Цэвэр ус буюу цэнгэг ус гэдэг нь ууссан давс болон бусад нийт ууссан хатуу бодис агуулсан байгалийн аливаа шингэн буюу х?лд??с?н ус юм. Хэдийгээр энэ нэр томьёо нь далайн ус, давслаг усыг тусгайлан оруулааг?й боловч халибэатын булаг зэрэг давсг ?й эрдэс баялаг усыг агуулдаг. Цэвэр усанд м?с?н б?рх??л, м?с?н б?рх??л, м?с?н гол, цасан талбай, м?с?н уулын х?лдс?н болон хайлсан ус, хур тунадас, цас , м?нд?р, бороо, бороо зэрэг байгалийн хур тунадас, намгархаг газар, ц??р?м, нуур зэрэг эх газрын усны биет??дийг ??сгэдэг гадаргын урсацууд багтаж болно. , гол м?р?н, горхи, т??нчлэн уст давхарга, газар доорх гол, нууранд агуулагдах г?ний ус. Цэнгэг ус бол х?н т?р?лхтний хамгийн нэн даруй хэрэгцээтэй усны н??ц юм.

Ус бол б?х амьд организмын оршин тогтноход чухал ??рэгтэй. Олон организм давстай усаар ?ржиж чаддаг боловч ихэнх судаслаг ургамал, ихэнх шавж, хоёр нутагтан, хэвлээр явагчид, х?хт?н амьтад, шувууд амьд ?лдэхийн тулд цэвэр ус шаарддаг.

Цэвэр ус нь ?ргэлж ундны ус биш, ??р??р хэлбэл х?н уухад тохиромжтой ус биш юм. Дэлхийн цэвэр усны ихэнх хэсэг нь (гадаргын болон г?ний ус) ямар нэгэн боловсруулалт хийлг?йгээр х?н т?р?лхтний хэрэглээнд ихээхэн тохиромжг?й байдаг. Цэнгэг ус нь х?ний ???йл ажиллагаа эсвэл элэгдэл зэрэг байгалийн ?йл явцын улмаас амархан бохирддог. Цэвэр ус нь дэлхийн усны н??цийн 3 х?рэхг?й хувийг эзэлдэг ба ??ний ерд?? 1% нь л бэлэн байдаг. ??ний ерд?? гуравхан хувийг нь х?ний ??хэрэгцээнд олборлодог. Х?д?? аж ахуй нь х?рээлэн буй орчноос гаргаж авсан цэвэр усны бараг гуравны хоёрыг ашигладаг.

Цэвэр ус бол сэргээгдэх, хувьсах боломжтой боловч хязгаарлагдмал байгалийн н??ц юм. Далай, нуур, ой мод, хуурай газар, гол м?р?н, усан сангуудын ус ууршиж, ??л ??сгэж, хур тунадас болон буцаж эх газрын усны байгалийн эргэлтийн явцад цэвэр ус н?х?н сэргээгддэг.[4] Гэсэн хэдий ч орон нутагт х?ний ???йл ажиллагааны улмаас байгалийн н?х?н сэргэснээс ил?? их цэвэр ус хэрэглэж байгаа бол энэ нь гадаргын болон г?ний эх ??свэрээс цэвэр усны х?ртээмж (эсвэл усны хомсдол) буурч, х?рээлэн буй орчин болон холбогдох байгаль орчинд ноцтой хохирол учруулж болзошг?й юм. М?н усны бохирдол нь цэвэр усны н??цийг бууруулдаг.