Уолт Дисней Компани

The Walt Disney Company ; Уолт Дисней компани
Эрх з?йн хэлбэр	Корпораци
??сгэн байгуулагдсан	1923 он 10 сарын 16
Т?в байр	Бербанк (Калифорни) , Америкийн Нэгдсэн Улс
Удирдлага	Роберт А. Игер (Ер?нхийл?гч, ТУЗ-ийн дарга)
Ажилчид	▲ 195.000 (2016 он)
Эргэлтийн х?р?нг?	▲ 55,632 тэрбум $ (2016 он)
Салбар	Олон нийтийн хэвлэл мэдээлэл
Б?тээгдэх??н	Х??хэлдэйн кино (Аниматион), нийтлэл, кино, дуу х?гжим, радио, ТВ суваг, Цахим хуудас Yama бренд
Цахим хуудас	www.thewaltdisneycompany.com

The Walt Disney Company ( Уолт Дисней Компани, Дисней ) ? Дисней бол цэнгээнт ?з??лбэрийн анхны брэнд м?н. Харин одоо уналтын байдалтай байна. Уг компанийн эзэн-хувьцаа эзэмшигчид энэх?? брэндийн нэрээр гаргаж буй б?тээгдэх??н??дэд туйлын сэтгэл дундуур байгаа юм. ??нийгээ тэд янз б?рийн учир шалтгаанаар тайлбарлаж байна.

Ийм шалтгааны нэг нь Дисней ≪ Ахмад Немогийн эрэлд≫ , ≪ Тоглоомын т??х ≫ зэрэг х??хэлдэйн киног б?тээхэд оролцсон Pixar компаниас харилцаагаа тасалсан явдал ажээ. Дээр дурдсан т?сл??дийг хэрэгж??лэх ?еийн эрх мэдлийн хуваарилалтаас болоод хоёр компанийн удирдлагууд, тухайлбал Дисней компанийн захирал Микаэл Айснер , Пиксар компанийн захирал Стив Жобс нарын хооронд багаг?й хэр??л маргаан гарсан юм. Пиксар байхг?й бол Диснейн ирээд?й б?рэн т?гс байж хараахан чадахг?й. Диснейн кинонуудын хувьд уламжлал болсон амьтай б?хэн цэцэглэж, ая дууны т?рлэг цуурайтдаг хаврын урь оруулахг?й бол энэ компани ойрын ирээд?йд эдийн засгийн х?ндрэл бэрхшээлийн намагт улам лав шигдэх болно.

Гэлээ гэхдээ компани дэлхийн хамгийн х?ндтэй хэдэн арван брэндийн тоонд багтсан хэвээр байгаа юм. Энэ компани ирм??н х?гжлийнхээ барьцаа болжээ хэмээн хэн нэгэн ?зэж байгаа бол ихээхэн энд??рч буй хэрэг. Учир нь б?хий л ХХ зууны туршид гагцх?? Дисней кино урлагт т?дийг?й бас х??хэд багачуулд зориулсан х?гж??нт ?з??лбэрт чанарын ??рчл?лт хийх хариуцлагыг х?лээсээр ирсэн билээ. Уг брэнд энэ салбарын цорын ганц анхдагч болсон юм.

Дисней з?вх?н ??рийн х?ч чармайлтаар л т??хээ б?тээсэн тухай ярих нь утгаг?й. Ингэхдээ т??нд амжилт олоход амар хялбар байгааг?й. 1923 онд Уолт ??рийн д?? Ройн хамт Калифорнид амьдрахаар иржээ. Кино ?йлдвэрт ажил олдохг?й байсан тул тэрбээр ахтайгаа хамтран ??рийн х??хэлдэйн киноны Дисней нэртэй студи байгуулжээ. Диснейн эхний т?сл??д нь ≪ Алиса≫ (1924), ≪ Освальд, Туулай хоёр≫ (1927) зэрэг богино хэмжээний кинонууд байсан боловч эзэндээ алдар нэр ч, арилжаа наймааны нэг их ашиг орлого ч авчирсанг?й.Гэвч 1928 онд б?х з?йл сайн сайхан болж ??рчл?гд?в. Уолт Дисней шинэ х??хэлдэйн киноных нь гол баатар болох шингэн дуут бяцхан хулганыг бодож олоод, т??нийгээ Микки хэмээн нэрлэжээ. Миккиг хэд хэдэн янз байдлаар (хамар нь б??р?нхий, чин нь дэлдгэр, дугариг н?дтэй гэх мэтээр) зурж ?зсэн байна. Гол баатраа ийм дугариг хэлбэрийн д?рслэлээр харуулдаг нь Дисней маркийн ?ндсэн хэв маяг юм.

Микки Маусыг анхандаа Мортимер Маус хэмээн хочилдог байв. Уолт Диснейн гэргий Лилли тэр ?ед Мортимер хэмээх ?г дэнд?? с?ртэй сонсогдож байна хэмээн ?зэж байсан б?г??д амьдралдаа анх удаа “Вилли Х?л?г онгоц” хэмээх кинонд дуу оруулсан юм. Энэ нь х?лгийн б?хээгийн гадаа ??рийн завинд аж т?рд?г бяцхан хулганы тухай долоон минутын х??хэлдэйн кино. Энэ кино Уолт Дисней компани х?гжин цэцэглэж эхлэхийн нэг ёсны урьдач байв. ??ний дараа бас нэг б?тээл гарч нийтийн х?ртээл болсон нь “Галзуурсан нисэх онгоц” хэмээх кино байсан юм (Тэнд Микки Маус маань хэдийнэ нисэх онгоцны б?хээгт заларч байдаг).

Бяцхан хулгана аугаа их алдартан болж хувирав. ??ний сацуу Диснейн нэр х?нд ч ?с?н нэмэгдэж, 1930-аад онд дэлхий дахинд нэрээ гаргаж эхэлсэн юм. Энэх?? брэндийн хувьд 1937 он гол эргэлтийн нь ?е байлаа. Тэр жил “Цасан гоо ба долоон одой” хэмээх б?тээл нь кинотеатруудын дэлгэцнээ гарч эхлэв. Сэтг??лчид Technicolor компанийн б?рэн хэмжээний х??хэлдэйн киноны ирээд?йн талаар асуулт тавьж эхлээд байв. Тэр б?? хэл нэг сонин ?г??ллийнхээ гарчигт Микки Маусын д?рийг мушгин гуйвуулж, “ердийн нэг солиот” хэмээн бичсэн байжээ. Гэхдээ Дисней х??хэлдэйн кинондоо найдлага тавьж байсан нь з?в болж,т??нд багаг?й ашиг орлого авчирсан байна. “Цасан гоо ба долоон одой” дорхноо л кино урлагийн сонгодог б?тээлийн тоонд оров. “Пиноккио”(1940) дэлгэцнээ гарснаар амжилтын буухиа цааш ?ргэлжилж, “Уран з?гн?л” (1940) гарснаараа улам ч их найдвар т?р??лс?н б?г??д “Бэмби” (1942) ?зэгчдийн таашаалыг хамгийн их х?лээсэн юм.

1955 онд Диснейлэнд нээгдэж, уг брэнд ??р?? ач холбогдлоороо киноноос ч ил?? ?нэлэгдэх болсон байна. Диснейлэнд тэр ?едээ дэлхийд анхных нь байсан учраас туршилтын брэнд хэмээсэн шинэ статустай болсон юм. Тийнх?? х?м??с хар цагаан дэлгэцнээс л харсан телевизийн хайртай баатруудтайгаа н??р тулан учирч, гар х?рэх бололцоотой болжээ. 1955 он бол Диснейгийнхэн х??хэд багачуулд зориулсан Микки Маусын Клуб хэмээх анхны х?т?лб?рийг телевизээр гаргасан тэмдэглэлт жил байлаа. Хэдэн арван жил америкчуудыг телевизийн дэлгэцнээс салгааг?й энэ нэвтр??лэг т??хэн дэх х??хэд багачуулын хамгийн дуртай ?з??лбэр байсан юм.

??ний сацуу тус компани Ханс Христиан Андерсен (“?нсгэлжин”), Барри (“Питер Пен”), мэдээж бас Редьярд Киплинг (“Шугуйн ном”) нарын ?лгэрээс сэдэвлэсэн сонгодог кинонуудыг дэлгэцнээ гаргасаар байлаа.

1971 онд Walt Disney World компани Флоридад нээгдсэн б?г??д тэнд х??хэд багачуулд зориулсан ёстой л ?лгэрийн ерт?нцийг байгуулсан байв. Дисней энэх?? т?вд?? телевизийн болон киноны асар том дэлгэцийн тойронд с?рлэг парк байгуулан, сэдэвчлэн хуваасан байлаа. Хэсэг болгонд янз б?рийн тоглоомын т?х??р?мж байрлуулж, бас Диснейн киноны баатруудыг д?рслэн ?з??лсэн байжээ.

Гэхдээ энэ компанийн ажил ?йлс ямагт шулуун дардан байгааг?й. 1965 онд Уолт нас баржээ. Т??ний д?? Рой Диснейн ерт?нцийг байгуулах бодол санаагаа б?рэн г?йцэлд??лж дууссанаасаа хойш хэсэг хугацааны дараа м?н таалал т?гсчээ. Компани ??р?? ч гэсэн 1970-аад онд л хэдэн сайхан кино хийснээс биш ?йл ажиллагаа нь тасалдаж байлаа.

Парамаунт Пикчерс кинокомпанийн ер?нхийл?гч Микаэль Айснер Диснейн эзэнт г?рний тэрг??н болсон 1984 оныг х?ртэл байдал ийм байлаа. Тэрбээр компанийн х?р?нг? чинээ зах зээл дээр 3 тэрбумаар ?нэлэгдэж байсныг хорин жилийн дотор 80 тэрбум болтол ?сг?ж чадсан юм. Т??ний ийм амжилт нь тэрбээр компанийг анхны тэрх?? б?тээлч байдалд хандуулсантай зарим талаар холбоотой. Айснер хожим нь нэрд гарсан ”Лусын охин”, “Аладдин”,”Лир Ван”, м?н Pixar компанитай хамтран “Тоглоомын т??х”, “Ахмад Немогийн эрэлд” гэх зэрэг х??хэлдэйн киног б?тээсэн билээ.

Манай зууны эхээр Дисней компани Уолт ?в??гийн хамгийн нандин б?г??д жолоог?й х?сэл м?р??длийн заагийг давж гарсан билээ. Одоо Диснейн дэлг??р, телевизийн суваг, х?л?г онгоцоор аялах чиглэл, интернэт компани (Buena Vista Interactive), уран сайхны кинонууд хийж сэдэвчилсэн паркийн цар х?рээг ?рг?ж??лж (т??ний дотор Парис дахь Диснейлэнд болон Амьтны хаанчлал гэх мэт) буй янз б?рийн дагуул кино компаниуд, Диснейн тосгон болон спортын багууд (“Анахеймын Х?чирхэг нугаснууд” ? мэргэжлийн хоккейн баг) бий болжээ.

Эд?гээ компанийн ?мн? тулгамдсан чухал асуудал юу байна вэ? Энэ нь юуны ?мн? Диснейн эрч х?чтэй холбогдсон асуудал. Маркетингт гаргууд болохоо харуулсан нэрт судлаач Ол болон Лора Райсынхны (маркетингийн маргашг?й 22 ?зэл номлолыг (1998) гаргасан эцэг, охин хоёр) хэлснээр, “Урт удаан хугацааны туршид ?рг?жин тэлсээр ирсэн уг компанийн зах зээл дээрхи ач холбогдол нь с??лдээ багасч, нэр х?нд нь буурч байна...Энэ компани хамгийн эн тэрг??ний ашиг сонирхлыг нь хангахуйц ил?? тодорхой зорилтуудыг шийдвэрлэхэд анхаарлаа т?вл?р??лсэн ?ед л ил?? х?чтэй болох болно” гэжээ. Гаргасан ?зэл номлол маргаанг?й байхын жишээ ?дий т?дий бий. “?йл ажиллагааныхаа х?рээг хязгаарлах” нь дээрхи 22 номлолын хоёр дахь б?г??д Америкийн Children’s Supermart компанийн ?йл ажиллагааны жишээгээр нотлогдсон юм. Энэ компани анхандаа х??хдийн ?р??ний тавилга, тоглоом наадам зардаг байсан ажээ. Хожим нь тавилга зарахаа зогсоож, ?йл ажиллагаагаа тоглоом наадам борлуулах т?дийг??р хязгаарлан, бас худалдааны маркийнхаа нэрийг “Toys ’R’ Us” хэмээн ??рчл?х??р шийдвэрлэжээ. Одоо эднийх АНУ-д борлуулалтаараа томоохонд ордог тоглоомын дэлг??рийг эзэмшиж байна.

Disney-г ?рг?ж??лбэл компани х?гжих нь мэдээж. 1984 онд Айснерийг д?нг?ж ер?нхийл?гч болоод байх ?ед тус компани ц??н хэдэн сэдэвчилсэн парк, Disney-гийн урьдын алдар нэрийг санагдуулсан хуучны хэдхэн киног эзэмшиж байв. Одоо бол эднийх хэмжээгээрээ дэлхийд AOL Time Warner-ийн дараа орох хоёр дахь кинокомпани болоод байна.

Хоёрт, хэрэв Диснейн кинонууд яваандаа ?еэ элээж эхэлвэл Диснейн эзэнт г?рний н?сэр томоохон хэсг??д, х?гж??нт ?з??лбэрийн т?х??р?мж??д б?хий сэдэвчилсэн паркуудыг нь жирийн х?н бол ер ойлгохоо болино. Зарим талаар байдал ер нь нэг тиймэрх?? болоод байна. Компани Микки Маусынхаа тусламжтайгаар энэх?? байдлаас гарахыг хичээж байгаа юм. Гэлээ гэхдээ л энэ нь нилээд ш??мжлэлтэй тулгарч байна. Шинэ ?еийн х??хэд багачуулд Микки Маусыг буцаан авчрах гэсэн Айснерын шийдвэрийг олон нийтийн мэдээллийн хэрэгсл??д ш??мжилж байна. Учир нь тэнд шинэлэг санаа байхг?й б?г??д ?рс?лд?гчид нь урагш ахиж байхад харин арагш олон алхам ухарсан з?йл мэт харагдаж байгаа юм.

Гуравт, Disney компани ??ртэй нь х?ч хамтарч, “Ахмад Немогийн эрэлд”, “Мангасуудын орон”, “Тоглоомын т??х” зэрэг ?в?рм?ц сонин шийдэл, арга барилаар олон сайхан кино хийсэн Pixar-аас харилцаагаа тасласан нь цаанаа учиртай мэт санагдана. Дэвид Йелланд 2003 оны арваннэгд?гээр сард “Times” сонинд нийтл??лсэн ?г??лэлдээ Hasbro, Pixar болон HIT Entertainment зэрэг компьютерын аргаар амьдчилан харуулах, тусгай хэрэгл??р ашиглахдаа мэргэжсэн уран б?тээлчид ?н??гийн х??хэд багачуулын бодол т?с??ллийг хулгайлсан юм... Айснерын хийсэн сонголт нь харилцаа холбоог эрхэмлэдэг б?х х?м??сийн сонирхлыг татсан. Хэзээ ямагт б?х нийтийн анхаарлын т?вд байгаад байх аваас улиг болж, улмаар зах зээл дээрхи н?л?? б?хий байр сууриа алдахад х?ргэж болзошг?й хэмээн тэр эмээсэн байж болох юм. Тэгвэл ч компани с?йрлээ гэсэн ?г. Ийм учраас Айснер хараахан танил болоог?й байгаа х?м??ст Миккиг шинээр зарлан тунхаглахаар шийдсэн зах зээлийн хэрэглээний бодит байдлыг мэдэрч овсгоотой ажиллахын сонгодог жишээ м?н” хэмээн ??рийн санааг тов тодорхой илэрхийлсэн билээ.

Энэх?? ?г??ллийг бичсэн х?н ямар нэг хэмжээгээр з?в хэлж байж болох ч 1930-аад онд нэгэн сэтг??лч бичсэн ?г??ллээ “Ердийн нэг солиот” хэмээн гарчигласан байсныг эргэн санаарай. Disney “Цасан гоо ба долоон одой”-г 1937 онд б?тээн дэлхийд гайхуулж байсан шигээ одоо ч гэсэн гайхамшигт брэнд хэвээр байна.

Амжилтын нууцаас

? Нэр х?ндийн ?нэ. “Х??хдийн т?л?? брэнд” (2003) номын зохиогч Мартин Линдстромын ?зэж байгаагаар, Disney “олимпийн брэнд” хэмээн тооцогдож байна. Учир нь т?свийн тогтвортой баланс б?хий тийм брэндийн тоонд орно гэдэг бол компани ?йлчилгээнийхээ т?л?? нэмэлт х?лс авна гэсэн ?г. “Disney-гийн сэдэвчилсэн паркууд, зочид буудлууд болон т??нтэй хийж буй хэлцэл нь ??р?? т??ний ?рс?лд?гчдийнхийг бодвол ил?? ?нэтэй байдаг” гэж Линдстром тэмдэглэжээ. ?нэхээр ч Disney юм б?хнээ бараа ?йлчилгээнийх нь ??рийн ?ртг??с хоёр юм уу гурав дахин ?нэтэй борлуулдаг. ? Чанар. Disney чанартай б?г??д найдвартай б?тээгдэх??нээр ?йлчилдэгг?й байсан бол ?нээ ?сг?хг?й байх нь мэдээж. ? Хаа сайг?й танил болсон нэр х?ндийн ?нэлгээ. “8 настай балчраас 80 настай буурал х?ртэл х?н амын хамгийн ?рг?н давхарга Disney-гээр ?йлчл??лдэг болохоор анхандаа х??хэд багачуулд зориулагдсан уг компанийн ?йл ажиллагааны чиглэл огт ??р болов”. ? Disney ?рс?лд?гчд?? сайн мэднэ. Компани дэлхийн цараатай болж байгаа болохоор хэн б?хэн далдын ?рс?лд?гч нь байдаг. Компанийг толгойлж буй ер?нхийл?гч Микаэль Айснер “Агуулга гэдэг бол хамгийн чухал з?йл. Ийм учраас л бид ?дий т?дий ?рс?лд?гчидтэй байдаг нь хэн б?хэнд ойлгомжтой буй за” хэмээн хэлжээ. ? Б?хнийг авах гэсэн тэм??лэл. “Дэлхий дахин улам б?р жижигсэж байгаа болохоор бид хаа л бол хаана х?рэхийг чармайж байна. Хятад дахь Диснейн парк биднийг 150 жилийн ойгоо хийхээс наана манай саалийн ?нээ болохг?й байж болох ч ??нийг бид аль болохоор наашлуулах болно” хэмээн Айснер итгэлтэй хэлсэн байна. ? Популизм (ардач ?зэл). Disney бол жинхэнэ популист компани. Энэ компани х?м??сийн х?слийг маш сайн мэддэг, тэр байтугай урьдчилан тааж чаддаг. Тийм ч учраас “Лир Ван” хэмээх х??хэлдэйн цуврал кинондоо Шекспирийн “Хамлет” хэмээх эмгэнэлт ж?жгийн агуулгыг тусгаж чадсан юм. ? Итгэл т?гс байдал. Цасан гоогоос эхлээд Карибийн тэнгисийн дээрэмчид х?ртэлх б?хий л х??хэлдэйн киноных нь баатруудын ?зэгчдэд ?гч буй гол з?йл ??рт?? итгэх итгэл байдаг. Ийм ч учраас хамгийн ахмад дизайнеруудын нэг Жон Хэнч энэ тухайл хэлэхдээ, “Та юу ч хийлээ гэсэн ??рт?? “o’keй” хэмээн хэлж байх хэрэгтэй” гэжээ. ??рт?? итгэлтэй байх явдал Disney-д одоо урьд урьдынхаа ч ил?? чухал хэрэгтэй байна. ? Ерт?нцийг ??рийн брэнд болгосон. Дисней ?лгэрийн баатруудаа байрлуулсан сэдэвчилсэн паркуудаа байгуулж, улмаар ?зэгчдэд улам ил?? таалагдахуйц болгож чадсанаараа анхны б?тээлээ ажил хэрэг болгосон билээ. Одоо Disney тэрх?? паркуудаа кино дуранд бууснаасаа ялгарахаарг?й болгож, бодит байдлыг ?лгэрийн юм шиг д?рслэн харуулах чиглэлээр ажиллаж байна.