Атомын жингийн нэгж буюу дальтон
(
Англи
:
unified atomic mass unit, dalton
,
Орос
:
атомная единица массы, углеродная единица
) ?
молекул
,
атом
,
ц?м
ба б??м??дийн жинг тодорхойлоход хэрэглэгддэг, жинг хэмжих системийн бус нэгж.
А.ж.н.
эсвэл
Da
гэж тэмдэглэдэг. Атомын жингийн нэгж (а.ж.н.) нь
н??рст?р?гчийн
нуклидын
жингээр илэрхийлэгддэг ба
12
C
нуклидын жингийн
1
?
12
-тэй тэнц??.
1960 онд
ИЮПАП
ба 1961 онд
ИЮПАК
албан ёсоор, англи хэлээр
atomic mass unit (a.m.u.)
эсвэл ил?? тодорхой,
unified atomic mass unit (u.a.m.u.)
гэсэн томъёололыг нэвтр??лсэн.
1997 онд ИЮПАК нэр томъёоны тайлбар толийн 2-р хэвлэлд а.ж.н.-ийн тоон утгыг дараах байдлаар тогтоосон:
1 а.ж.н. = 1,660 540 2(10)X10
?27
кг
= 1,660 540 2(10)X10
?24
г
Граммаар илэрхийлсэн 1 а.ж.н.-ийн тоон утга нь
Авогадрогийн тоотой
урвуу харьцаатай, ?.х. 1/N
A
, молиор илэрхийлэгдвэл
моль
?1
. Тухайн элементийн грамм/моль-оор илэрхийлэгдсэн
моль массын
тоон утга нь уг элементийн а.ж.н.-ээр илэрхийлсэн молекулын жингийн тоон утгатай ижил байдаг.
Б??мсийн жин нь
электрон-вольтоор
[1]
хэмжигддэг ба электрон-вольт ба а.ж.н. хёорыг хооронд нь шилж??лэх коэффициентыг
[2]
дор ?з??лэв:
- 1 а. ж. н. = 0,931 494 028(23) ГэВ/
c
²;
- 1 ГэВ/
c
² = 1,073 544 188(27) а. ж. н.
??нд,
c
?
гэрлийн хурд
.