t
Putters
is n
West-Veluws
en
Nedersaksies
dialekt
dat espreuken wort in de gemeente
Putten
, in de
Nederlandse
provinsie
Gelderland
. t Putters is stark verwant an dialekten as t
Armeloos
,
Harderwieks
,
Niekarks
en t
Barrevelds
. t Putters ku'j beschrieven as n Nedersaksies dialekt mar wel mit n bonk
Nederfrankiese
invleujen, net zo as de meeste are
West-Veluwse
dialekten.
Binnen Putten he'j, wat t dialekt angaot, n paor kleine verschillen. De uutspraak van bieveurbeeld de Nederlandse woorden
riep; geroepen
en
liep; gelopen
is in t grootste gedeelte van Putten
reup; ereupen
en
leup; eleupen
, mar in
Diermen
, dat stark op
Niekark
ericht is, is dat
riep; eroepen
en
liep; elopen
. Oek in de lengte van de a/aa kan wat variasie zitten, bv.
varken
-
vaarken
en
warken
-
waarken
.
n Ander veurbeeld is
Diermen
, daor zegen ze:
duun
,
doenker
,
leig
en
greig
in de rest van Putten zegen ze:
doen
,
donker
/
duuster
,
leeg
en
greeg
. Deurdat t Putters de leste tientallen jaoren stark vernederlandst is, binnen der noen oek verschillen tussen de taol van de darpskern en de taol van buten. Zo is de Oud-Veluwse klank
sj-
, op plekken waor ze in t Nederlands
sch-
zegen, amper meer te heuren op t darp mar wel nog in t butengebied, bieveurbeeld in
Steenenkamer
.
Ten noorden van Putten loopt de
isoglosse
gaot/staot-geet/steet
, in t zujen dervan zegen ze
hie staot/gaot
en ten noorden dervan, vanof
Armelo
, is t
hie steet/geet
. n Ander verschil in uutspraak tussen t Putters en t Armeloos is dat ze in Putten
want
zegen en in Armelo
went
. Oek bin der nog verschillen waor je lastiger n bepaolde plek an toewiezen kunnen, bv.
hie dee/deu/dui
,
drie/dree
en
gien/geen
.
Der is oek n dialektboek uutebrocht over t Putters:
Putters Praoten
, hierin staot n lange alfabetiese woordeliest mit typies Putterse dialektwoorden en spreekwoorden, wat verhaoltjes, ouwe resepten en beschrievingen van typies Putterse spelletjes. t Putterse dialekt wort oek gebruukt in t
Woordenboek van de Gelderse Dialecten
(WGD) uutebrocht deur de
Iesselakademie
, oek in t
Barnevelds Woordenboek
staon wat Putterse woorden van de angrenzende buurtschappen.
Veur n liest mit Putterse dialektwoorden en uutdrukkingen ku'j t best effen kieken bie t artikel
West-Veluws
of
Veluwse taalwiezer
.
Wie t Putters greeg wil heuren, kan n bezeukjen brengen an de
Ossemart
n tradisionele naojaorsmart mit van alles en nog wat. Je heuren der waorschienlik zoveul Putters umdat t van oorsprong n echte beestemart is, je zien der nog altied
landbouwwarktugen
(
dorskasten
bieveurbeeld) en der worren oek tentoonstellingen ehouwen.
Siefer
|
Putters
|
1
|
een
|
2
|
twee
|
3
|
drie
*
|
4
|
vier
|
5
|
vuuf
|
6
|
zes
|
7
|
zeuven
|
8
|
acht
|
9
|
negen
|
10
|
tien
|