Скапоцен камен

Скапоцен камен ( драг , драгоцен или бесценет камен ) е парче од минерал ко? во исполирана и изделкан облик се користи за праве?е накит или други украси. Ме?утоа одредени карпести (како лапис лазули , (син камен) и осргански матери?али (како килибарот или ахатот (црн килибар)) не се минерали но сепак се користат за изработка на накит поради нивниот с?а? или нивните физички особини кои имаат уметничка вредност. Реткоста е уште една одлика ко?а што ?а дава вредноста на скапоцениот камен. Уште од XIX век, од на?раната антика освен за накит, изрезбаните и гравираните скапоцени каме?а како пехарите биле на?големите луксузни уметнички форми, резбари?ата на Карл Фаберже била последната на?знача?на изработка во оваа традици?а.

Особености и подредба [ уреди | уреди извор ]

Традиционалната подредба на западот, останата уште од Старите Грци, започнала со разликува?ето на драги и полудраги каме?а. Слични разликува?а се направени и во другите култури. Во современата употреба драги каме?а се :ди?амантот, рубинот, сафирот и смарагдот, а сите останати се полудраги. Оваа разлика ?а одразува реткоста на овие посебни каме?а, како и нивниот квалитет уште од древни времи?а. Сите се про?ирни со префинета бо?а на сво?от чист облик.

Другите каме?а се подредени според сво?ата бо?а, про?ирност и цврстина. Традиционалната особеност не ги погодува модерните вредности, на пример додека гранатот е релативно евтин ? зелениот гранат наречен Tsavorite, може да биде многу повреден отколку смарагдот од среден квалитет. цврст камен е уште еден ненаучен израз за полудрагите каме?а кои се употребуваат во истори?ата на уметноста и археологи?ата. Употребата на термините ?скапоцени“ и ?полускапоцени“ во трговски контекст се веро?атно погрешни, биде??и лажно опфа?а одредени каме?а кои се во основа пове?е вредни од другите.

Во денешно време каме?ата ги идентификувааат гемолози коишто ги опишуваат скапоцените каме?а, како и нивните особености користе?ки стручна терминологи?а што се однесува на полето на гемологи?ата. Првата одлика што гемолозите ?а користат за да го откри?ат видот на скапоцениот камен е нивната хемиска структура . На пример, ди?амантите се направени од ?аглерод (C) a рубините од алуминиум оксид (Al2O3). Следува дека многу скапоцени каме?а се кристали коишто се распоредени според сво?от кристален систем каде што има правоаголни, триаголни или моноклонски. Другиот термин што се употребуве е Хабитен, за оние форми на скапоцени каме?а што на?често се нао?аат. На пример ди?амантите, кои имаат кубичен кристален систем на?често се на?дени како осумаголни .

Скапоцените каме?а се подредени под различни групи, видови и различности. На пример рубинот е од црвениот спектар на видот Корунд, додека пак било ко?а друга бо?а на корундот се смета за сафир. Смарагдот (зелен), аквамаринот (син), берил (црвен), хелиодор (жолт), морганит (розов) сите овие се видови на Берилот.

Скапоцените каме?а се одликуваат со показател на прекршува?е на светлината, протстранетост, специфична гравитаци?а, цврстина, расцепи, пукнатини и с?а?. Тие може да покажуваат состо?ба на колоритност или на дво?но прекршува?е. Тие може да имаат луминисценци?а и карактеристично впива?е на спектар. Неко?а честичка или пукнатина може да биде присутна како негова содржина. Скапоцените каме?а исто така може да бидат подредени во однос на нивната ?вода“ (квалитет). Ова е познато подредува?е на овие каме?а според нивниот с?а?, прозирност или пак блескавост. На?прозирните каме?а се сметаат за на?квалитетни, додека второстепени и третитостепени се оние со помала прозирност.

Вредност [ уреди | уреди извор ]

Нема сеопфатен систем за проценка на скапоцените каме?а. Ди?амантите се оценуваат со употреба на систем ко? го развил Гемолошкиот институт на Амери?а (ГИА) уште од 1950те години. Од историска гледна точка сите скапоцени каме?а биле оценувани со голо око. ГИА системот вклучувал и голем новитет: 10 пати голем коефициент на зголемува?е како класичен облик за оценува?е на чистината на каменот. Другите пак сe уште се проценуваат според голото око.

Претставен е нов мнемониски уред таканаречен; ?Четири критериуми “ (бо?а, облик, чистина и карат) ко? ?е им помогне на потрошувачите да ги разберат факторите кои се употребуваат за да се оцени еден ди?амант. Со изменува?е, овие категории може да бидат корисни при оцена на сите скапоцени каме?а. Четирите критериуми имаат различна тежина во зависност од тоа дали се применуваат на обоени скапоцени каме?а или на безбоен ди?амант. За ди?амантите, се намалува примарниот фактор за вредност, проследен со ?асност и бо?а.

Ди?амантите се створени да блескаат, да ?а разложат сво?ата светлина во составните бои на виножитото, исечкани во светлосни мали парченца (светкавци), и доставени до човечкото око (с?а?). Но доколку го задржат сво?от груб кристален облик, ди?амантот нема да ги има овие особености, затоа за да постигне ова потребна е посебна техника ко?а е наречена брусе?е. Каме?ата кои имаат сво?а бо?а, вклучува??и ги и обоените ди?аманти, основни одлучувачи на квалитетот се нивната чистина и убавината на таа бо?а.

Физичките одлики кои ги прават обоените каме?а скапоцени се бо?ата, ?асноста на бо?ата во помала мера (смарагдите секогаш се во помал бро?)кога се отсекуваат како необични оптички по?ави како што се по?асна бо?а и астери?а (ефект на звезда). ?асноти?ата на бо?ата е нерамна со создава?ето на бо?ата во скапоцениот камен. Грците, на пример многу го вреднуваат ефектот на звездата ко? се нао?а во каменот, ко? се сметал како мо?на ?убовна маги?а, а Елена Тро?анска била позната по носе?ето на ?вездениот корунд.

Од историска гледна точка скапоцените каме?а биле класифицирани во драги и полудраги каме?а. Таквата дефинираност на овие каме?а посто?ано се менува и варира заедно со културата, и отсекогаш била тешка задача да се одлучи што е тоа што скапоцените каме?а ги прави да бидат скапоцени.

На страна од ди?амантот пак, рубинот, сафирот, смарагдот, бисерот (ко? не е скапоцен камен) и опалот се смета дека се скапоцени. Аметистот се сметал за скапоцен камен исто така како и во Грци?а сe до пронао?а?ето на поголема маса во Бразил во XIX век. Дури и во последниов век определени скапоцени каме?а како што се аквамаринот, оливинот и мачкиното око се популарни и поради тоа се сметаат за скапоцени.

Денес во наше време пазарот не прави таква разлика. Многу скапоцени каме?а се употребуваат како на?скап накит, секако зависно од заштитното име на диза?нерот, модните трендови, понудата на пазарот, обработката итн. И покра? тоа ди?амантите, рубините, сафирите и смарагдите сe уште имаат репутаци?а ко?а што ги надминува другите скапоцени каме?а.

Ретки или пак необични каме?а во главно се сметаат оние коишто едва? се сре?аваат од страна на познавачите вклучува??и ги андалуситот, аксинитот, каситеритот, клиногумитот и црвениот берил.

Цените на скапоцените каме?а може многу да се променат (како и оние на танзанитот низ годините) или може да бидат доста стабилни или непроменливи (како оние на ди?амантите). Всушност цените на големите скапоцени каме?а за карат се повисоки отколку на оние помалите, но популарноста на одредена величина на каменот може да делува врз цената. Просечните цени може да се одвиваат од 1 американски долар за карат за нормален аметист до 20.000-50.000 американски долари за трикаратниот колекционерски речиси совршен рубин наречен гулабова црвена крв.

Брусе?е и полира?е [ уреди | уреди извор ]

Некои скапоцени каме?а се корастат како кристали или пак во неко?а друг облик зависно од тоа во каква се нао?аат. Пове?ето од нив сепак се брусат и полираат при што се користат како накит. Мала фабрика во Та?ланд обработува ил?адници карати сафир годишно наречени кабошони (елипсовиден облик) и каме?а кои се обработуваат со фацета (брусалица) со тоа што полира мали мазни прозорчи?а наречени фацети со правилни мерки на прави агли. Каме?ата кои се непро?ирни како :опалот, тиркизот, варицитот итн, се на?често брусени во елипсовиден облик. Овие скапоцени каме?а се диза?нирани така да ?а покажат бо?ата на каменот или сво?ствата на неговата површина како на опалот и на ?вездениот сафир. Се користат брусни тркала и полирачи за да може да се избруси, обликува и исполира мазниот камен со облик на купола.

Скапоцените каме?а кои се прои?ирни се нормално брусени, тоа е метода ко?а што ги покажува оптичките особини на скапоцениот камен. Доколку аглите се премногу длабоки или премногу плитки, светлината ?е помине низ него и нема да се рефлектира кон гледачот. Брусалицата се користи за да се држи каменот на рамен круг за брусе?е и полира?е со рамните фацети. Ретко но сепак се користат брусалици кои користат виткани кругови за да брусат и полираат виткани фацети.

Бо?а [ уреди | уреди извор ]

Бо?ата на било ко? матери?ал се должи на светлината од самата природа. Дневната светлина , ко?а се нарекува и бела светлина, е всушност комбинаци?а на сите бои од спектарот. Кога светлината ?е погоди неко? матери?ал, пове?ето зраци од светлината се впива додека пак мало количевство на одредена честота или бранова должина се рефлектира. Делот ко? се рефлектира окото го прифа?а како бо?а. Рубинот изгледа црвен затоа што ги впива комплетно сите бои на дневната светлина (сина и жолта на пример) додека пак ?а рефлектира црвената светлина

Истиот матери?ал може да се по?ави во пове?е различни бои. На пример рубинот и сафирот го имаат истиот хемиски состав (двата каме?а се корунд) но имаат различни бои. Може да се случи дури и истиот скапоцен камен да има различни бои : ка? сафирот се по?авуваат неколку различни ни?анси на сина и розова, а елегантниот сафир се експонира со цел круг на бои од жолта до портокалово-розова од неодамна е наречен Padparadscha sapphire. (папрадаша сафир)

Разликата во боите се заснова на атомската структура на каменот. Иако различните каме?а во суштина имаат ист состав, тие не се сосема еднакви. Секо? момент неко? атом е заменет со сосема неко? друг различен атом (може да биде во неколку, како еден во милион атоми.). Овие таканаречени примеси се доволни за да впи?ат одредена бо?а, а да остават другите бои да немаат никаков ефект врз каменот. На пример берилот, ко? е безбоен и е во сво?а чиста минерален облик, станува смарагд со примеса на хром. Доколку додадете манган наместо хром, берилот ?е стане розов морганит. Со железо то? станува аквамарин. Некои обработки на скапоцените каме?а го користат фактот дека овие примеси може да бидат управувани, со тоа што ?е ?а сменат бо?ата на скапоцениот камен.

Обработка [ уреди | уреди извор ]

Скапоцените каме?а на?често се обработуваат за да ?а сменат бо?ата и бистрината на каменот. Вредноста на каменот може да зависи од видот и степенот на обработка. Некои обработки доста се користат биде??и некои каме?а се цврсти, додека пак другите на?често и не се употребуваат биде??и бо?ата на скапоцениот камен не е цврста и може да се врати во првобитната ни?анса.

Топлина [ уреди | уреди извор ]

Топлината може да придонесе за бо?ата и ?асноста на скапоцениот камен. Процесот на загрева?е со векови им е доста познат на обработувачите на скапоцени каме?а, и за многу видови на каме?а ве?е и загрева?ето на каменот е ве?е вообичаена техника. Пове?ето цитрини се направени со загрева?е на аметистот, а пак со делумно загрева?е на силен степен се добива Аметрин- камен ко? е половина аметист и половина цитрин. Аквамаринот на?често се загрева за да се отстранат жолтеникавите ни?анси и да се смени зелената бо?а во посакуваната сина или за да се прочисти ве?е постоечката сина бо?а во почиста сина.

Скоро цел танзанит се загрева на пониски температури за да се отстранат кафените тонови и да се добие посакуваната синовиолетова бо?а. Значителен дел од сите сафири и рубини се обработува со разновидни обработува?а на топлина за да се истакнат бо?ата и ?асноста.

Доколку накитот со ди?аманти се загрева (при поправки) ди?амантот треба да се заштити со борна киселина , а пак ди?амантот (ко? е чист ?аглен) може да изгори на површината или пак комплетно. доколку накит ко? содржи сафири или пак рубини се загрева не треба да биде обложен со борна киселина или било ко?а друга супстанца биде??и ова би можело да ?а изгребе површината, значи не треба да бидат заштитени како што тоа го прават со ди?амантот.

Сеедно дали скапоцениот камен е природен или лабораториски направен (вештачки) камен, особеностите на било ко? од нив се еднакви. Вештачките имаат по интезивна бо?а ако примесите не биле во лаборатори?а или пак не ?а измениле ?асноста на бо?ата на каменот.

Кварц [ уреди | уреди извор ]

'Кварцот' е втор на?многу протстран минерал на Зем?ината кора после фелдспатот. Направен е од системот на SiO4 каде што секое соединение на кислород се дели на два тетраедара дава?ки им ?а целокупната формула SiO2. Има доста разни видови кварц, од кои некои се и полудраги каме?а. Особено во Европа и средниот исток, разновидноста на кварцот постои уште од древно време од на?често користените минерали за праве?е на накит и резби на камен.

Сооднос и структура на кристалот [ уреди | уреди извор ]

Кварцот припа?а на триагоналниот кристален систем. Идеалната кристален облик е шестрана призма со шестранични пирамиди на секо? кра?. Во природата кварцните кристали се на?често сплеткани, искривени или пак толку сраснати со густо распоредени кристалчи?а од кварц или други минерали што едва? им се познава дел од нивниот облик, или заедно се по?авуваат во големо распротстранува?е.

Добро обликуваните кристали во буквална смисла се формираат во лежиште каде што имаат спокоен раст во празнината, но биде??и кристалите мора да бидат прилепени ко? другиот кра? на матрицата, само еден кра? во вид на пирамида е присутен. Во Херкимер Каунти, ?у?орк забележана е по?ава каде што Херкимер ди?амантите имаат завршетоци на двата кра?а. Кварцниот отвор е таква состо?ба каде што празнината е речиси тркалезен облик, ко?а што е обложена со кристали кои се насочени кон внатрешната стран.

Поврзани кварцни (силикатни) минерали [ уреди | уреди извор ]

Тридимитот и кристобалитот се SiO ₂ полиморфи со висока температура коишто се сре?аваат во висококварцните вулкански карпи.Коезитот е погуст кварцен полиморф (многуобличен) ко? може да се на?де на места кои некогаш биле погодени од метеор, или пак во метаморфните карпи (што си го променуваат изгледот) формирани под притисок поголем од оно? ко?што е вообичаен за Зем?ината кора.

Вештачки кварц [ уреди | уреди извор ]

Пове?ето кварцови кои се употребуваат во микроелектрониката се произведени по вештачки пат. Големи, во стерилизатор преку хидротермален процес се создадени совршени кристали. Процесот вклучува обработува?е на здробените природни кварцови со топол воден раствор на основа на натриум хидроксид. Хидроксидот се употребува како минерализер т.е. то? помага да се испушти хранливата состо?ка на кварцот. Потребни се високи температури, на?често околу 675 °C. Растворениот кварц тогаш се кристализира во кристални зрна на прилично пониски температури. Во 2005 година во САД се произведени речиси 200 тони кварц. Вештачкиот кварц на?често се проценува според неговиот основен Q-фактор, ко? е мерка на неговата пиезоелектричка реакци?а и негов индикатор за чистината на кристалот.

Употреба [ уреди | уреди извор ]

Кварцот е извор на многу силициумски соединени?а како силициумите (на пример висококвалитетните полимери) силициумот (на пример микроелектроните) и многу други компоненти од трговско значе?е. Кварцот во облик на песок е намален преку ?аглетоплинска реакци?а како прв чекор во овие интезивно енергетски процеси.

Пиезоелектрика [ уреди | уреди извор ]

Кварцните кристали имаат пиезоелектрични особини: тие развиваат електричен потенци?ал при примена на механички притисок. Првата примена на кварцните кристали била со фоногравските магнети. На?честа пиезоелектрична употреба на кварцот денеска е како кристален осцилатор. Кварцниот саат е познат уред ко? користи минерал. Честотата на кварцниот осцилатор е сменета со механично полне?е, а ова се користи за многу прецизни мерки на многу мали промени на масите во кварцниот микробаланс и во плазма мониторите. Во 1880 година Жак и П?ер Кири ги откриле функциите на пиезоелектриката на кварцот. Болтер Га?тан Кади во 1927година прв го развил Кварцниот осцилатор или резонатор.

Скапоцените каме?а и разноликите каменоресци [ уреди | уреди извор ]

На?знача?ната разлика поме?у видовите на кварцот е микрокристалинот (посебни кристали видливи со голо око) и видовите на крокристалинот или на криптокристалинот (агрегати на кристали видливи само под висок степен на зголемува?е)

Видови на необработени кристали [ уреди | уреди извор ]

Чистиот кварц, народски наречен карпест кристал (понекогаш наречен бистар кварц) е безбоен и про?ирен или делумно про?ирен. На?чести обоени видови се: цитринот, розовиот кварц, аметистот, сивиот кварц, и млечниот кварц.

Цитрин [ уреди | уреди извор ]

Цитринот е вид на кварц чи?а бо?а се движи од бледо жолта до кафена. Природниот цитрин е многу редок : комерци?алните цитрини се топлински обработен аметист. Цитринот содржи и траги од Fe3+ и навистина многу тешко се нао?а. Името доа?а од латинскиот збор citrina ко? значи ?жолта“.

Розов кварц [ уреди | уреди извор ]

Розовиот кварц е вид на кварц ко? се одликува со бледорозова бо?а до розикаво црвена бо?а. Бо?ата обично се смета како резултат на количината на трагите од титан, железо и манган во поголема количина. Некои видови на кварц содржат микроскопски рутил игли кои произведуваат со?вездие во преносна светлина. Последните истражува?а за прекршув?ето на зраците констатираат дека бо?ата се должи на тенките мискроскопски влакна од можниот думортиерит со поголема количина на кварц. Во кристален облик (многу ретко се нао?а) е наречен розов кварц и неговата бо?а се мисли дека е произведена од трагите на фосфатот или алуминиумот. Бо?ата во кристалите е очигледно осетлива на светлина и е предмет на избледува?е. Првите кристали биле прона?дени во пегматитот блиску Румфорд, Маин, Америка, но пове?ето кристали на пазарот доа?аат од со?узната држава Минаш Жераис , Бразил .

Аметист [ уреди | уреди извор ]

Аметистот е облик на кварц чи?а бо?а е од светла до темна или пак виолетова мат.

Сивкав кварц [ уреди | уреди извор ]

Сивкавиот кварц е сив, про?ирна верзи?а на кварцот, според бистрината е од скоро целосно про?ирен до кафено ? сив кристал ко? е скоро непро?ирен.

Млечен кварц [ уреди | уреди извор ]

Млечниот кварц можеби е еден од на?честиот вид на кристалниот кварц и може да се на?де речиси насекаде. Белата бо?а може да се предизвика со течна содржина на гас, течност или и двете, заглавени додека трае формира?ето на кристалот. Заматеноста ко?а е создадена при оваа содржина вистински ?а ограничува неговата употреба во пове?ето оптички и квалитетни примени на скапоцените каме?а.

Рубин [ уреди | уреди извор ]

Рубинот е розова до крваво-црвена бо?а, вид од минерални корунди (алуминиум оксид). Црвената бо?а е предизвикана главно поради присуството на елементот хром. Неговото име доа?а од латинскиот збор ruber, што значи црвен. Другите видови на квалитетните корундуми се наречени Сафири. Рубинот се смета за еден од 4те драгоцени каме?а, заедно со сафирот, смарагдот и ди?амантот. Цената на рубинот се одлучува според бо?ата на рубинот. На?светлиот и на?вредниот Црвен наречен бо?а на гулабова крв, ко? има голема привилегираност и покра? другите рубини со сличен квалитет. По бо?ата следи и ?асноста : слична е со ди?амантите. Резба?ето и тежината се исто така важни фактори за одлуката на цената.

Физичи особини [ уреди | уреди извор ]

Рубините имаат цврстина од 9,0 според Мосовата скала на цврстината на минералите. Од природните скапоцени каме?А само мосанитот и ди?амантот се со поголема цврстина од 10,0 според Мос, а мосанитот е некаде поме?у корондумот (рубинот) и ди?амантот според цврстината. Рубинот е α-Алуминиум (на? стабилен облик на Al2O3) во ко?а мал дел од 3 позитивни ?они на алуминиум се заменува со три позитивни ?они на хромот. Секо? од Cr3+ е опколен осумаголно со 6 негативни ?они на кислород. Ова кристалографско уредува?е силно вли?ае на секо? позитивен хром, по што резултира на светла апсорпци?а во зелено-жолтиот регион на спектарот и се претвора во црвена бо?а на каменото. Кога ?оните на хромот ?а примаат жолто ? зелената светлина таа се претвора во црвен с?а? (луминисценци?а). Ова испушта?е на с?а?, придонесува на црвената бо?а ко?а што се добива со одзема?ето на зелената и виолетовата светлина од белата светлина, и додава с?а? на изгледот на скапоцениот камен.

Сите природни рубини имаат свои несовршености, вклучува??и ?а чистината на бо?ата и содржината на рутилните иглички познати како ? свила“. Обично необработените каме?а се загреваат пред да се обработат. Скоро сите рубини во денешно време се обработени во неко? облик, а загрева?ето на каме?ата е како на?соодветна алатка. Како и да е, рубините кои воопшто не се обработени во неко? облик а се со одличен квалитет се сe уште на високо место.

Некои рубини покажуваат астеризам или звезда од 3 или 6 точки. Овие рубини се обработени во кабохони за да го истакнат вистинскиот ефект. Астеризмите се на?добровидливи со еден извор на светлина, и се движат низ каменот како што светлината се движи или како што каменот ротира.

Природна по?ава [ уреди | уреди извор ]

Могок долината во Горен Ма?амар (Бурма) со векови била главниот извор на рубини во светот. Тоа место има произведено некои од на?убавите рубини што некогаш биле прона?дени. На?добрата бо?а на ма?нмар рубините е опишана како гулабова крв. Во централен Ма?нмар, местото Монг Су почна да произведува рубини во текот на 90те и рапидно стана на?големото место за пронао?а?е на рубини.

Неодамна во М?анмар е прона?ден талог од рубин сместен во северниот дел од државата Качин. Рубините уште од дамнешна истори?а се ископуваат во Та?ланд, Палин и Самлоут, Дистрикт од Камбо?и?а, Бурма, Инди?а, Авганистан и во Пакистан. Рубините многу ретко се нао?аат во Шри Ланка, загоа пак розовите сафири се многу чести. По Втората светска во?на во Танзани?а, Мадагаскар, Виетнам, Непал, Та?икистан и Пакистан на?дени се траги (талози) од рубин.

Неколку рубини се на?дени и во САД во Монтана, Северна Каролина и ?ужна Каролина. Неодамна се прона?дени поголеми талози на рубин под ледениот гребен на Гринланд. Во 2002 година во Васегес реката во Кени?а се прона?дени рубини. Посто?ат извештаи дека се на?дени големи остатоци на рубин во Мозамби?а, во Нанхубир во Кабо Делгадо во округот на Монтепуез.

Спинелот е друг вид на црвен скапоцен камен, понекогаш може да се на?де заедно со рубинот во склоп на ист камен или мермер. Оние кои немаат толку искуство со скапоцени каме?а Црвениот спинел може да го помешаат со рубинот. Како и да е, на?прекрасните црвени спинели може да имаат приближна цена со онаа на просечниот рубин.

Фактори кои вли?аат на вредноста [ уреди | уреди извор ]

Ди?амантите се оценуваат според критериум 4 ЦС ко? е именуван според бо?ата, обработката и тежината на каратот. Сличните природни рубини се проценуваат со критериумот ЦС како и нивната големина и географско потекло.

Бо?а [ уреди | уреди извор ]

Со вреднува?ето на обоените скапоцени каме?а, бо?ата е единствениот на?важен фактор. Бо?ата се дели на три компоненти: ни?анска, интезивност и тон. Ни?ансата се упатува на бо?ата ко?а што ние ?а користиме како секо?дневен термин. Прозирни скапоцени каме?а се нао?аат во следниве ни?анси: црвена, портокалова, жолта, зелена, сина, виолетова, пурпурна и розова.Првите 6 се познати како спектарни ни?анси, последните две како изведени спектарни ни?анси.Пурпурната е ни?анса ко?а што е поме?у црвена и сина.

Розовата е побледа ни?анса на црвената бо?а. Во природата има многу малку чисти ни?анси на скапоцени каме?а, се зборува за примарни, секундарни или терци?ални ни?анси.Во врска со рубинот, примарната ни?анса мора да биде црвена. Сите други ни?анси на видот на скапоцениот камен корунд се нарекуваат сафир.Рубинот може да има неколку секундарни ни?анси. Можни се портокалова, пурпурна, виолетова и розова.

Обработка и разубавува?е [ уреди | уреди извор ]

Подобрува?ето на квалитетот на скапоцените каме?а со нивна обработка е многу честа по?ава.Некои обработки се употребуваат во скоро сите случаи и се сметаат за на?прифатени. Во текот на доцните деведесетти години, големата понуда на евтини матери?али предизвика ненадеен наплив во понудата на топлински обработени рубини, што доведе до пад на цената на рубинот. Под подобрува?е се подразбира промена на бо?ата, подобрува?е на про?ирноста со раствора?е на рутилни снопчи?а, лече?ето на фрактурите (испукнатините) или пак нивно целосно полне?е. На?честа обработка е со примена на топлина. Пове?ето ако не и сите, рубини на долниот кра? на пазарот се применува топлина на грубите каме?а за да се подобри бо?ата, да се отстранат виолетовата ни?анса, сините траги и свиленоста. Овие топлински обработки се на?често на температура од 1800 °C (3300 °F) степени.Некои рубини подлежат на процес со загрева?е на пониска температура, на ?аглени цевки на температура од 1300 °C (2400 °F) степени за 20-30 минути. Свилата е само делумно уништена откако бо?ата се подобрува.

Другата обработка, ко?а што стана на?честа во последниве години, е со стаклено полне?е.Полне?ето на исцепините во внатрешноста на рубинот со олово стакло или сличен матери?ал значително ?а подобри провидноста на каменот, праве??и ги претходните рубини кои биле несоодветни да бидат погодни за аплицира?е на накитот. Процесот се случува во 4 чекори.

Грубите каме?а се полираат претходно за да се искоренат сите нечистотии од површината коишто можат да му наштетат на процесот.
Грубоста се отстранува со Флуороводород
Првиот процес на загрева?е во коишто не се додаваат спо?ници. Загрева?ето ги искоренува сите нечистотии од внатрешноста на испукнатините. Иако ова може да се направи на температури до 1400 °C (2500 °F) степени, на?често се случува на температура од околу 900 °C (1600 °F) степени од свилата ко?а е недопрена.
Вториот процес на загрева?е е во електрична рерна со различни хемиски додатоци. На?различни решени?а и мешавани се покажаа како успешни, како и да е оловото кое што на?многу содржи стаклен прав е на?многу употребувано во моментов.Рубинот се потопува во масла, а потоа прекриени со прав ставени на плоча се ставаат во рерна каде се загреваат на 900 °C (1600 °F) 1 саат во оксидирачка атмосфера.

Со загрева?е портокаловата бо?а во прав се претвора во про?ирна до обоена жолта паста ко?а што ги исполнува сите испукнатини. Откако ?е се олади, бо?ата на пастата е целосно про?ирна и значително ?а истакнува целосната прозирност на рубинот. Ако е потребно да се додаде бо?а, тогаш стаклениот прав може да биде ? засилен ? со бакар или други метални оксиди како и други елементи на пример натриум, калциум, калиуми др. Вториот процес на загрева?е може да се повтори три или четири пати дури и да се применат различни мешавини. Ако се загрее оно? накит ко? содржи рубини (при поправка) не смее да биде во контакт со борна киселина или со други супстанци доколку тие може да ?а вдлабнат површината. Не мора да бидат заштитени какко ди?амантот.

Аметист [ уреди | уреди извор ]

Аметистот е виолетова верзи?а на кварцот ко? многу често се користи во накитот. Името доа?а од Стара Грци?а: ? -не, и μ?θυστο?, methustos ?пи?аница, кое се однесува на верува?ето дека ово? камен го шптити сво?от сопственик од опи?анува?е, Старите Грци и романи го носеле аметистот и исто така правеле од нив садови за пие?е со верува?е дека тие ?е го сопрат опи?анува?ето. То? е еден од многуте форми на кварцот. Аметистот е традционален камен за месецот Февруари.

Структура [ уреди | уреди извор ]

Аметистот е пупрпурна верзи?а на кварцот (SiO2), ко?а содржи нечистотии на железо, кое што ?а дава пурпурната бо?а на минералот. Цврстината на минералот е иста како и на кварцот така што го прави погодна за накит.

Ни?анса и бо?а [ уреди | уреди извор ]

Аметистот се нао?а во првични ни?анси од 75?80%, светлорозово-виолетова до темнопурпурна ни?анса, 15?20% од сина и црвена ни?анса (зависно од светлосниот извор). Зелениот кварц понекогаш е погрешно наречен зелен аметист што е навистина погрешно и не е прифатливо име за матери?ал, правилниот термин би бил Празиолит. Другите ими?а за зелениот кварц се вермарин, позеленет аметист или лимонов цитрин. На многу променлив интезитет, бо?ата на аметистот е на?често поставена во паралелни ленти на лицето на кристалот. Еден аспект на возвишената уметност ги вклучува брусе?ето со кое што се добива точната бо?ата со цел да се направи бо?ата на избрусените каме?а, хомогена. Фактот дека понекогаш само тенок сло? на виолетова бо?а е присутна во камен, или дека бо?ата не е хомогена често го прави за тешка за сече?е.. Бо?ата на аметистот е демонстрирана како резултат на структура на тривалентно железо (Fe3+). Кога ?е се загрее аметистот може да се претвори во жолто-портокалова, жолто ?кафена, или пак темнокафена и може да личи на цитрин.

Истори?а [ уреди | уреди извор ]

Старите Егип?ани го употребувале аметистот како скапоцен камен и бил во голема мера застапен во древните скапоцени резбани каме?а. Грците верувале дека каменот аметист може да го спречи опи?анува?ето, додека средно европските во?ници носеле ама?лии од аметист како заштитници во битката- Причината е тоа дека се верувало за аметистот дека лекува лу?е и ги чува трезни. Во гробовите на англосаксонците во англи?а биле прона?дени монистри од аметист.

На 1902-та изложба во Диселдорф, Германи?а била презентирана голема геодези?а или пак аметист-пештера прона?дена блиску Санта Крус во ?ужен Бразил. Во XIX век, за бо?ата на аметистот заслужен е присутниот манган. Сепак биде??и е способен да подлежи на многу големи измени па дури и да биде разреден од топлина, од некои извори се верува дека е од органски извор. исто така се по?авува железо тиоци?анат а и сулфур е детектиран во ово? минерал.

Вештачки аметист [ уреди | уреди извор ]

Вештачкиот аметист е произведен од гама-зраци, икс зраче?ето на електронските снопчи?а на чистиот кварц ко? е прв смешан со железни нечистотии. На изложува?е на топлина, ефектите од зраче?ето може делумно да бидат откажани и аметистот да стане жолт кварц, а во накитот се нарекува само ?Изгорен аметист“.

Вештачкиот аметист е направен како имитаци?а на на?добриот, квалитетен аметист. Неговите хемиски и физички особини се толку слични со оние на природниот аметист така што без гемолошки испитува?а (кои на?често се чинат скапи) не може да се разликува со голема веро?антност,. Има еден тест ко?што е врз основа на законот на Бразилското извива?е (облик на кварцно извива?е каде што десните и левите кварцни структури се комбинирани во еден кристал) ко?што може да се употреби како многу полесен идентификатор на вештачкиот аметист. Возможно е споените аметисти да се синтетизираат, но ово? вид не е достапен во големи количини на пазарот.

Митологи?а [ уреди | уреди извор ]

Грчкиот збор аметистос може да се преведе како ?непи?ани“, од грчки A-?не“ + methustos ?опи?анети“. Аметистот се смета за силен противотров против пи?анство, и затоа пехарите за вино често биле изгравирани со нив. Во старогрчката митологи?а, Дионис, богот на пи?анството и виното ?а прогонувал девицата (дево?ката) со име Аметистос, ко?а што ?а одбивала неговата ?убов. Аметистос се молела на боговите да остане чиста, молитва на ко?а што божицата Артемида и одговорила така што ?а трансформирала во Бел камен. Покорен од желбата на Аметиста да остане чиста, Дионис истурил вино врз каменот како курбан, обо?ува??и го кристалот пурпурен. Разноликоста на приказната вклучува дека Дионис бил навредуван од смртник па поради тоа и се заколнал дека ?е го убие следниот смртник ко? ?е помине по неговиот пат, создава??и крволочни тигри кои ?е го одмаздат неговиот гнев. Но излегло дека то? смртник е една прекрасна млада жена, Аметиста, ко?а што била на пат да и оддаде почит на Артемида. Артемида и го поштедила живот така што претворила дево?ката во статуа од чист кртистален кварц за да ?а заштити од грубите кан?и. Дионис гледа??и во преубавата статуа поради тоа што се каел исплакал солзи од вино. Солзите на богот го претвориле кварцот пурпурен. Другата верзи?а на приказната го вклучува и титанот Ре?а ко? го претставува Дионис со каменот Аметист со цел да предизвика умереност во пие?ето на вино.

Географска распротстранетост [ уреди | уреди извор ]

Аметистот се произведува во на?големи количини во Минас Гераис во Бразил каде што се создава во големи геоди заедно со вулкански карпи. Многу од шупливите рубини од ?угозападен Бразил и Уругва? содржат посев на кристали на аметисти во внатрешноста. Артигас, Уругва? и соседната бразилска држава Рио гранде до Сул се големи светски создавачи познати по квантитетот, Минас Гераис како и Мато Гросо, Еспирито Санто, Бахиа и државите Сеара, сите се важни производители во Бразил. Исто така е прона?дено и ископано во ?ужна Коре?а. На?голем површински ископ на аметиста жила во светот е во Ма?сау, под Австри?а. Од Руси?а доа?а многу квалитетен аметист, особено од Екатеринбург блиску Муршинка, каде што се создава во шуплините на гранитните карпи. Многу места во ?ужна Инди?а произведуваат аметист. Еден од на?големите произведувачи е Замби?а во ?ужна Африка со годишно производство од околу 1000 тона.

Аметистот се по?авува во многу места во Америка. Поме?у овие се спомнати : Мазатзал планинскиот реон во Гила и зем?ите на Марикопа, Аризона, Езерата Ред Федер близу Колинс, Колорадо, Планината Аметист, Тексас, ?елоу стоун Националниот парк, Делавер Каунти во Пенсилвани?а, Хаувуд Каунти во Северна Каролина, Дир Хил и Стоу, Маина и во езерото Супериор во регионот Минесота, Висконсин, Мичиган и Онтарио во Канада. Аметистот релативно често се нао?а во Онтарио и во неколку места низ Нова Скотиа. На?големиот рудник на аметист во Северна Америка се нао?а во Тандер Бе?, Онтарио.

Вредност [ уреди | уреди извор ]

До XVIII век, аметистот бил вклучен во кардиналот, или во на?вредните скапоцени каме?а (заедно со ди?амантот, сафирот, рубинот и смарагдот). Но, биде??и големо количество е откриено во локации како што се Бразил, изгуби доста голем дел од сво?ата вредност. Собирачите трагаат по длабочината на бо?ата, доколку е возможно со црвен отс?а? доколку е соодветно избрусено. На?висококвалитетниот аметист (наречен ?длабоко Руски“) е особено редок и затоа доколку се на?де таков неговата вредност зависи од побарувачката на собирачите. То? како и да е сe уште се подредува според поголемиот с?а?, помал од оно? на сафирите или рубините (падраша сафирот или рубинот гулабова крв)

Авентурин [ уреди | уреди извор ]

Авентуринот е облик на кварц ко?што се одликува со сво?а про?ирност и присуство на содржина на платиминерал ко?што го дава с?а?ниот или блескавиот ефект авентуресценци?а. На?честа бо?а на Авентуринот е зелената, но исто така то? може да биде и портокалов, кафен, жолт, син или пак сив. Портокаловите и кафените се сво?ствени за хематитот или гоетитот. Биде??и авентуринот е камен, неговите физички особини се : неговата специфична гравитаци?а може да биде поме?у 2,64-2,69 а неговата цврстина е нешто пониска од обичниот кварц ко? тежи 6,5.

Авентуринскиот фелдспат или сончевиот камен може да се помешаат со портокаловиот и црвениот кварц авентурин, иако првиот е со поголема про?ирност. Авентуринот е често врзан и изобилството на пурпурни листови може да го направи матен така што то? може да биде на прв поглед помешан со малахитот. Името Авентурин произлегува од итали?анскиот збор ventura ко?што значи случа?но. Ова е наговестува?е на сре?ното откритие на стаклото на авентурин или златен камен, од неко?а гледна точка во XVIII век.

Иако то? прв бил прона?ден, златниот камен е заедничка имитаци?а на авентуринот и сончевиот камен. Златниот камен визуелно се разликува од подоцниве два минерали поради неговите груби дамки од бакар, дисперзирани заедно со стаклото во еден натприроден единствен начин. То? е обично златно кафен, но може да се на?де и син или зелен.

Поголемиот дел на зелен и синозелен авентурин потекнува од Инди?а (особено во околината на Ма?сур и Мадрас) каде што е обработен од страна на продуктивни занаетчии. Во Чиле, Шпани?а и Руси?а се прона?дени крем бели, сиви и портокалови матери?али. Пове?ето се изгравирани на монисти и облици во на?фините примероци претставени во кабошони, а подоцна и во накит.

Сафир [ уреди | уреди извор ]

Сафирот (грчки: σ?πφειρο?, син камен) е скапоцен камен ко? е еден вид на минералот корунд, алуминиум оксид (α-Al2O3), ко?а е друга бо?а а не црвена или темнорозова, каде што каменот би се нарекувал рубин се смета за различен скапоцен камен. Количината на трагите на другите елементи како железо, титан или хром може да му придонесат на корундот сина, жолта, розова, портокалова или зеленкаста бо?а. Чистиот Хром е чиста нечистоти?а од рубини. Како и да е, комбинаци?ата од на пр. Хром и титан може да му дадат на сафирот бо?а различна од црвената. Сафирите се на?често носени во накитот.Сафирите може да се на?дат по природен пат, со бара?е по одредени таложе?а (кои се должат на отпорот да бидат кородирани во споредба со каме?ата со помала цврстина), или формира?ата на карпите, или пак тие можат да бидат рачно изработени за индустриска или декоративна намена во големи кристални топки. Поради значителната цврстина на сафирите (и во главно на алуминиум оксидот) сафирите се употребуваат во некои неукрасни апликации вклучува??и ги инфрацрвените оптички компоненти, како што се научни инструменти : високоиздржливите стакла (прозори) (исто така употребени во научните алати).

Природни сафири [ уреди | уреди извор ]

Сафирот е еден од двата или трите видови на скапоцени каме?а на корундот, од кои едниот е црвен а другиот темнорозов рубин. Иако сината е нивната на?позната бо?а, сафирите се направени од било ко?а бо?а освен црвена. Сафирите исто така може да се и безбо?ни, а може да се на?дат во ни?анси на сиво и црно. Цената на природните сафири варира зависно од нивната бо?а, читина, големина, обработка, и секако квалитетот ? како и нивното географско потекло. Значителни талози на сафир се прона?дени во Источна Австрали?а, Та?ланд, Шри Ланка, Мадагаскар, ИсточнаАфрика и во Северна Америка во неколку локации, на?многу во Монтана. Сафирот и рубините се а?често прона?дени заедно на исто место, но обично еден скапоцен камен е во поголемо изобилство.

Син сафир [ уреди | уреди извор ]

Бо?ата на скапоцените каме?а се разделува во три компоненти : ни?анса, интезивност и тоналитет. Интезивноста се однесува на живописноста или светлината или обоеноста на ни?ансата, тоналитетот за светлоста или темноста на ни?ансата. Синиот сафир постои во неколку мешавии на неговата примарна (сина) и секундарна ни?анса, неколку ни?ансни тонови и ни?анси на светлина. Сините сафири се проценуваат според чистината на примарната ни?анса. Пурпурна, виолетова и зелена се на?честите второстепени ни?анси прона?дени на синиот сафир. Виолетовата и пурпурната може да придонесат за целокупната убавина на бо?ата, додека пак зелената се смета дека може да делува негативно. Сините сафири што имаат пове?е од 15% виолетова или пурпурна бо?а во главно се смета дека се со на?префинет квалитет. Сините сафири со било колкава количина на зелена бо?а како втора ни?анса не се сметаат за скапоцени каме?а со префинет квалитет. Сивата бо?а е нормално заситувачки модификатор или маска на?дена во сините сафири. Сивата бо?а го намалува интезивитетот или светлината на ни?ансата и така добива негативен ефект.

Бо?ата на префинетите сини сафири може да се опише како живописна речиси темновиолетова до пурпурна сина каде што приманата сина ни?анса е на?малку 85% застапена, а секундарната ни?анса е не пове?е од 15% застапена без ни на?малку меша?е на второстепено зелена ни?анса или пак зелена покриеност.

423 каратниот (85g) сафир Логан ко?што се нао?а во Националниот природонаучен музе? во Вашингтон е еден од на?големите фацетни квалитетни скапоцени камежа на синиот сафир пто воопшто посто?ат.

Луксузна бо?а на сафирот [ уреди | уреди извор ]

Жолтите и зелените сафири исто така доста се нао?аат.Како што хромот расте, Розовите сафири се продлабочуваат во бо?ата. Колку е подлабока розовата бо?а толку поголема е нивната парична вредност. Сафирите исто така може да се сретнат во ни?анси на портокалова и кафена, а пак безбо?ните сафири понекогаш се употребуваат како замена на ди?амантот во накитот. Падмарага сафирите секогаш носат поголеми цени дури и од на?префинетите сини сафири. Во последно време, пове?ето сафири од оваа бо?а се по?авуваат на пазарот како резултат на вештачка обработка ко?а што се нарекува : решеткаста дифузи?а.

Папрадаша [ уреди | уреди извор ]

Папрадаша е розово-портокалов корунд, со низок до среден интезивитет и светол тон, првично ископан во Шри Ланка, но исто така се прона?дени талози во Виетнам и Африка. Папрадаша сафирите се ретки, на?ретко од се е комплетно природната разноличност, без никаква трага на преработка. Името потекнува од санскритскиот збор ?падмарага“ (падма = лотус; рага = бо?а). Бо?а, слична на лотосов цвет .

?везден сафир [ уреди | уреди извор ]

?вездениот сафир е вид на сафир ко?што изразува ?везда исто како по?авата позната како астеризам. ?вездениот сафир содржи иглични пресеци како содржина (често минерален траг, минерал создаден примарно од титан оксид) ко?што создава привидение од 6 зрачна шема во облик на ?везда кога се гледа со надземен извор на светлина.

Црната ?везда од Квинсленд се верув дека е на?големиот ?везден сафир ко?што некогаш бил ископан, и тежи 733 карати. Звездата од Инди?а (ко?а тежи 563,4 карати) се мисли дека е вториот по големина ?везден сафир, и моментално е изложен во Американскиот природонаучен музе? во ?у?орк . 182 каратната ?везда од Бомба?, ко?а е сместена во Националниот природонаучен музе? во Вашингтон е пример за син ?везден сафир. Вредноста на ?вездениот сафир, како и да е зависи не само од тежината на каменот туку и од бо?ата, прозирноста и интезивитетот на астеризмот.

Менува?е на бо?ата на сафирот [ уреди | уреди извор ]

Ретката разноликост на сафирот, позната како сафир ко?што ?а менува бо?ата, постои во разли?ни бои и различна светлина. Овие сафири кои ?а менуваат бо?ата на надворешна дневна светлина се пурпурни а а на флуоресцентна светлина да бидат и зеленкасти. Некои каме?а менуваат бо?а целосно а некои само делумно, со тоа што некои каме?а од сини одат кон сино виолетова бо?а. Додека овие сафири коишто ?а менуваат сво?ата бо?а доа?аат од пове?е различни месте, скапоцените камчи?а од танзани?а е главниот извор.

Одредени вештачки сафири кои ?а менуваат сво?ата бо?а се продаваат како лабораториски или синтетички александрит, ко?што е прецизно наречен симунат (исто така е наречен александриум) вториот е всушност тип на крисоберил-сосема различни супстанци чи? плеохроизам е различен и многу по?асен отколку корундот (сафирот) ко? менува бои.

Извор на бо?а [ уреди | уреди извор ]

Рубините се корунди кои содржат `` нечистотиии од хром кои впиваат жолто-зелена светлина и се резултира во подлабока рубинова црвена бо?а со зголемена содржина. Пурпурните сафири содржат траги од вандиум и доа?а до неколку разновидни ни?анси. Корундот ко? содржи ~0,01% од титанот е безбо?на. Доколку се присутни траги од железо, многу бледа жолтеникава до зелена бо?а може да биде видена. Доколку се присутни нечистотии од титан и железо, како и да е резултатот ?е биде прекрасна модросина бо?а.

За разлика од локализираната (мегуатомска) апсорпци?а на светлина ко?а што ?а предизвикува бо?ата за нечистотии на хромот и вандиумот, сината бо?а на сафирите доа?а од интервалентно преносно полне?е, што подразбира пренесува?е на електрон од еден ?он на преносен метал на друг преку спроводник или валентна врска. Железото може да биде во облик на Fe2+ или Fe3+ додека пак титанот во главно го има обликот Ti4+.

Доколку ?оните на Fe2+ и Ti4+ се заменат со Al3+, се создаваат области на нерамнотежа на полне?ето. Преносот на еден електрон од Fe2+ и Ti4+ може да предизвика промена на валентната состо?ба во двете соединени?а. Поради таа валентна промена се случува специфична промена на енерги?ата на електронот и се впива електромагнетна енерги?а. Брановата должина на впиената енерги?а ?а дава жолтата светлина. Кога оваа светлина се одзема од карактеристичната бела светлина се комплетира резултатот на сина бо?а. Понекогаш кога атомското расто?ание е различно и оди во различен правец тогаш се добива резултат на синозелено двобо?ство. Интервалентниот пренос е процес ко?што создава силно обоена по?ава со мал процент на примеси. додека 1% на хром мора да биде присутен во корундот пред да се по?ави црвена рубин бо?а, сината сафирна бо?а е присутна на само 0,01% титан и железо.

Обработка [ уреди | уреди извор ]

Сафирите може да се обработуваат со неколку методи за да се разубави и подобри нивната ?асност и бо?а. Се практикува загрева?ето на природните сафири за да се подобри и разубави нивната бо?а. Ова се прави со загрева?е на сафирот по неколку часа на температура од 500 до 1800 °C , или пак со загрева?е на непотполна азотна атмосферска печка седум дена или пове?е. По загрева?ето каме?ата стануваат се посини но губат некои свои рутилни соединени?а (свила). Кога се употребуваат високи температури, каменот ?а губи целата свила и станува чист при зголемува?е. Уште од римско време постои доказот дека сафирот и другите каме?а биле предмет на грее?е. Оние каме?а кои не се загреваат се многу ретки и често се продаваат заедно со потврда од независни гемолошки лаборатории со ко?а се потврдува дека ?нема знаци на топлинска обработка“.

?ого-сафирите не треба да бидат загреани биде??и нивната сина бо?а е посто?ана и ?ака, тие се во главно без примеси и имаат посто?ана чистина (?асност). Во 1980-тите Кога Интергем Лимитед започнал да го рекламира ?ого-каменот како светски гарантиран не обработен сафир, из?авата го погодила пазарот на скапоцени каме?а биде??и претходно процесот на загрева?е бил таен (неоткриен), но во 1982 година проблемот со загрева?ето на каме?ата станал уште поголем. Во тоа време 95% од сафирите во целиот свет биле термално обработени за да ?а подобрат сво?ата природна бо?а. Соочува?ки се со ово? проблем, оние скапоцени каме?а кои биле загревани многу често избледувале со тек на време. Обучените гемологисти можат да препознаат камен ко? е загреан со точност од 95%.

Обработката со дифузи?а е нешто поконтраверзна со тоа што таа се користи за да се додадат елементи на сафирот за намена да се подоврат боите. На?често берилиумот е дифузиран во сафир при загрева?е на многу висока температура, речиси до точката на топе?е на сафирот. Првично со ово? процес се создадени (околу 2000) портокалови сафири, иако сега процесот е унапреден и многу бои на сафирот се на?често обработени со берилиумот.

Не е етички та?но да се продаваат сафири обработени со берилиум, и цената би требало да им биде многу пониска од природниот скапоцен камен или од оно? ко? сам се разубавува преку самосто?но загрева?е.

Оние каме?а кои се обработени со дифузи?а на површината се воглавно одобрени биде??и кога деланките на каменот повторно се полираат, папрадаша обоениот сло? може да се отстрани. (посто?ат некои каме?а обработени со дифузи?а на коишто бо?ата им оди многу подлабоко од површината). Проблемот е во фактот дека обработените папрадаши се понекогаш навистина многу тешки за да се препознаат, затоа се и причина да се добие сертификат од угледната гемолошка лаборатори?а (на пример Gubelin, SSEF, AGTA, итн, ) како препорака пред да се инвестира во нив.

Според упатствата на Федералната комиси?а за тргови?а во САД се бара открива?е на каков било начин на разубавува?е ко?што има значителен ефект врз вредноста на скапоцениот камен.

Откопува?е [ уреди | уреди извор ]

Сафирите се откопуваат од алуви?ални талози или пак од првичните подземни работи. Рударските локации се Бурма, Мадагаскар, Шри Ланка, Австрали?а, Та?ланд, Инди?а, Пакистан, Авганистан, Танзани?а, Кени?а и Кина. Логан сафирот, ?вездата на Инди?а, и ?вездата на Бомба? потекнуваат од рудниците во Шри Ланка. Мадагаскар е светски водач во производство на сафир (од 2007) особено со неговите талози во градот Иакака и околу него. Пред отвора?ето на Иакака рудниците, Австрали?а беше на?големиот производител на сафири (како во 1987 година). Во 1991 бил откриен нов извор на сафири во Андранондамбо, ?ужен Мадагаскар. во 1993 започнале со ископува?е на сафирот по што после неколку годи ни го напуштиле поради потешкотиите за да се подобри лежиштето на сафирот.

Во северна Америка се извадени сафири од неколку талози во Монтана, по Мисури реката во близина на Елена, Монтана, Драи Котонвуд Крик во близина на Мисула, Монтана и Рок Крик во близина на Филипзбург, Монтана. Прона?дени се префинети сини ?ого-сафири во ?ого Гулх, западно од Левинстон, Монтана. Неколку ископи на сафири и рубини исто така се прона?дени во околината на Франклин.

Талозите од сафир во Кашмир сe уште се добро познати во индустри?ата на скапоцени каме?а, и пора? фактот дека на?високото производство во оваа околина на?многу зазема место со релативно краток период на кра?от од XIX и почетокот на XX век.

Вештачки сафир [ уреди | уреди извор ]

Во 1902 година францускиот хемичар Август Вернел разви процес за производство на вештачки сафирни кристали.во процесот Вернел именуван по него се додава префинет зем?ен прав на оксихидрогенскиот пламен а ова се случува директно наспроти покривката. Зем?ата полека се таложи во пламенот создава??и ?боул, од сафир, во облик на солза. Може да се додадат хемиски додатоци за да се создаде вештачка верзи?а на рубинот, и сите други природни бои на сафирот и плус сите други бои кои не се виделе во геологи?ата. Вештачкиот матери?ал за сафир е идентичен на природниот сафир, освен тоа то? може да се направи без недостатоци кои може да се на?дат во природниот камен. Недостатокот на процесот Вернеул е дека големите кристали имаат висок процент на внатрешна крутина. Многу методи на рачната изработка на сафирот се вари?ации на процесот Цохралски ко? е измислен во 1916 година. Во ово? процес мал сафирен кристал се натопува во сад направен од скапоценеиот метал родиум, ко? содржи стопена алуминиум, а потоа полека сеповлекува на со стапка од 1 до 100 мм на час. На кра?от алуминиумот се кристализира, создава?ки голем долг камен во облик на морков со големина од над 400 мм во пречник и со тежина од околу 500 кг.