Letupan velar bersuara

Nombor AFA	110
Pengekodan
X-SAMPA	g
Imej
Sampel audio
	noicon sumber · bantuan

Letupan velar bersuara ialah sejenis bunyi konsonan yang terdapat dalam kebanyakan bahasa lisan, dilambangkan oleh aksara ? dalam Abjad Fonetik Antarabangsa (IPA) dan g dalam X-SAMPA . Aksara IPA-nya sepatutnya hanya ditulis dalam bentuk huruf "g berekor terbuka" , tetapi huruf "g berekor gelung" juga boleh diterima.

Dalam bahasa Melayu , letupan velar bersuara dilambangkan oleh huruf Rumi g atau huruf Jawi ? ? ga , contohnya: g a g ak ???? ?, mang g a ??? ?, dan be g ??? ?.

Ciri-ciri sunting

Ciri-ciri letupan velar bersuara:

Cara artikulasinya adalah letupan atau hentian , iaitu dihasilkan dengan menghalang aliran udara dalam saluran vokal.
Daerah artikulasinya adalah velar , iaitu disebut dengan bahagian belakang lidah (dorsum) menyentuh lelangit lembut (velum).
Jenis pembunyiannya adalah bersuara, iaitu pita vokal bergelar ketika penyebutan.
Ini ialah satu konsonan lisan , iaitu udara dibenarkan keluar melalui mulut.
Ini ialah satu konsonan tengah , iaitu dihasilkan dengan membenarkan arus udara mengalir melalui tengah lidah dan bukan sisinya.
Mekanisme arus udaranya adalah egresif pulmonik , iaitu disebut dengan menolak udara keluar dari paru-paru melalui saluran vokal, dan bukannya dari glotis atau mulut.

Bentuk varian [?] sunting

IPA	Huraian
?	g biasa
?? atau ??	g ber suara mengah
??	g terlelangit
??	g terbibir
??	g tak terlepas
??	g tak bersuara atau kendur

Penggunaan sunting

Bahasa		Perkataan	IPA	Erti	Catatan
Melayu		[[[Ortografi bahasa Melayu\| g uni ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[?uni]	'guni'	Rujuk fonologi bahasa Melayu
Arab ^[1]	Mesir	???? code: ar is deprecated	[????ː?el]	'lelaki'	Rujuk fonologi bahasa Arab
Arab ^[1]	Sesetengah loghat Yaman	???	[??ːl]	'katanya'	Rujuk fonologi bahasa Arab
Belanda ^[2]		[[[Ortografi bahasa Belanda\| za k doek ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[?z??duk]	'sapu tangan'	Rujuk fonologi bahasa Belanda
Catalonia ^[3]		[[[Ortografi bahasa Catalonia\| g ros ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[????s]	'besar'	Rujuk fonologi bahasa Catalonia
Georgia ^[4]		? ??? code: ka is deprecated	[??uli]	'belakang'
Hindi		[[[Devan?gar?\|????]]] Error: {{Lang}}: aksara: deva tidak disokong untuk kod: hi ( bantuan )	[??ːn?ː]	'lagu'	Dibezakan dengan bentuk berhembusan. Rujuk fonologi bahasa Hindi-Urdu
Inggeris		[[[Ortografi bahasa Inggeris\| g asp ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[??æsp]	'tercungap-cungap'	Rujuk fonologi bahasa Inggeris
Itali ^[5]		[[[Abjad Itali\| g are ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[??are]	'pertandingan' (jamak)	Rujuk fonologi bahasa Itali
Jepun ^[6]		癌 code: ja is deprecated / g an	[?a?]	'barah'	Rujuk fonologi bahasa Jepun
Perancis ^[7]		[[[French orthography\| g ain ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[???]	'pendapatan'	Rujuk fonologi bahasa Perancis
Poland ^[8]		[[[Polish orthography\| g min ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[?m?in] ( bantuan · info )	'marhaen'	Rujuk fonologi bahasa Poland
Portugis ^[9]		[[[Ortografi bahasa Portugis\| lin g ua ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[?l??w?]	'lidah'	Rujuk fonologi bahasa Portugis
Rusia ^[10]		г олова code: ru is deprecated	[??l??va]	'kepala'	Rujuk fonologi bahasa Rusia
Sepanyol ^[11]		[[[Ortografi bahasa Sepanyol\| g ato ]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik ( bantuan )	[??ato?]	'kucing'	Rujuk fonologi bahasa Sepanyol
Zapotec	Tilquiapan ^[12]	g an	[?aŋ]	'akan mampu'	Bergantung kepada ketelitian pertuturan, [?] boleh dileniskan menjadi [?]

Rujukan sunting

^ Watson (2002 :16-17)
^ Gussenhoven (1992 :45)
^ Carbonell & Llisterri (1992 :53)
^ Shosted & Chikovani (2006 :255)
^ Rogers & d'Arcangeli (2004 :117)
^ Okada (1991 :94)
^ Fougeron & Smith (1993 :73)
^ Jassem (2003 :103)
^ Cruz-Ferreira (1995 :91)
^ Padgett (2003 :42)
^ Martinez-Celdran, Fernandez-Planas & Carrera-Sabate (2003 :255)
^ Merrill (2008 :108)

Bibliografi sunting

Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), "Catalan", Journal of the International Phonetic Association , 22 (1?2): 53?56
Cruz-Ferreira, Madalena (1995), "European Portuguese", Journal of the International Phonetic Association , 25 (2): 90?94
Fougeron, Cecile; Smith, Caroline L (1993), "Illustrations of the IPA:French", Journal of the International Phonetic Association , 23 (2): 73?76
Gussenhoven, Carlos (1992), "Dutch", Journal of the International Phonetic Association , 22 (2): 45?47
Jassem, Wiktor (2003), "Polish", Journal of the International Phonetic Association , 33 (1): 103?107
Martinez-Celdran, Eugenio; Fernandez-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabate, Josefina (2003), "Castilian Spanish", Journal of the International Phonetic Association , 33 (2): 255?259
Merrill, Elizabeth (2008), "Tilquiapan Zapotec", Journal of the International Phonetic Association , 38 (1): 107?114
Okada, Hideo (1991), "Phonetic Representation:Japanese", Journal of the International Phonetic Association , 21 (2): 94?97
Padgett, Jaye (2003), "Contrast and Post-Velar Fronting in Russian", Natural Language & Linguistic Theory , 21 (1): 39?87
Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), "Italian", Journal of the International Phonetic Association , 34 (1): 117?121
Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), "Standard Georgian", Journal of the International Phonetic Association , 36 (2): 255?264
Watson, Janet (2002). The Phonology and Morphology of Arabic . New York: Oxford University Press.

[1] Watson (2002 :16-17)

[2] Gussenhoven (1992 :45)

[3] Carbonell & Llisterri (1992 :53)

[4] Shosted & Chikovani (2006 :255)

[5] Rogers & d'Arcangeli (2004 :117)

[6] Okada (1991 :94)

[7] Fougeron & Smith (1993 :73)

[8] Jassem (2003 :103)

[9] Cruz-Ferreira (1995 :91)

[10] Padgett (2003 :42)

[11] Martinez-Celdran, Fernandez-Planas & Carrera-Sabate (2003 :255)

[12] Merrill (2008 :108)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]