Heinrich Louis d’Arrest
(*
13. August
1822
in
Berlin
; †
14. Juni
1875
in
Kopenhagen
) weer en
duutsch
-
daansch
Astronom
, de in Duutschland un Kopenhagen warkt hett. He hett mehrere
Kometen
, den Asteroiden
(76) Freia
as ok 342
Deep-Sky
-Objekte opdeckt. Dorover herut weer he Mitopdecker vun den Planeten
Neptun
. He is vor allen dor sien Forschungen over
Asteroiden
un Kometen bekannt wurrn, he weer aber ok wesentlich an dat Entslooteln vun
Galaxienhopen
bedeeligt.
Heinrich Louis d’Arrest sien Vorfohren weern
franzoosch
Hugenotten
, de 1685 nah Upheven vun den
Edikt vun Nantes
nah Duutschland flucht weern. Sien Vader weer Rechnungsraat vun de Franzoosch Kolonie
Louis d'Arrest
.
D’Arrest studeer
Mathematik
an de
Universitat Berlin
. In disse Tiet nehm he astronoomsch Bereeknungen un Himmelsbeobachtungen vor. An’ 9. Juli 1844 hett he en Kometen beobacht, de sien Opdecken aber den Franzosen
Mauvais
tospraaken wurrn, de den Kometen twee Daag vordem wohrnommen harr. An' 28. Dezember 1844 hett d’Arrest denn en wiederen Kometen opdeckt.
1845 wurr he Assistent vun
Johann Franz Encke
an de
Berliner Steernwacht
. Gemeensam mit
Johann Gottfried Galle
hett he an' 23. September 1846 den Planeten
Neptun
opdeckt. Galle un d’Arrest hemm den Himmel systematisch nah de Angaven vun den Franzosen
Urbain Leverrier
dorsocht, de de Positschoon vun den Planeten anhand vun Bahnstorungen vun den
Uranus
bereekent harr.
1848 is d’Arrest to de
Steernwacht
vun de
Universitat Leipzig
in
Pleißenburg
wesselt. Hier fung he mit en systemaatsch Positschonsbestimmung vun neblig Objekten an. 1850 wurr he to'n
Ehrendokter
vun de Philosophischen Fakultat vun de Universitat Leipzig nommt, 1851
habiliteer
he suck hier. An' 28. Juni 1851 hett he den perioodschen Kometen
6P/d’Arrest
opdeckt. In' glieker Johr hett he en Afhanneln over de Bahnen vun Luttplaneten herutbrocht. In dat Frohjohr 1852 wurr he, um en Weggang nah
Washington, D.C.
to verhinnern, to'n außerordentlichen Perfesser vun de Astronomie nommt. D’Arrest hett dat Uprichten vun en nee Steernwacht in dat Leipziger
Johannistal
up den Weg brocht un fordert.
In' September 1857 hett d’Arrest Leipzig verlaaten un wurr ordentlich Perfesser for Astronomie an der
Universitat Kopenhagen
. Mit dat
Feernrohr
vun de Kopenhagener Sternwacht, dat en en
Apenwiet
vun 27,5 cm harr, hett he sien Beobachtung vun neblig Objekte fortsett un hett mehrere hunnert
Galaxien
,
Sternhopen
un
Gasnevel
opdeckt. Sien Beobachtungen hett he in dat 1867 rutbrocht Wark
Siderum Nebulosorum Observationes Havnienses
tosommenfaat. An' 21. Oktober 1862 hett he den Asteroiden
(76) Freia
opdeckt.
For de Fackwelt beduutsamer weer sien Utforschen vun den
Coma-Galaxienhoopen
, den he 1861 bit 1867 dor systematisch anleggt Beobachtungen analyseeren dee. Dat Kopenhagener Feernrohr harr en for disse Zwecke ideal
Gesichtsfeld
. Etwa 30 Johr later hett
Max Wolf
disse Forschungen dor in
Heidelbarg
upnommen, deep in den Ruum recken
Fotografien
vun den Coma-Hoopen erganzt.
D’Arrest hett in sien letzt Levensjohren stark unner
Hypochondrie
leeden. He is in dat Oller vun 52 Johren an Hartverseggen storven.
For sien Leistungen kreeg he tallriek Utteknungen un Ehrungen (1875
Goldmedaille vun de Royal Astronomical Society
). He weer Liddmaat vun de
Akademie vun de Wetenschapen
vun
Daanmark
,
Sweden
,
Sankt Petersburg
un
Munchen
, de britisch
Royal Astronomical Society
un Rddter vun de daansch
Dannebrog-Orden
.
To sien Gedenken wurrn de Maandkrater
D’Arrest
, de Krater
D’Arrest
up den Marsmaand
Phobos
as ok de Asteroid
(9133) d’Arrest
nommt.
An' 4. November 1851 hett he in Leipzig de Dochter vun den Astronomen un Mathematiker
August Ferdinand Mobius
, Auguste Emilie Mobius (* 19. Oktober 1822 in Leipzig; † 28. Dezember 1897 in Kopenhagen) heiraadt, mit de he en Dochter (Doris Sophie, * 5. Marz 1853) un en Sohn (Louis, * 31. Marz 1855) harr.
- Ernst Zinner: d’Arrest, Heinrich Louis. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 1, Duncker & Humblot, Berlin 1953,
ISBN 3-428-00182-6
, S. 398
- Zweites Supplementheft zur Vierteljahrsschrift der astronomischen Gesellschaft, Jahrgang IV,
S.1
, Nahroop
- Warken vun H. L. d’Arrest
in dat
Astrophysics Data System
- J.C. Adams:
Address, Delivered by the President, Professor Adams, on presenting the Gold Medal of the Society to Professor Heinrich D'Arrest.
Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, Vol. 35 (1875), pp. 265?276 (Laudatio to'n Anlaat vun dat Verleehn vun de Goldmedaille, engelsch)
- N.N.:
D’Arrest.
Astronomical register, Vol. 13 (1875), pp. 207?208. (Nahrooop, engelsch)
- N.N.:
Heinrich Louis D’Arrest
Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, Vol. 36 (1876), p. 155. (Nahroop, engelsch)
- Martin Schneider:
Heinrich Louis d’Arrest
In: Sachsische Biografie. Herutgeven vun dat Institut fur Sachsische Geschichte und Volkskunde.