Википедиа ? Ч?л??т нэвтэрхий толь
Аригиба
(Рагибаха
[2]
/Ражабаг
[3]
[4]
, 1320?1328) ?
Юань улсын
долоодугаар
хаан
байв. 1328 онд нэг сарын турш хаан суусан.
Аригиба (
самгарди хэлээр
:
??? ???
,
т?.
????????
,
ra khyi phag
) 1320 оны цагаан бичин жил хожмын
Ес?нт?м?р
хааны
Бабухан
хатнаас мэндэлсэн.
Гамалагийн
ач,
Чингимийн
гуч х?? юм. 1324 онд эцэг нь хаан болоход хунтайж хэмээн нэр заагдсан.
1328 оны 8 сарын 15-нд Ес?нт?м?р хаан
Шандуд
нас н?хцс?н тул 10-р сард Бабухан их хатан, Т?вл?н засах яамны баруун этгээдийн чинсан
Далааш
, Ляо ван Тогтох, Лян ван Ванчин нар Аригиба ханх??г хаан ?рг?мжилжээ.
?йл таслах яамны хэрэг мэдэгч
Яньт?м?р
, Раднаашир ван зэрэг жанжид балчир хааныг т?лхэх унагаахаар хуйвалдан
Дайду
дахь хааны ордныг б?сэлж 10 сарын 16-нд
Х?лэг
хааны х?в??н
Тугт?м?рийг
залж хаан ?рг?мжл?сн??р нэг доор хоёр хаантай болов.
Шанду Дайду хоёр нийслэлээрээ хуваагдан дайтав. Аригибаийн шадар Ванчин ван
Цавчаал боомтыг
эзлэхэд Яньт?м?р цэрэглэн Ванчины цэргийг бут ниргэсэн ба Далааш т?шмэл Арт?м?р, Худт?м?р нарыг илгээвэл м?н Яньт?м?рийн цэрэгт дийлджээ. Аригиба хааны мэдлийн
Ляодун
хойгийн хэдэн т?мэн цэрэг Дайду руу д?тл?х?д Т?вт?м?р хаан Тодт?м?рийг илгээж Жижоуд тулгаран байлдаж хоёр талаас маш олноор ?хэж, Ляодуны цэрэг Дайдугийн таван хаалгыг б?слэн очсон ч ?мн?д??с цэрэг татан хамгаалав. Ашидхэв хааны Арт?м?р, Т?мэндарь жанжид Т?вт?м?р хааны цэрэгт ялагдав.
11-р сард Ер?т?м?р, Бухт?м?р нар Шандуг б?сэлж мухардуулснаар Аригиба хаан, Далааш ноён нар хас эрдэнийн тамгыг ?рг?н барьж бууж ?гчээ. Аригиба хаан болон Бабухан хатан, Далааш нар баривчлагдан Дайду хот руу аваачин Тугт?м?р хаанд с?гд??лсэн ба Аригиба хаан, Бабухан нарыг алс газар ц?лж, Далааш, Балшир, Мамууш, Ляо ван Тогтохын х?? Бат нарыг цаазлан хороожээ.
[5]
