Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Roete van ne busse inebokkerd
Vandalisme
of
verneling
is t moodwillig beskadigen of kapotmaakn van dinge dee't n aander tooheurt. t Gedrag is verneumd noar de
Vandaaln
, dee't t in de tied van t
Romeinse Riek
Rome anvoln en doar spul korthown. In n
Fraansken Opstaand
was
Abbe Gregoire
n eerstn den't t woard 'vandalisme' gebreuk vuur onneudige vernelings in de
koarke
.
Duur mekoar geet t um ondeugnde strekn, zo as t ummegooin of ummetreadn van ofvalbakke, t bekladn van muurn (
graffiti
), t in de fik stekn van ofval en papier en t bekrasn van auto's. Vake is t keenderachtig of puberaal gedrag oet verveling, en kan duudn op gebrek an
klokigheid
,
fantasie
,
fatsoen
of inleawingsvermeugn, skoonwal dit leste nit aait zo hooft te wean. Nen vandaal kan t ook met zikzelf in t wiere hebn of t in n kop nit terechte hebn. Mangs word dr vandalisme pleegnd oet wraak, of as antieging teegn bepoalde leu of instellings. Dit keump vake noar vuurtn as t bekladn van muurn met protestsprokn, of mangs gooit vandaaln roetn in. Duur mekoar zeent t nooit arnstige misdriewe, mer zorget ze wal vuur n hoop oawerlast en onkostn. Vandalisme is strafboar oonder n naam "vernieling", in t Wetbook van Strafrecht (artikel 350). n dader krig t op t strafblad. Vandalisme is vuur n deel instinktief; n vandaal probeert dudelik te maakn at he boawn aandern steet.
Vandalisme word oonderzocht duur
juristen
,
sosjologen
,
psychologen
en in de
psychiatrie
.