De
Grad Celsius
(
m
(Fachspraak, ok
n
(Umgangsspraak)) is en afleddt physikaalsch Maateenheit ut dat
SI-System
. In’n europaschen Ruum is dat Grad Celsius de begang Maateenheit for de
Temperatur
. Dat Eenheitenteken is
°C
, as Formelteken warrt normalerwies de greeksch
Bookstaav
theta
(ok in de Form
θ
), mitunner ok dat
t
, bruukt. Af un to kann man in de Literatur ok dat
T
as Formelteken finnen, wat aver an sik verkehrt is, wiel dormit de
Aflsuut Temperatur
betekent warrt, de nich in Grad Celsius, man in
Kelvin
meten warrt.
De Celsius-
Skala
is
1742
dor den sweedschen Astronomen un Naturforscher
Anders Celsius
infohrt worrn, na denn de Eenheit in’n Johr
1948
noomt worrn is. As
Betogspunkten
bruukt de Celsius-Skala de Temperaturen vun den
Klaam-
un den
Kaakpunkt
vun’t
Water
bi Normaldruck, d. h. bi en
Luftdruck
vun 1013,25
hPa
. Dat Rebeet vun de Skala, wat dortwuschen liggt un mit en
Quecksulverthermometer
meten weer, is en Hunnert lieke Afsnitt unnerdeelt, de as ?Grad“ (vun’t
lat.
:
gradus
: Schritt) betekent warrt. Disse Indeelen hett to de historschen Beteken ?Skala vun’t hunnertdeelig Thermometer“ fohrt.
Anders Celsius sulvst hett dat toeerst anners rum maakt: He noomt den Klaampunkt mit 100 °C un de Kaaktemperatur mit 0 °C. Dat is later denn umdreiht worrn.
En annere Dorstellen findt sik in de Norm
DIN
1345 (Utgaav Dezember 1993). Dor warrt en sunneren Grotten-Naam ?Celsius-Temperatur“ infohrt. Dorna is se de
Differenz
vun de jeweilig
thermodynamschen
Temperatur un de faste Betogstemperatur vun 273,15
K
. Wiel disse Norm sik an dat Kelvin orienteert, warrt dorin wierthen fastleggt: ?Bi Angaav vun de Celsius-Temperatur warrt de Eenheitennaam Grad Celsius (Eenheitenteken: °C) as sunneren Naam for dat Kelvin bruukt.“
![{\displaystyle \left\{\vartheta _{\rm {Grad\,Celsius}}\right\}=\left\{T_{\rm {Kelvin}}\right\}-273{,}15}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/0f7b7dafa928cd5b14fd22b8b46e4e450cc26e3d)
Na de internatschonalen Konventschonen for Maten droff de Grad Celsius ok tohopen mit de SI-Prafixen verwennt warrn. Dat duutsche Eenheitenrecht sutt dat aver nich vor. De natschonale Regelung is nich in de duutsche Norm vun dat DIN (DIN 1301-1, DIN 1345) overnahmen.
De Temperaturdifferenz
is de Unnerscheed in de Temperatur, de an twee verscheeden Oort oder to twee verscheeden Tieten oder beids meten warrt. As Eenheit for disse Differenzen warrt vun dat DIN de Eenheit Kelvin anraat, droff aver ok in °C angeven warrn, de jo na jemehr Definitschoon sowieso de Differenz to de faste Betogstemperatur 273,15 K dorstellt. Bi de Differenzen sund dormit de beiden Eenheiten Kelvin un Grad Celsius gliekweertig, as de Tallenweerten bi de Differenzen overeenstimmen doot.
![{\displaystyle \Delta \vartheta _{\rm {Grad\,Celsius}}=\Delta T_{\rm {Kelvin}}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/317255e3725b6ab80933009988aecf746b93c5ea)
Oversicht over de Temperaturskalen
Skala
|
Kelvin
|
Celsius
|
Fahrenheit
|
Rankine
|
Delisle
|
Newton
|
Reaumur
|
Rømer
|
Eenheit
|
Kelvin
|
Grad Celsius
|
Grad Fahrenheit
|
Grad Rankine
|
Grad Delisle
|
Grad Newton
|
Grad Reaumur
|
Grad Rømer
|
Eenheitenteken
|
K
|
°C
|
°F
|
°Ra, °R
|
°De, °D
|
°N
|
°Re, °Re, °R
|
°Rø
|
eerste
Betogspunkt
F
1
|
T
0
= 0 K
|
(H
2
O)
= 0 °C
|
T
Schm
(H
2
O)
= 32 °F*
|
T
0
= 0 °Ra
|
T
Schm
(H
2
O)
= 150 °De
|
T
Schm
(
H
2
O
)
= 0 °N
|
T
Schm
(H
2
O)
= 0 °Re
|
T
Schm
(H
2
O)
= 7,5 °Rø
|
tweete Betogspunkt F
2
|
T
t
(H
2
O)
= 273,16 K
|
(H
2
O)
= 100 °C
|
T
Kaak
(H
2
O)
= 212 °F*
|
?
|
T
Kaak
(H
2
O)
= 0 °De
|
T
Kaak
(H
2
O)
= 33 °N
|
T
Kaak
(H
2
O)
= 80 °Re
|
T
Kaak
(H
2
O)
= 60 °Rø
|
Skalenintervall
|
(F
2
−F
1
) / 273,16
|
(F
2
−F
1
) / 100
|
(F
2
−F
1
) / 180*
|
1 °Ra = 1 °F
|
(F
1
−F
2
) / 150
|
(F
2
−F
1
) / 33
|
(F
2
−F
1
) / 80
|
(F
2
−F
1
) / 52,5
|
Utfinner
|
William Thomson (?Lord Kelvin“)
|
Anders Celsius
|
Daniel Fahrenheit
|
William Rankine
|
Joseph-Nicolas Delisle
|
Isaac Newton
|
Rene-Antoine Ferchault de Reaumur
|
Ole Rømer
|
Johr vun’t Infohren
|
1848
|
1742
|
1714
|
1859
|
1732
|
~
1700
|
1730
|
1701
|
Rebeet, woneem de Skala begang is
|
weltwiet (
SI-Einheit
)
|
weltwiet
|
USA
,
Jamaika
|
USA
|
Russland
(19.Jhd.)
|
?
|
Westeuropa bit 19. Jhd.
|
?
|
* De Angaven for de Fahrenheit-Skala beschrievt de Definitschoon as se vundaag gellt. Na de oorsprunglichen Definitschoon dor Fahrenheit weer de Temperatur vun en Kullmischen vun Ies, Water un Salmiak oder Seesolt (−17,8 °C = 0 °F) un de ?Lieftemperatur vun’n gesunnen Minschen“ (35,6 °C = 96 °F) as Fixpunkten bruukt mit (F
2
−F
1
) / 96 Skalendeelen.
Umreken twuschen Temperaturskalen
na \ vun
|
Kelvin-Skala
(K)
|
Celsius-Skala
(°C)
|
Reaumur-Skala
(°Re)
|
Fahrenheit-Skala
(°F)
|
T
Kelvin
|
= T
K
|
=
+ 273,15
|
= T
Re
· 1,25 + 273,15
|
= (T
F
+ 459,67) ÷ 1,8
|
|
= T
K
− 273,15
|
=
|
= T
Re
· 1,25
|
= (T
F
− 32) ÷ 1,8
|
T
Reaumur
|
= (T
K
− 273,15) · 0,8
|
=
· 0,8
|
= T
Re
|
= (T
F
− 32) ÷ 2,25
|
T
Fahrenheit
|
= T
K
· 1,8 − 459,67
|
=
· 1,8 + 32
|
= T
Re
· 2,25 + 32
|
= T
F
|
T
Rankine
|
= T
K
· 1,8
|
=
· 1,8 + 491,67
|
= T
Re
· 2,25 + 491,67
|
= T
F
+ 459,67
|
T
Rømer
|
= (T
K
− 273,15) · 21/40 + 7,5
|
=
· 21/40 + 7,5
|
= T
Re
· 21/32 + 7,5
|
= (T
F
− 32) · 7/24 + 7,5
|
T
Delisle
|
= (373,15 − T
K
) · 1,5
|
= (100 −
) · 1,5
|
= (80 − T
Re
) · 1,875
|
= (212 − T
F
) · 5/6
|
T
Newton
|
= (T
K
− 273,15) · 0,33
|
=
· 0,33
|
= T
Re
· 0,4125
|
= (T
F
− 32) · 11/60
|
na \ vun
|
Rankine-Skala
(°Ra)
|
Rømer-Skala
(°Rø)
|
Delisle-Skala
(°De)
|
Newton-Skala
(°N)
|
T
Kelvin
|
= T
Ra
÷ 1,8
|
= (T
Rø
− 7,5) · 40/21 + 273,15
|
= 373,15 − T
De
· 2/3
|
= T
N
· 100/33 + 273,15
|
|
= T
Ra
÷ 1,8 − 273,15
|
= (T
Rø
− 7,5) · 40/21
|
= 100 − T
De
· 2/3
|
= T
N
· 100/33
|
T
Reaumur
|
= T
Ra
÷ 2,25 - 218,52
|
= (T
Rø
− 7,5) · 32/21
|
= 80 − T
De
· 8/15
|
= T
N
· 80/33
|
T
Fahrenheit
|
= T
Ra
− 459,67
|
= (T
Rø
− 7,5) · 24/7 + 32
|
= 212 − T
De
· 1,2
|
= T
N
· 60/11 + 32
|
T
Rankine
|
= T
Ra
|
= (T
Rø
− 7,5) · 24/7 + 491,67
|
= 671,67 − T
De
· 1,2
|
= T
N
· 60/11 + 491,67
|
T
Rømer
|
= (T
Ra
− 491,67) · 7/24 + 7,5
|
= T
Rø
|
= 60 − T
De
· 0,35
|
= T
N
· 35/22 + 7,5
|
T
Delisle
|
= (671,67 − T
Ra
) · 5/6
|
= (60 − T
Rø
) · 20/7
|
= T
De
|
= (33 − T
N
) ÷ 0,22
|
T
Newton
|
= (T
Ra
− 491,67) · 11/60
|
= (T
Rø
− 7,5) · 22/35
|
= 33 − T
De
· 0,22
|
= T
N
|
Eenige Temperaturweerten in de verscheeden Skalen
Meetwert \ Skala
|
Fahrenheit
*
|
Rankine
|
Reaumur
|
Celsius
|
Kelvin
|
middlere Bavenflachtemperatur vun de
Sunn
|
10 430 °F
|
10 890 °Ra
|
4 622 °R
|
5 777 °C
|
6 050 K
|
Smoltpunkt
vun
Iesen
|
2 795 °F
|
3 255 °Ra
|
1 228 °R
|
1 535 °C
|
1 808 K
|
Smoltpunkt vun
Blie
|
621,43 °F
|
1081,10 °Ra
|
261,97 °R
|
327,46 °C
|
600,61 K
|
Kaakpunkt
vun
Water
|
212 °F
|
671,67 °Ra
|
80 °R
|
100 °C
|
373,15 K
|
hoochste buten meten Lufttemperatur
|
136,04 °F
|
595,71 °Ra
|
46,24 °R
|
57,80 °C
|
330,95 K
|
Lieftemperatur
vun’n Minschen na Fahrenheit
|
96 °F
|
555,67 °Ra
|
28,44 °R
|
35,56 °C
|
308,71 K
|
Tripelpunkt
vun Water
|
32,02 °F
|
491,69 °Ra
|
0,01 °R
|
0,01 °C
|
273,16 K
|
Klaampunkt
vun Water
|
32 °F
|
491,67 °Ra
|
0 °R
|
0 °C
|
273,15 K
|
sietste Temperatur in Danzig, Winter 1708/09
|
0 °F
|
459,67 °Ra
|
?14,22 °R
|
?17,78 °C
|
255,37 K
|
Smoltpunkt vun
Quecksulver
|
?37,89 °F
|
421,78 °Ra
|
?31,06 °R
|
?38,83 °C
|
234,32 K
|
sietste buten meten Lufttemperatur
|
?130,90 °F
|
328,77 °Ra
|
?72,40 °R
|
?90,50 °C
|
182,65 K
|
Klaampunkt vun
Ethanol
|
?173,92 °F
|
285,75 °Ra
|
?91,52 °R
|
?114,40 °C
|
158,75 K
|
Kaakpunkt vun
Stickstoff
|
?320,44 °F
|
139,23 °Ra
|
?156,64 °R
|
?195,80 °C
|
77,35 K
|
afsluut Nullpunkt
|
?459,67 °F
|
0 °Ra
|
?218,52 °R
|
?273,15 °C
|
0 K
|
* De Angaven for de Fahrenheit-Skala beteht sik op de oosprungliche Definitschoon, de nich nipp un nau mit de huutige Definitschoon vun de Fahrenheit-Skala overeenstimmt.