Modelo:Nun cunfundir cun
Modelo:Anfobox Organizacon geopolitica
La
Corte Penal Anternacional
(CPI) o
Tribunal Penal Anternacional
(TPI) ye l purmeiro tribunal penal anternacional permanente. Fui stablecido an
2002
na
Haia
,
Paises Baixos
, local de la sue sede atual, cunforme stablece l Artigo 3º de l
Statuto de Roma
.
L'oubjetibo de la CPI ye promober l
Dreito anternacional
, i sou mandato ye de julgar ls andibiduos i nun ls
Stados
(tarefa de l
Tribunal Anternacional de Justicia
). Eilha ye cumpetente solamente pa ls crimes mais grabes cometidos por andibiduos:
genocidios
,
crimes de guerra
,
crimes contra l'houmanidade
i ls
crimes d'agresson
.
L nacimiento dua jurisdicon permanente ounibersal ye un grande passo an direcon de l'ounibersalidade de ls
Dreitos houmanos
i de l respeito de l dreito anternacional.
Segundo Resolucon XXVIII de la
ONU
(Percipios de la Coperacon Anternacional na Eidantificacon, Detencon, Stradicon i Punicon de ls Culpados por Crimes contra la Houmanidade), adotada an
1973
, todos ls Stados deben colaborar para processar ls respunsables por esses crimes. Mas l'ourganizacon stablece dous tribunales anternacionales temporairos, ambos na
decada de 1990
, por abaluar que la jurisdicon domestica se mostrou falha o omissa ne l cumprimiento de la justicia. Un deilhes ye criado an
1993
, na
Haia
, ne ls
Paises Baixos
, para julgar ls culpados puls crimes praticados durante la guerra cebil na ex-
Iugoslabia
(
1991
-
1995
). Ye la purmeira corte anternacional zde ls tribunales de
Nuremberg
i
Toquio
, anstituidos puls aliados para punir ls crimes cometidos por almanes i japoneses na
Segunda Guerra Mundial
. L tribunal solo ampeca sous trabalhos an maio de
1996
i, ate la fin de
1997
, andicia setenta i uito suspeitos (cinquenta i siete serbios, dezoito croatas i tres arabes) i cundena dous deilhes ? l croata-bosnio
Drazen Erdemobic
, sentenciado la diec anhos de prison an nobembre de 1996, i l serbio-bosnio
Dusan Tadic
, la binte anhos an julio de 1997. L lider nacionalista serbio-bosnio
Radoban Karadzic
staba foragido zde la decretacon de sue prison, an julio de 1996, mas fui preso an julio de
2008
.
Outro tribunal anternacional ye stablecido an
Arusha
, na
Tanzania
, i sta ancarregado de julgar ls respunsables pul genocidio de mais dun milhon de pessonas ocorrido an Ruanda an
1994
. Zde la purmeira sesson, an setembre de 1996, ate setembre de
1998
, l tribunal andiciou trinta i cinco suspeitos i cundenou a la prison perpetua l'ex-purmeiro-menistro ruandes
Jean Kanbanda
? l que ye cunsidrado ansuficiente pulas ourganizacones de defesa de ls dreitos houmanos. Por outro lado, las cortes nacionales de l gobierno anstalado an Ruanda passado la guerra cebil ya habien cundenado ciento i binte i dues pessonas a la muorte ate la fin de 1997. Las purmeiras binte i dues eisecucones, assistidas por cerca de trinta mil pessonas, ocorren an abril de 1998, na capital ruandesa,
Kigali
, anque de la reprobacon anternacional.
An julio de 1998, repersentantes de ciento i binte paises reunidos nua cunferencia an Roma aproborun l porjeto de criacon dun Tribunal Penal Anternacional Permanente, tamien cun sede na Haia, ne ls Paises Baixos.
La corte ten cumpetencia para julgar ls respunsables por crimes de guerra,
genocidios
i crimes contra l'houmanidade quando ls tribunales nacionales nun podiren o no quejiren processar ls criminosos. siete naciones botorun contra l porjeto (
EUA
,
China
,
Eisrael
,
Iemen
,
Eiraque
,
Libia
i
Qatar
) i outras binte i ua se abstibirun.
Ls EUA justifican sou beto por nun cuncordaren cula andependencia de l tribunal an relacon al Cunseilho de Siguranca de la ONU ? inda qu'essa outonomie no seia total. Pul decumiento aprobado, l Cunseilho de Siguranca podera bloquear ua ambestigacon se houbir cunsenso antre sous nembros permanentes. Ne l'anho 2000, l persidente Clinton assinou l Statuto de Roma, mas l persidente Bush retirou l'assinatura de ls EUA an 2002, antes mesmo de la ratificacon. L gobierno amaricano tamien teme que sous suldados ambolbidos an guerras cumo las de l Afeganistan i Eiraque bengan a ser julgados pul tribunal. Eisrael, acumpanhando ls EUA, tamien assinou l Tratado an 2000 i retirou sue assinatura an 2002.
An janeiro de 2012, ls seguintes 120 paises habien ratificado o acedido al statuto de paises nembros de la CPI:
[1]
- Na
Ouropa
:
Albania
,
Andorra
,
Austria
,
Belgica
,
Bosnia i Heirzegobina
,
Bulgaria
,
Republica Checa
,
Croacia
,
Xipre
,
Dinamarca
,
Slobaquia
,
Slobenia
,
Spanha
,
Stonia
,
Finlandia
,
Francia
,
Almanha
,
Grecia
,
Hungrie
,
Eislandia
,
Eirlanda
,
Eitalia
,
Georgia
,
Letonia
,
Liechtenstein
,
Lituania
,
Luxemburgo
,
Macedonia
,
Madagascar
,
Malta
,
Moldabia
,
Montenegro
,
Noruega
,
Paises Baixos
,
Polonia
,
Pertual
,
Romenia
,
San Marino
,
Serbia
,
Suecia
,
Suica
,
Reino Ounido
- Na
Africa
:
Africa de l Sul
,
Benin
,
Botswana
,
Burkina Faso
,
Burundi
,
Cabo Berde
,
Chade
,
Comores
,
Cungo
,
Djibouti
,
Gabon
,
Gambia
,
Gana
,
Guine
,
Lesoto
,
Liberia
,
Malawi
,
Mali
,
Mauricia
,
Namibia
,
Niger
,
Nigeria
,
Quenia
,
Republica Centro-Africana
,
Republica Democratica de l Cungo
,
Senegal
,
Serra Leoa
,
Seychelles
,
Tanzania
,
Tunisia
,
Uganda
,
Zambia
.
- Na
America
:
Antigua i Barbuda
,
Argentina
,
Barbados
,
Belize
,
Bolibia
,
Brasil
,
Canada
,
Chile
,
Colombia
,
Cuosta Rica
,
Domenica
,
Eiquador
,
Granada
,
Guiana
,
Honduras
,
Mexico
,
Panama
,
Paraguai
,
Peru
,
Republica Domenicana
,
Santa Lucia
,
San Cristovao i Nebis
,
San Bicente i Granadinas
,
Suriname
,
Trindade i Tobago
,
Uruguai
,
Benezuela
- Na
Asia
:
Afeganistan
,
Bangladesh
,
Camboja
,
Coreia de l Sul
,
Filipinas
,
Japon
,
Jordania
,
Maldibas
,
Mongolia
,
Tadjiquiston
- Na
Oceania
:
Oustralia
,
Fiji
,
Ilhas Cok
,
Ilhas Marshall
,
Nauru
,
Nuoba Zelandia
,
Samoa
,
Timor-Leste
,
Banuatu
Para alha de ls Stados arriba, hai 41 outros Stados qu'assinorun mas inda nun ratificorun l tratado. Cumo assinar un tratado nun ten eifeito legal sin la ratificacon, esses Stados nun fazen parte de l tratado, a menos que l ratifiquen.
Alguas pessonas afirman que nun ye possible para un Stado retirar sue assinatura de tal tratado, mas cumo l'eifeito legal dun tratado segue sue ratificacon, i nun sue assinatura, hai pouca defrenca antre retirar-se dun tratado i afirmar que nun se ten l'antencon de ratifica-lo.
Refrencias
Modelo:Rabisco-dreito