Японы эзэн хаан

Япон улсын эзэн хаан (天皇, тэнно, хуучнаар Микадо гэгддэг байсан, япон ханзнаас орчуулбал "Тэнгэрийн эзэн" гэсэн утгатай) нь Японы ард т?мний эв нэгдлийн бэлгэ тэмдэг, Эзэн хааны гэр б?лийн тэрг??н нь юм. Эзэн хааны сэнтий эрэгтэй удмаа дагадаг байна.

Т??х [ засварлах | кодоор засварлах ]

Домог з?йн ??днээс авч ?звэл Японы анхны эзэн хаан болох Жимм? нь Аматэрас? хэмээх нарны бурхны удам б?г??д МЭ? 660 онд хаан сэнтийд заларсан гэж ?здэг байна. Т??хийн ??днээс энэ домгийг боломжтой гэж ?здэгг?й ч, ?н??гийн Японы Эзэн Хааны гэр б?л нь 1500 жилийн турш хаан сэнтийд байсан нэг хааны удам угсааных гэдгийг нийтээрээ х?лээн з?вш??рд?г байна.

Т??хийн ихэнх м?чл?гт Японы эзэн хааны эрх мэдэл х?ч нь хэмжээт, м?н цэвэр бэлгэ тэмдгийн чанартай байсан боловч Ф?живара, Хоожо, Минамото, Ашикага, Ток?гава гэх мэт б?хий л захирагч, шог?н??д эзэн хаанаа х?ндэлж дээдэлдэг байсан байна.

1868 оны Мэйжийн шинэчлэлээр Ток?гавагийн шог?н??дын эрх мэдлийг авч хаяснаар Эзэн Хаан Мэйжи т?рийн ?нд?рл?г, эрх мэдлийг гартаа авсан ба Мэйжийн ?ндсэн хуулиар абсолют, хэмжээг?й эрхт хаан болсон юм. Гэвч ?нэн хэрэгтээ жинхэнэ х?чийг улс т?рийн олигархууд, с??лд генералууд болон адмиралууд гартаа авсан билээ.

Дэлхийн хоёрдугаар дайны дараа 1946 онд Японы Эзэн Хаан нь цэвэр бэлгэ тэмдгийн чанартай болсон. Эд?гээ тэрээр дипломат уулзалтууд болон ёслолуудад оролцдог ч улс т?рийн ямар нэгэн х?ч, эрх мэдэл байхг?й билээ.

1926 оны 12 дугаар сарын 25-наас 1989 оны 1 д?гээр сарын 7-ны ?д?р х?ртэл 124 дахь Эзэн хаан Хирохито (япон. 裕仁; 1901-1989) хаан ширээнд суужээ.
1989 оны 1 д?гээр сарын 7-ноос Эзэн хааны сэнтийд суусан 125 дахь Эзэн Хаан Акихито (япон. 明仁 : 1933 онд т?рс?н) 2019 оны 4 д?гээр сарын 30-нд Хаан ширээнээсээ татгалзсан байна.
2019 оны 5 дугаар сарын 1-нээс Эзэн Хаан Нар?хито (япон. ?仁 : 1960 онд т?рс?н) Японы 126 дахь эзэн хаан болсон ба тэрээр Хатан Масакотой 1993 онд гэрлэж, 2001 онд тэдний охин нь Г?нж Айко т?рс?н байна.