Шушкава согласка ( сибилант ) ^[1] е стру?на или слеана согласка чи? начин на творба е насочува?е на воздушниот тек по ?азикот ко? води до остриот раб на забите , кои се држат доближени. Примери за шушкави согласки во македонскиот ?азик се с , з , ч , ? и ж . Ме?ународната фонетска азбука (МФА) истите ги бележи со [s] [z] [?] [t?] [d?] [?] . Од нив, ч и ? се слеани, а останатите се стру?ни гласови. Шушкавите согласки имаат сво?ствен силен звук, поради што се користат вон?азично за добива?е на нечие внимание (?пст!“) или замолчува?е (?шшш!“).

Ка? венечните с’скави шушкави согласки с и з, задниот дел од ?азикот образува тесен премин (се ?зажлебува“) за да го сосредоточи воздушниот тек, со што се добива висок тон. Ка? ш’шкавите стру?ни согласки како ш ч ж и ?, ?азикот е порамен, па затоа тонот е понизок.

Поради нивната карактеристичната сила, дури и малите измени во обликот и положбата на ?азикот се забележливи, што дава голем бро? на шушкави согласки што се разликуваат во рамките на поединечните ?азици.

Видови на шушкави согласки [ уреди | уреди извор ]

Сите шушкави согласки се предно?азични , но нивната разновидност се должи на обликот на ?азикот, местото на допир на ?азикот и местото на допир на горниот дел од устата.

На звучна саво?ственост на шушкавите согласки вли?аат следниве параметри:

• Облик на ?азикот: зажлебени, венечно-преднонепчени , преднонепчено-венечни , свиени
• Место на творба (место на допир на горниот дел на устата): забни или забно-венечни , венечни , задновенечни , преднонепчени
• Место на допир на ?азикот: рамно?азични затворени, рамно?азични незатворени, врвно?азични , под?азични

Можни парници [ уреди | уреди извор ]

Ова се забележаните можности на парници наведени со некои ?азици како пример. Ди?акритичните знаци се упростени за читливост - на некои од паровите им требаат по два знака за точно да се опише нивната твроба.

^1 Овие гласови обично се претставуваат чисто како [? ?] . Врвно?азичните задновенечни и под?азичните преднонепчени шушкави согласки не се разликуваат во ниеден ?азик, но доколку се ?ави потреба, врвно?азичните заднонепчени гласови можат да се претстават со ди?акритички знак за врвно?азичност како [s?? z??] или [?? ??] .

Поврзано [ уреди | уреди извор ]

• Избувна согласка
• Пискава согласка

Наводи [ уреди | уреди извор ]

• Bright, William (1978), ?Sibilants and naturalness in aboriginal California“, Journal of California Anthropology, Papers in Linguistics , 1 : 39?63
• Dalbor, John B. (1980), ?Observations on Present-Day Seseo and Ceceo in Southern Spain“, Hispania , American Association of Teachers of Spanish and Portuguese, 63 (1): 5?19, doi : 10.2307/340806 , JSTOR   340806
• Hualde, Jose Ignacio (1991), Basque phonology , London: Routledge, JSTOR   340806
• Ladefoged, Peter; Maddieson, Ian (1996). The Sounds of the World's Languages . Oxford: Blackwell. ISBN   978-0-631-19815-4 .
• Obaid, Antonio H. (1973), ?The Vagaries of the Spanish 'S ' “, Hispania , American Association of Teachers of Spanish and Portuguese, 56 (1): 60?67, doi : 10.2307/339038 , JSTOR   339038
• Shosted, Ryan K. (2006) Just put your lips together and blow? The whistled fricatives of Southern Bantu Архивирано на 16 февруари 2012 г. .