Achille-Claude Debussy
(*
22. August
1862
in
Saint-Germain-en-Laye
; †
25. Marz
1918
in
Paris
) weer en franzoosch
Komponist
.
Debussy weer de Sohn vun de Porzlaanhoker Manuel-Achille Debussy un sien Fru Victorine. En paar Johren na sien Geboort trock de Familie na Paris, woneem de Vader as Bookholler arbeid. Debussy gung nienich op de School, he hett Reken un Schrieven vun sien Moder lehrt. Sien Pate Achille Arosa hett em to’n ersten Klaveerunnericht brocht, un 1872 worr he an’t Konservatorium vun Paris opnahmen.
Toeerst weer he in de Klaveerklass vun
Antoine Francois Marmontel
. De weer bannig ooltmoodsch un nich goot op sien opsternaatschen Scholer Debussy to spreken. De kreeg twoors en poor Priesen for sien Klaveerspiel, man tofreden weren siene Lehrers nich, un 1879 besloot he, Kompositschoon to studeern, unner annern bi
Ernest Guiraud
. 1884 kreeg he den Prix de Rome for siene Kantate
L’Enfant prodigue (De verloren Sohn)
. Nu droff he veer Johr in de Villa Medici in Rom studeern. Man dat hett em dor nich toseggt, un vun den Kompositschoonen, de he dor schreev, is blots de Kantate
La damoiselle elue (De segente Jumfer)
goot opnahmen worrn.
Al 1887 keem he na Paris toruch. Dor leev he denn mit siene Leefste Gabrielle Dupont as ?Bohemien“. He hett keen fast Inkamen, schreev lutte Kompositschoonen und arbeid as Musikkritiker for de Tietschrift ?La Revue blanche“. Siene Oper
Rodrigue et Chimene
(1890-92) is nich fardig worrn, man he schreev ok de
Suite bergamasque
for Klaveer (1890), vun de de drutte Satz
Clair de lune (Maandschien)
bannig berohmt is.
1888-90 reis he na
Bayreuth
to de Festspelen und funn de Musik vun
Richard Wagner
grootoortig, man later is he dor wedder vun afruckt. 1889 hett he op de Weltutstellen in Paris de
Gamelan
-Musik ut Java kennenlehrt. Dat hett sien egen Musikstil beinfloot, so as de franzoosche un russ’sche Musik, sunnerlich vun
Gabriel Faure
und
Modest Mussorgski
. 1894 schreev he
Prelude a l’apres-midi d’un faune (Vorspeel to’n Namiddag vun en Faun)
. De Inspiratschoon for dut Orchesterstuck keem vun en Riemel vun
Stephane Mallarme
. Aver Debussy hett de nich mit Musik navertellt, he hett uns enen Indruck vun dussen sunnigen Sommernamiddag geven, en ?Impression“. Op de sulvige Oort hebbt de Malers as
Claude Monet
,
Auguste Renoir
un
Camille Pissarro
dat in ehr Biller makt. Se worrn ?Impressionisten“ noomt, un nu worr dat Woort
Impressionismus
ok brukt for de Musik vun Debussy un annere Komponisten as
Paul Dukas
,
Charles Koechlin
,
Albert Roussel
un
Maurice Ravel
.
Dutlich warrt dat ok in den dree
Nocturnes
(1899). Dat is en Swelgen in Klangfarven, un de klassische Harmonik is oplost. Ok in sien Klaveerkompositschoonen sett Debussy
Pentatonik
un
Ganztonleddern
in, to’n Bispeel in
Estampes
(1903) un
Images ? Livre I
(1904). Aver sien wichtigst Wark ut disse Tiet is de Oper
Pelleas et Melisande
(1901) na en symbolistisch Schauspeel vun
Maurice Maeterlinck
. Dat speelt in dat snaaksche un duustere Riek Allemonde vun den olen Konig Arkel. Sien Enkel Golaud bemott in’n Woold Melisande, nimmt se mit op dat Slott und heiraadt se. Man se un Golaud sien Broder Pelleas verleevt sik, un ieversuken stickt Golaud em doot. An’t Enn starvt ok Melisande. Debussy hett allens in sien ne’en Stil, ahn Arien oder grote Melodien, in Musik sett. In de Generalproov is dat bi dat Publikum leeg ankamen, man later worr de Oper en groten Spood, un vun nu an kunn Debussy vun dat Komponeern leven.
1899, na de Trennen vun Gabrielle Dupont, harr Debussy de Neihersch Rosalie Texier heiraadt. Aver 1901 lehr he Emma Bardac kennen, de mit en Bankier verheiradt weer. As Debussy sien Fru Wind vun de Liaison kreeg, versook se, sik umtobringen. Dat geev en groten Schandal, un vele Frunn wennen sik vun Debussy af. De leet sik 1905 vun Rosalie scheden und heiraad 1908 Emma. Jum ehr Dochter Claude-Emma (Chouchou) worr al 1905 boren, for ehr schreev Debussy de Klaveersuite
Children’s Corner
(1908).
In disse Johren komponeer Debussy noch annere Meesterwarken.
La mer (De See)
(1905) for Orchester wiest uns dat Speel vun Wind un Waggen. De Suite
Iberia
(1908) is en musikaalsch Reis na Spanien, as so veele franzoosche Komponisten dat makt hebbt. Later hett he de Suite denn inboot in dat Orchesterwark
Images
(1912), nich to verwesseln mit de Klaveerstucken
Images
(twee Boker, 1904 un 1907). For Klaveer schreev he ok twee Boker
Preludes
(1910 un 1912). Debussy weer befrundt mit
Igor Strawinsky
, un in sien laten Kompositschoonen wannelt sik sien Stil unner den Infloot vun Strawinskys
Klassizismus
. In de Schauspeelmusik
Le martyre de Saint-Sebastien (Dat Martyrium vun den Hilligen Sebastian)
(1911), in dat Ballett
Jeux (Spelen)
(1912) un in sien late Kamermusik is dat to sehn. Na de Cellosonate (1915) un de Sonate for Fleut, Viola un Harp (1915) worr de Vigeliensonate (1917) dat letzte Wark, wat he to Enn brocht hett.
1909 hebbt se rutfunnen, dat Debussy Darmkrebs har. In’n Dezember 1915 leet he en Operatschoon maken, man achterna weer dat allens noch leger. He funn keen Kraft to’n Komponeern mehr, siene Oper
La chute de la maison Usher (De Unnergang vun’t Hus Usher)
na
Edgar Allan Poe
worr nich fardig. An’ 25. Marz 1918 is he dootbleven. Sien Graff is op den Cimetiere de Passy in Paris.
- Rodrigue et Chimene
(1890-92), Oper na en Text vun
Catulle Mendes
, nich fardig maakt
- Pelleas et Melisande
(1893-1902), Oper na en Schauspeel vun Maurice Maeterlinck
- La chute de la Maison Usher (De Unnergang vun’t Hus Usher)
(1908-16), Oper na en Text vun Edgar Allan Poe, nich fardig maakt
- Khamma
(1911-12), orchestreert vun Charles Koechlin
- Jeux (Spelen)
(1912)
- La boite a joujoux (De Speeltuugschachtel)
. Ballett for Kinner (1913), orchestreert vun
Andre Caplet
- Le roi Lear (Konig Lear)
. Musik to't Schauspeel vun
William Shakespeare
(1897-99), nich fardig maakt, blots
Fanfare
un
Sommeil de Lear
- Le martyre de Saint-Sebastien (Dat Martyrium vun den Hilligen Sebastian)
. Musik to't Schauspeel vun
Gabriele d'Annunzio
(1911)
- Premiere suite d'orchestre (1882?84) (Fete ? Ballet ? Reve (orchestreert vun
Philippe Manoury
) ? Cortege et Bacchanale)
- Printemps (Frohjohr)
(1886-87)
- Petite suite
(1888-89), orchestreert vun
Henri Busser
- Fantaisie pour piano et orchestre (1889-90)
- Prelude a l’apres-midi d’un faune (Vorspeel to’n Namiddag vun en Faun)
(1892-94)
- Les nocturnes
(1893-99) (Nuages ? Fetes ? Sirenes)
- Deux danses (1904) for Harp un Striekorchester
- La mer (De See)
(1903-05) (De l'aube a midi sur la mer ? Jeux de vagues ? Dialogue du vent et de la mer)
- Marche ecossaise
(1908)
- Premiere rhapsodie pour clarinette et orchestre (1909-10), orchestreert vun
Roger-Ducasse
- Rhapsodie pour saxophone et orchestre (1903-1911), orchestreert vun Roger-Ducasse
- La plus que lente
(1911)
- Images
(1906-12) (I. Gigues - II. Iberia (1. Par les rues et par les chemins - 2. Les parfums de la nuit - 3. Le matin d'un jour de fete) - III. Rondes de printemps)
- Berceuse heroique
(1915)
- Invocation (Anropen)
for Mannsluudchor un Orchester (
Lamartine
) (1883)
- L’Enfant prodigue (De verloren Sohn)
. Kantate for Sopran, Tenor, Bariton un Orchester (
Guinand
) (1884)
- La damoiselle elue (De segente Jumfer)
. Kantate for Sopran, Mezzosopran, Chor un Orchester (
Rossetti
) (1887-88)
- Trois chansons de Charles d'Orleans
for Chor a capella (1898-1908)
- Klaveertrio G-Dur (1880)
- Nocturne et scherzo
for Violoncello un Klaveer (1882)
- Striekquartett g-moll (1892)
- Rhapsodie
for Saxophon un Klaveer (1903-05)
- Premiere rhapsodie
for Klarinette un Klaveer (1909-10)
- Petite piece
for Klarinette un Klaveer (1910)
- Syrinx
for Fleut (1913)
- Sonate for Violoncello un Klaveer (1915)
- Sonate for Fleut, Viola un Harp (1915)
- Sonate for Vigelien un Klaveer (1916-17)
- Danse bohemienne
(1880)
- Deux arabesques
(1882)
- Reverie
(1890)
- Ballade (1890)
- Danse (
Tarentelle styrienne
) (1890)
- Valse romantique
(1890)
- Suite bergamasque
(1890) (Prelude ? Menuet ? Clair de lune ? Passepied)
- Mazurka (1891)
- Pour le piano
(1901?02) (Prelude ? Sarabande ? Toccata)
- Estampes
(1896-1903) (Pagodes ? La soiree dans Grenade ? Jardins sous la pluie)
- D'un cahier d'esquisses
(1903)
- Masques
(1904)
- L'Isle joyeuse
(1904)
- Images - Livre I
(1905) (Reflets dans l'eau ? Hommage a Rameau ? Mouvement)
- Images - Livre II
(1907) (Cloches a travers les feuilles ? Et la lune descend sur le temple qui fut ? Poissons d'or)
- Children's corner
(1906-08) (Doctor gradus ad parnassum ? Jimbo's lullaby ? Serenade for the doll ? The snow is dancing ? The little shepherd ? Golliwogg's Cakewalk)
- Hommage a Haydn
(1909)
- Le petit negre
(1909)
- La plus que lente
(1910)
- Preludes ? Livre I (1909?10) (Danseuses de Delphes ? Voiles ? Le Vent dans la plaine ? Les Sons et les parfums tournent dans l'air du soir ? Les Collines d'Anacapri ? Des pas sur la neige ? Ce qu'a vu le vent d'ouest ? La Fille aux cheveux de lin ? La Serenade interrompue ? La Cathedrale engloutie ? La Danse de Puck ? Minstrels)
- Preludes ? Livre II (1910?12) (Brouillards - Feuilles mortes - La Puerta del vino - Les Fees sont d'exquises danseuses - Bruyeres - General Lavine: Eccentric - Ondine - La Terrasse des audiences du clair de lune - Canope - Hommage a Samuel Pickwick - Les Tierces alternees - Feux d'artifice)
- Berceuse heroique
(1914)
- Etudes - Livre I (1915) (Pour les cinq doigts - Pour les tierces - Pour les quartes - Pour les sixtes - Pour les octaves - Pour les huit doigts)
- Etudes - Livre II (1915) (Pour les degres chromatiques - Pour les agrements - Pour les notes repetees - Pour les sonorites opposees - Pour les arpeges composes - Pour les accords)
- Symphonie h-moll (1880), blots een Satz
- Petite suite
(1888-89) (En bateau - Cortege - Menuet - Ballet)
- Marche ecossaise sur un theme populaire
(1891)
- Six Epigraphes antiques
(1914?15) (Pour invoquer Pan, dieu du vent d'ete - Pour un tombeau sans nom - Pour que la nuit soit propice - Pour la danseuse aux crotales - Pour l'Egyptienne - Pour remercier la pluie au matin)
- Lindaraja
(1901)
- En blanc et noir
(1915) (Avec emportement - Lent, sombre - Scherzando)
- Nuit d'etoiles
(
Banville
) (1876)
- Beau soir
(
Bourget
) (1878)
- Fleur des bles
(
Girod
) (1878)
- La belle au bois dormant
(
Hyspa
) (1880/83)
- Mandoline
(
Verlaine
) (1880/83)
- Paysage sentimental
(Bourget) (1880/83)
- Voici que le printemps
(Bourget) (1880/83)
- Zephyr
(Banville) (1881)
- Rondeau
(
Musset
) (1882)
- Quatre melodies pour Mme Vasnier
(1882/84) (Apparition (Mallarme) - Clair de lune (Verlaine) - Pantomime (Verlaine) - Pierrot (Banville))
- Musique
(Bourget) (1883)
- Cinq poemes de
Baudelaire
(1887/89) (Le balcon - Harmonie du soir - Le jet d'eau - Recueillement - La mort des amants)
- Ariettes oubliees
(Verlaine) (1888) (C'est l'extase - Il pleure dans mon cœur - L'ombre des arbres - Chevaux de bois - Green - Spleen)
- Dans le jardin
(
Gravolet
) (1891)
- Les Angelus
(
Le Roy
) (1891)
- Deux romances
(Bourget) (1891) (Romance - Les cloches)
- Trois melodies
(Verlaine) (1891) (La mer est plus belle - Le son du cor s'afflige - L'echelonnement des haies)
- Fetes galantes I
(Verlaine) (1892) (En sourdine - Fantoches - Clair de lune)
- Proses lyriques
(Debussy) (1892/93) (De reve - De greve - De fleurs - De soir)
- Trois chansons de Bilitis
(Pierre Louys|Louys) (1897) (La flute de Pan - La chevelure - Le tombeau des Naiades)
- Fetes galantes II
(Verlaine) (1904) (Les ingenus - Le faune - Colloque sentimental)
- Trois chansons de France
(1904) (Rondel: Le temps a laisse son manteau (
Charles d'Orleans
) - La Grotte (
Tristan L'Hermite
) - Rondel: Pour ce que plaisance est morte (Charles d'Orleans))
- Le promenoir des deux amants
(Tristan L'Hermite) (1904/10) (La Grotte (Nr.2 aus
Trois chansons de France
- Crois mon conseil, chere Climene - Je tremble en voyant ton visage)
- Trois ballades de
Francois Villon
(1911) (Ballade de Villon a s'amye - Ballade que Villon feit a la requeste de sa mere pour prier Nostre Dame - Ballade des femmes de Paris)
- Trois poemes de Stephane Mallarme
(1913) (Soupir - Placet futile - Eventail)
- Noel des enfants qui n'ont plus de maison
(Debussy) (1915)