stuart na vorn to bringen. Gegen de Whigs ehre Macht streed he gegenan, unner annern, as he en ganzen Swarm nee Afordenten in dat Boverhuus unnerbringen do. Ok in dat Unnerhuus versoch he, de Tories starker to maken. Korte Tiet vor de Konigin ehren Dood kreeg Bolingbroke den Updrag, ene nee Regeern up de Beene to stellen. He greep na de Macht un versoch, de Stuarts up'n Throon to bringen, man de Raat vun den Staat scheer sik nich um siene Meenung un maak Georg I. ut dat Huus Hannober to'n neen Konig.

Buten Lands un gegen de Regeern [ annern | Bornkood annern ]

Bolingbroke moss nu doch vun'n Hoff. he neih ut un keem na Paris . Dor hett he sik ganz vorn inspannen laten vun Stuart, man amenne hett de em nich over'n Weg troot un hett em rutsmeten. He versoch en poor Mol vergeevs, na England toruch to kehren, man eerst 1723 kreeg he dor Verloov to. He kreeg al sien Egendom toruch, man bi de Politik, dor droff he nich mehr mitspelen. Ok sien Sitt in't Boverhuus moss leddig blieven. He meen, dor steek de Premierminister Robert Walpole achter. Em hett he in allerhand Schriften angrepen. Faken hett he bi sien Schrievwarks nich tofoogt, wer dat schreven harr. He weer en vun de eersten Lude vun de Oppositschoon. Dat weer de so nommte ?Landpartei“ (country party). Amenne kregen se Walpole un siene ?Hoffpartei“ (court party) unner.

Bolingbroke dreev sik nich bloß in de Politik rum, he schreev ok Warken over Politik. In dat Johr 1738 kemen ?Dissertation on parties“ un de ?Idea of a patriot king“ rut. Sien ?Letters on the study of history“ sund vun de grote Jury vun Westminster ankeken wurrn as en Schrift, de gefahrlich is for Religion, Staat un Kark. Dor is se denn um verdammt wurrn.

Literatur [ annern | Bornkood annern ]

• Hans Herzfeld (Hrsg.): Geschichte in Gestalten. Bd.1 Frankfort an'n main, 1981. ISBN 3-596-24524-9 S.168f.

Weblinks [ annern | Bornkood annern ]

• Wat in Meyer sien Lexikon steiht