Жорж Сорос
(
Унгар
:
Soros Gyorgy
, дуудлага
Шорош Дъёрдь
, жинхэнэ нэр
Шварц Дъёрдь
(
Унгар
:
Schwartz Gyorgy
), 1930 оны 8 дугаар сарын 12-нд т?рс?н) нь
АНУ
-ын валютын арилжаа, хувьцааны арилжаа, бизнесмен, х?м??нлэгийн ?йл ажиллагаа, улс т?рийн ?йл ажиллагаанд тус тус оролцогч б?г??д "Форбс" сэтг??лийн 29 дэхь тэрбумтан гэж тодорхойлогддог б?г??д 11 тэрбум ам долларын х?р?нг?тэй. 1979 оноос хойш нийт 32 тэрбум ам доллар х?м??нлэгийн ?йл ажиллагаанд хандивласан байна.
Жорж Сорос нь
Унгарын
хаант улсын
Будапешт
хотод
1930
оны
8-р сарын
12-нд
Еврей
гэр б?лд т?ржээ. Т??ний эх Элизабет нь ?йл ажиллагаа нь цэцэглэж буй торгоны дэлг??рийг эзэмшдэг гэр б?лээс гаралтай. Т??ний эцэг Тивадор Сорос (1893-1968) нь ?мг??л?гч,
эсперанто
хэлний орчуулагч байжээ. Тэрээр Пол Сорос(1926-2013) гэдэг ахтай байсан. Эцэг Тивадор
Дэлхийн нэгд?гээр дайнны
?ед шоронд хоригдож байгаад
Оросоос
зугатан гарч, ?мн? нь
Будапештэд
байсан гэр б?лтэйгээ нийлсэн юм. Гэр б?лийнхэн
Фашизмын
т?рэмгийллээс болгоомжилж
1936
онд овгоо Сорос болгож ??рчилжээ.
Унгарчууд
Шварц, Сорос хоёрыг Шорош хэмээн адилаар дуудна гэдгийг м?н бодолцсон байна. Уг нь бол Сорос нь монголоор халин нисэх?й гэсэн ?г ажээ. Даян дэлхийн хэл гагцх??
эсперанто
болно, б?х
?ндэстэн
угсаатны оронд нийт
х?н т?р?лхт?ний
ганцхан
эсперанто
гэдэг ?ндэстэн ??снэ гэдэгт итгэдэг, м?р??д?мтгий эцэг нь л ийм нэрийг сонгож авсан байна. Хавчлага гадуурхлыг хангалттай амсаж, хэрэв олон ?ндэстэн ястан байдагг?йсэн бол яалаа гэж энэ б?хэн тохиох билээ гэж
еврейч
??д бодох нь аргаг?й б?г??д, эсперанто хэлийг зохиогч
Л.Л.Заменхоф
ч
Польшийн
еврей х?н юм.
Энэх?? даян дэлхийн, даяарчлалын ?зэл санаа Сорост ихээхэн хэмжээгээр н?л??лс?н. Тэр дэлхийн хэмжээний баян болох зоригтой зорилт дэвш??лж, санасандаа х?рсэн. ?дг?? дэлхийн хэмжээнд ардчиллыг бэхж??лэх талаар тэмцэж яваа нэгэн.
Тэдний гэр б?лийнхэн
1936
онд еврей овгоо ??рчл?н Сорос хэмээх
Унгар
овогтой болсон. Улмаар
дэлхийн II дайны
дараа Соросын гэр б?лийнхэн болзошгvй хэлмэгд??лэлтээс зугтан хуурамч бичиг баримтаар
Англид
цагаачилжээ.
Залуу Жорж
Лондоны
эдийн засгийн сургуульд 1947 онд элсээд гурван жил амжилттай суран т?гсг?в. Т??нд лекц уншдаг байсан
Австри
гаралтай
Карл Поппер
гэж г?н ухааны багшийгаа шимтэн сонсдог байсан б?г??д хожим нь ?зэл санааг нь ?вл?н авсан юм. Сургуулиа т?гсс?ний дараа Жорж Сорос жижиг барааны vйлдвэрт ажилд орсон боловч хэзээ нэгэн цагт банкинд ажиллах х?слээ орхиог?й аж. Тууштай эрсннй эцэст Ж.Сорос "Singer & Fried lander" компанид ажилд оржээ. Т??ний ажилладаг салбарын хажууханд бирж байрладаг байсан нь банкинд ажиллахыг м?р??дд?г Жоржид бурханы ?гс?н бэлэг гэлтэй. Улмаар биржийн ажлыг ашиглаж тодорхой ойлголттой болсон тэрбээр
1956
оноос санх??гийн салбарт ажиллаж эхлэв. Тэрбээр ??рийн найз Майер-ийн эцгийн урилгаар
АНУ
-д ирлээ. Энд ирээд Жорж олон улсын
арбитражийн
ажил хийх болов. Энэ нь нэг оронд vнэт цаас худалдаж аваад н?г?? улсад зарах. Харин Сорос ажлын шинэ арга барил нээж т??нийгээ дотоодын
арбитраж
гэж нэрлэв. Энэ нь ?нэт цаас, хувьцааг бие биеэс нь тусад нь зарахыг хэлж байгаа юм. Гэтэл 1963 онд тухайн ?еийн АНУ-ын Ер?нхийл?гч
Жон Фицжеральд Кеннеди
гадаадын х?р?нг? оруулагчдын татварыг нэмсэн нь Жорж Соросын бизнесийг дампууралд хvргэжээ.
Гэсэн ч тэрбээр бууж ?гс?нг?й
1970
онд "
Квантум
" хэмээх аварга компанийг авъяаслаг бизнесмен Жим Рожерстой хамтран байгуулав. Энэ удаад Сорос
АНУ
-ын засаг захиргааны эсрэг суурьтай х?дл?в. Улс т?рийн учир шалтгаанаар зарим улс орныг АНУ дарамталж буйг эсэрг??цэн, тэр улсад х?р?нг? оруулалт хийж байв. Хориг арга хэмжээнд орсноос болж х?р?нг? оруулалтын гачаалд автсан тэдгээр орнуудаас Сорос асар их ашиг олов.
1990
-ээд оны дунд ?е гэхэд "Квантум" -ын цэвэр орлого арван тэрбум ам.долларт х?рсэн байсан юм. ??р??р хэлбэл анх байгуулахдаа оруулж байсан нэг доллар б?р нь ?н??д?р 5.5 мянган ам.доллар болж ?сс?н гэсэн ?г юм.
"Английн банкийг эвдсэн х?н" гэж Жорж Соросыг
1992
оны
есд?гээр сарын
16-ны ?др??с хойш дэлхий дахин ийнх?? нэрлэх болсон. Энэ ?дрийг "хар лхавга гараг" ч гэдэг. Английн
фунтын
ханшийг эрс унагаах зорилгоор т??ний хийсэн ажиллагаа амжилтад х?рч олон улсын ?нэт цаасны зах зээл дээр
фунт стерлингийн
ханш даруй 12 хувиар буурч харин Жорж Сорос ганцхан ?дрийн дотор тэрбум гаруй ам.доллар олсон юм.
Ж.Сорос 1997 о?д Ази-Номхон далайн б?с нутгийн
Малайз
,
Индонез
,
Сингапур
,
Филиппин
зэрэг улсуудын ?ндэсний валютын эерэг дайралт хийсэн нь амжилттай болов. Т??ний энэх?? хайр найргvй, цэвэр орлогын т?л??х ажиллагаанаас болж дээрх орнуудын эдийн засаг хямралд орж, х?гжил нь 10-15 жилээр ухарсан гэж ?здэг. Тэрбээр ??рийн дараачийн золиосоор
Хятадыг
сонгосон ч тус улсын чадварлаг мэргэжилтн??д энэ дайралтыг нь няцааж чадсан юм.
Энэ б?х шуугианы дараа тэрбумтны амьдралд "хар vе" эхэллээ. Улмаар тэрбээр санх??гиин ?йл ажиллагаагаа орхин буяны ажиллагаанд ханцуй шамлан оржээ. "Business Week" сэтг??лийн мэдээлснээр Жорж Сорос нийтдээ таван тэрбум ам.долларыг буяны ажиллагаанд зарцуулсан б?г??д одоо ч зарцуулсаар байгаа юм.
Хэдэн тэрбумын х?р?нг?т?й энэ х?н ??рийн боловсруулсан онолын ачаар ийм их м?нг? хийсэн гэдэг. Энэ онолын нууц нь гэвэл, х?м??с
?нэт цаас
зарах, худалдан авах шийдвэрийг ирээд?йд ?нэ нь ?сн? гэсэн найдлагатайгаар хийдэг. Гэтэл найдлага гэдэг хvний сэтгэл санаанаас шалтгаалдаг тул сэтгэл санаанд нь мэдээллийн тусламжтайгаар н?л??л?х хэрэгтэй.
Ямар нэгэн орны ?ндэсний
валютын
ханшийг уналтад оруулъя гэвэл хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр дамжуулан цохилт ?гч, сан??vгийн зах зээл дээрх ?нэт цаасны наймаачидтай хавсран цохилтоо улам хатуу шир??н болгох. Жорж Сорос ??рийн боловсруулсан энэх?? онолын дагуу ажиллаж х?р?нг?? ?сг?с?н.
Ж.Соросын амжилтын гол ?ндсийг хоёр хувилбараар тайлбарладаг. Нэг дэх нь Ж.Сорос санх??гийн ерт?нцийг мэдрэх мэдрэмжээр онцгой авьяастай хvн. Харин хоёр дахь хувилбараар бол Жорж Сорос дэлхийн
улс т?р
, санх??, тагнуулын х?рээнийхний томоохон х?м??сээс ??рт?? хэрэгтэй мэдээллийг авч чаддаг байдаг гэдэг. ??гээр ч зогсохг?й т??нийг олон улсын эдийн засгийг барьж байдаг
Их Британи
,
Швейцар
,
АНУ
-д байрлах х?чирхэг б?лэг х?м??сийн санх??гийн т?слийг хэрэгж??лдэг х?лсний менежер гэх нь ч бий.
Парисын
ш??х 2002 онд Жорж Соросыг орлого олох зорилгоор улсын нууц мэдээллийг худалдаж авсан гэж буруутган 2,2 сая
евро
т?л?х торгууль ногдуулсан юм. Ш??хийн ?зснээр тэрбумтан нууц мэдээллийн ачаар
Францын
"Societe Generale" банкны хувьцаанаас хоёр сая ам.долларын ашиг олсон аж.
Жорж Сорос "
Нээлттэй нийгэмлэг
" (≪Open Society Fund≫) анхны буяны сангаа
1979
онд
АНУ
-д нээсэн. ?н??д?р тэрбээр жил б?р ойролцоогоор 300 сая ам.долларыг энэ сангийнхаа ?йл ажиллагаанд зарцуулж байна. "Нээлттэй нийгэмлэг" олон салбарт ?йл ажиллагаа явуулдгаас хамгийн ?рг?н хvрээтэй нь
хар тамхийг
хууль ёсны болгож,
марихуан
,
метадоныг
эмнэлэгт хэрэглэхийн т?л??х тэмцэл юм. Одоогоор дэлхийн 25 оронд т??ний буяны сангууд ажилладаг.
Жорж Сорос ??рийн амжилтын нууцаа ч бусдаас нуудаггvй. Тэрбээр
"Санх??гийн Алхими"
, "
Сорос Соросын тухай
", "
Дэлхийн капитализмын хямрал"
, "
Нээлттэй нийгэм аюулд
" зэрэг номнуудыг бичжээ.
2008 оны ??рийнх?? номондоо Сорос “
Супер х??с
” гэдгийг тайлбарлаж с??лийн 25 жилийн турш бий болсон энэ х??с хагарахад бэлэн болсон байсныг дурьдаж байжээ. Энэ бол т??ний бичсэн 3 дахь ном б?г??д гаймшгийн талаар:
Би гамшигийг ?ргэлж ?мн? нь хэлж байсан, анх
1987
оны “Санх??гийн Алхими” гэдэг номондоо, дараа нь
1998
онд “Глобалчлагдсан каптлизмын хямрал” номондоо, одоо энэ номондоо, нийт 3 удаа бичлээ, ?нэхээр гамшиг ирсэн байна.
Тэрээр ??рийнх?? амжилтын нууцыг хэлэхдээ би хэзээ буруу таамаглал дэвш??лж байгаагаа мэдэрч чаддаг гэжээ. Би баян байгаа нь би буруу ?е?дийг мэдэрч чаддагт байдаг. Миний амжилт бол алдаануудаа таньж чадсанд байдаг юм. Алдаа гаргасан ?ед миний ар нуруу их чилж ?вдд?г юм. Алдаа гаргасан ?едээ тэмцэх эсвэл зугтах гэсэн сонголт байдаг. Тэмцэж чадсан ?ед нурууны минь ?вчин ??р?? ?г?й болдог гэжээ.
2019 оны 9 д?гээр сарын байдлаар Ж.Сорос хандивласан х?р?нг? 32 тэрбум ам.долларт х?ржээ.