Засгийн газрын тэрг??н нь б?рэн эрхт улс , холбооны муж, ??рт?? засах колони гэх мэтчилэн ямарваа т?рлийн засгийн газрын хамгийн ?нд?р буюу хоёр дахь хамгийн ?нд?р албан тушаалтай х?н юм б?г??д хэсэг б?лэг сайд эсвэл т??нтэй ижил т?вшний г?йцэтгэх засаглалын байгууллагуудын удирдлагыг удирдан чигл??лэх ??рэгтэй байдаг. Олон улсын харилцаанд "засгийн газрын тэрг??н" гэх нэр томьёо нь " т?рийн тэрг??н " гэх ойлголтоос ондоо байдаг ч ^{[1] [2] [3] [4]} АНУ болон бусад хэд хэдэн оронд нэг х?н тус хоёр ??ргийг зэрэг г?йцэтгэдэг.

Ер?нхийл?гч, канцлер, ер?нхий сайд гэх мэт засгийн газрын тэрг??ний эрх мэдэл, болон тэдний т?рийн бусад байгууллагуудтай холбоо хамаарал улс улсаасаа хамаараад харилцан адилг?й байдаг б?г??д тухайн улсых нь одоогийн т?рийн зохион байгуулалт хэрхэн тогтсонтой салшг?й холбоотой байдаг.

Ихэнх парламентын тогтолцоо , тэр дундаа ?ндсэн хуульт хаант засаглалд засгийн газрын тэрг??н нь тухайн улсынхаа де факто улс т?рийн удирдагч б?г??д хууль тогтоох байгууллагын дор хаяж нэг танхимд хариуцлага х?лээдэг. Засгийн газрын тэрг??н нь хэдийгээр т?рийн тэрг??ндээ засгийн газрынхаа ажлыг тайлагнадаг харилцаа байдаг ч т?рийн тэрг??н нь ?ндсэндээ бэлгэ тэмдэг т?дий, ?ндсэн хуулиар з?вш??рс?н ц??н хэдэн тохиолдолд л г?йцэтгэх засаглалын зарим нэг ??ргийг г?йцэтгэдэг. ^[5]

Харин ер?нхийл?гчийн засаглалтай б?гд найрамдах улсууд эсвэл ?нэмлэх?й хаант засаглалтай улсад т?рийн тэрг??н нь засгийн газрын тэрг??ний ??ргийг хамсарган г?йцэтгэдэг. Тус удирдагч болон засгийн газрын хоорондын харилцаа нь улс улсаасаа, тухайлбал эрх мэдлийн хуваарилалт, автократ байдал, ?ндсэн хууль зэргээсээ хамаараад нэлээд ??р ??р байдаг.

Хагас ер?нхийл?гчийн тогтолцоонд засгийн газрын тэрг??н нь т?рийн тэрг??н болон хууль тогтоох байгууллагад аль алинд нь ажлаа тайлагнадаг. Орчин ?еийн жишээ бол 1958 онд Францын 5 дахь б?гд найрамдах ?ндсэн хууль юм. Францад ер?нхийл?гч буюу т?рийн тэрг??н нь засгийн газрын тэрг??н болох ер?нхий сайдыг томилдог. Гэсэн хэдий ч тус ер?нхийл?гч нь г?йцэтгэх засаглалын ??ргийг ?р д?нтэй г?йцэтгэж чадвартай, Францын хууль тогтоох байгууллага болох ?ндэсний Ассамблейн дэмжлэгийг авч, хууль батлах чадвартай х?нийг сонгох ёстой. Зарим тохиолдолд т?рийн тэрг??н болон хууль тогтоох байгууллагын олонх нь ??р ??р намых байж болно. Тэр ?ед хичнээн ер?нхийл?гч нь засгийн газрын тэрг??нийг сонгох эрхтэй ч хууль тогтоох байгууллага нь тухайн улсынхаа т?с?в, хууль тогтоох зэрэг хамгийн чухал эрх мэдл??дийг гартаа атгадаг тул бодит байдал дээрээ олонх намын х?нийг томилохоос ??р сонголг?й байдаг ба ??нийг англиар cohabitation гэдэг.

Коммунист орнуудад Коммунист намын Ер?нхий нарийн бичгийн дарга нь дээд удирдагч байдаг б?г??д де факто т?рийн тэрг??н болон засгийн газрын тэрг??ний ??ргийг г?йцэтгэдэг. Хятадад де юре засгийн газрын тэрг??н нь Ер?нхий сайд юм. БНХАУ-ын ер?нхийл?гч бол хууль ёсны дагуу бэлгэ тэмдэг т?дий албан тушаал боловч Хятадын Коммунист намын Ер?нхий нарийн бичгийн дарга (нэг намын тогтолцооны дээд удирдагч) 1993 оноос хойш шилжилтийн саруудаас бусад тохиолдолд энэ албыг байнга хавсран хашдаг. ^{[6] [7]}

Захирлын тогтолцоонд засгийн газрын тэрг??ний г?йцэтгэх ??рэг нь хэсэг б?лэг х?м??сийн дунд тэгш хуваарилагдсан байдаг. ??ний тод жишээ бол Швейцар улсын Холбооны З?вл?л б?г??д тус з?вл?лийн гиш??н б?р нэг хэлтсийг удирддаг ч б?х хэлтэстэй холбоотой саналд санал ?гд?г.

Лавлагаа [ засварлах | кодоор засварлах ]

1. ↑ As in article 7 of the Vienna Convention on the Law of Treaties , article 1 of the Convention on the Prevention and Punishment of Crimes against Internationally Protected Persons, including Diplomatic Agents and the United Nations protocol list)
2. ↑ HEADS OF STATE, HEADS OF GOVERNMENT, MINISTERS FOR FOREIGN AFFAIRS Kategorie:Wikipedia:Vorlagenfehler/Vorlage:Webarchiv/Linktext_fehlt? Kategorie:Wikipedia:Vorlagenfehler/Vorlage:Webarchiv/Parameterfehler Bitte entweder wayback - oder webciteID oder archive-is -Parameter angeben , Protocol and Liaison Service, United Nations (19 October 2012). Retrieved 29 July 2013.
3. ↑ Vienna Convention on the Law of Treaties 1969 , International Law Commission , United Nations. Retrieved 29 July 2013.
4. ↑ Convention on the Prevention and Punishment of Crimes against Internationally Protected Persons, including Diplomatic Agents 1973 , International Law Commission , United Nations. Retrieved 29 July 2013.
5. ↑ "Head Of State Vs. Head Of Government: A Guide" . The Freeman Online. 26 January 2020 . Retrieved 2022-02-28 .
6. ↑ Buckley, Chris (10 March 2018). "Ending Term Limits for China's Xi Is a Big Deal. Here's Why" . New York Times . In China, the political job that matters most is the general secretary of the Communist Party. The party controls the military and domestic security forces, and sets the policies that the government carries out. China's presidency lacks the authority of the American and French presidencies.
7. ↑ "China's 'Chairman of Everything': Behind Xi Jinping's Many Titles" . The New York Times . 25 October 2017. Mr. Xi's most important title is general secretary, the most powerful position in the Communist Party. In China's one-party system, this ranking gives him virtually unchecked authority over the government.