Putters

Uut Wikipedia, de vrye encyklopedy
Kaort van t Putterse dialektgebied

t Putters is n West-Veluws en Nedersaksies dialekt dat espreuken wort in de gemeente Putten , in de Nederlandse provinsie Gelderland . t Putters is stark verwant an dialekten as t Armeloos , Harderwieks , Niekarks en t Barrevelds . t Putters ku'j beschrieven as n Nedersaksies dialekt mar wel mit n bonk Nederfrankiese invleujen, net zo as de meeste are West-Veluwse dialekten.

Variasie in t Putters [ bewark | bronkode bewarken ]

Binnen Putten he'j, wat t dialekt angaot, n paor kleine verschillen. De uutspraak van bieveurbeeld de Nederlandse woorden riep; geroepen en liep; gelopen is in t grootste gedeelte van Putten reup; ereupen en leup; eleupen , mar in Diermen , dat stark op Niekark ericht is, is dat riep; eroepen en liep; elopen . Oek in de lengte van de a/aa kan wat variasie zitten, bv. varken - vaarken en warken - waarken .

n Ander veurbeeld is Diermen , daor zegen ze: duun , doenker , leig en greig in de rest van Putten zegen ze: doen , donker / duuster , leeg en greeg . Deurdat t Putters de leste tientallen jaoren stark vernederlandst is, binnen der noen oek verschillen tussen de taol van de darpskern en de taol van buten. Zo is de Oud-Veluwse klank sj- , op plekken waor ze in t Nederlands sch- zegen, amper meer te heuren op t darp mar wel nog in t butengebied, bieveurbeeld in Steenenkamer .

Ten noorden van Putten loopt de isoglosse gaot/staot-geet/steet , in t zujen dervan zegen ze hie staot/gaot en ten noorden dervan, vanof Armelo , is t hie steet/geet . n Ander verschil in uutspraak tussen t Putters en t Armeloos is dat ze in Putten want zegen en in Armelo went . Oek bin der nog verschillen waor je lastiger n bepaolde plek an toewiezen kunnen, bv. hie dee/deu/dui , drie/dree en gien/geen .

Schrieverie [ bewark | bronkode bewarken ]

Der is oek n dialektboek uutebrocht over t Putters: Putters Praoten , hierin staot n lange alfabetiese woordeliest mit typies Putterse dialektwoorden en spreekwoorden, wat verhaoltjes, ouwe resepten en beschrievingen van typies Putterse spelletjes. t Putterse dialekt wort oek gebruukt in t Woordenboek van de Gelderse Dialecten (WGD) uutebrocht deur de Iesselakademie , oek in t Barnevelds Woordenboek staon wat Putterse woorden van de angrenzende buurtschappen.

Veur n liest mit Putterse dialektwoorden en uutdrukkingen ku'j t best effen kieken bie t artikel West-Veluws of Veluwse taalwiezer .

Ossemart [ bewark | bronkode bewarken ]

Wie t Putters greeg wil heuren, kan n bezeukjen brengen an de Ossemart n tradisionele naojaorsmart mit van alles en nog wat. Je heuren der waorschienlik zoveul Putters umdat t van oorsprong n echte beestemart is, je zien der nog altied landbouwwarktugen ( dorskasten bieveurbeeld) en der worren oek tentoonstellingen ehouwen.

Putters tellen [ bewark | bronkode bewarken ]

Siefer Putters
1 een
2 twee
3 drie *
4 vier
5 vuuf
6 zes
7 zeuven
8 acht
9 negen
10 tien
Dit artikel is eskreaven in et westveluwske dialekt van Putten, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze .