Роберт Шуман од1850
дагеротипи?а
Роберт Шуман
(
германски
:
Robert Schumann
;
Цвикау
,
8 ?уни
1810
-
29 ?ули
1856
),
германски
композитор
и
музичар
, еден од на?знача?ните претставници на
романтизмот
во музиката. Особено се истакнува како автор на
клавирски
мини?атури и
соло-песни
, а компонира и камерна и сценска музика, четири
симфонии
и една
опера
[1]
.
То? е роден во 1810 година во малото место
Цвикау
во фамили?а на татко ко?што имал книжарница, факт ко?што рано го насочува малдиот Шуман кон книжевноста на поблиското и поддалечното минато на неговата зем?а. Во гимназиските денови то? е еден од основачите на литературниот кружок но од друга страна не го напушта пи?аното кое што почна рано да го изучува. Од последните денови од гимназиското школува?е се ?авуваат особености на неговата природа, повлеченсост, склоност кон фантази?ата и чести промени на расположението што ?е бидат и главни особености на неговиот опуст во целина. Во 1830г. Шуман учи пи?ано ка? познатиот педагог Фридрих Виг во чи?а класа се нао?а и ?ерката на Виг Клара чие свире?е заедно со она на
Игнац Мошелес
и Паганини делуваат врз сето она што се труди да стане Шуман на то? план. Но од друга страна таквите стремежи па?аат во вода кога Шуман доживеал несре?ен случа? со десната рака што тра?но го оддалечува од пи?аното и го насочува кон композиторската де?ност. Утехата шуман ?а нао?а во творештвото и во ?убовта кон Клара ?ерката на неговиот учител 1840г. се жени со Клара, а првите оп. На Шумановото творештво сведочат за неговата инспираци?а ко?а што потекнува од личноста на Клара.
Првите 23 оп. Се посветени само на пи?аното, од 1840г. настануваат бро?ни соло песни и само во рвата година од барокот напишал пове?е од 130 соло песни.
Претходно во 1834г. Шуман го основал списанието “Нов муз. весник”,списание кое станува медиум за напредните идеи и за промоци?а на млади комоз. На пр-делото на ?.Брамс. Во 1843г. Шуман станал проф. На конзерваториумот во Ла?пциг а следната год. ?а придружува Клара во Руси?а каде таа приредува низа на триумфални концерти што им обезбедуваат голема слава. По вра?а?ето од Руси?а, Шуман претрпува нервни кризи, пати од несоница и исцрпеност и по совет од лекарите се сли во Дрезден каде го запознава Вагнер, но до неко? позначаен контакт не дошле никогаш заради идеолошките разлии и различните карактери.
Во 1850г. Шуман оди во Диселдорф каде го презема местото на диригент на тамошното муз. друштво но болеста го натерала да си замини. Во 1854г. болеста се развила до то? степен што то?е преместен во сенаториум за умноболни, а 1856г. умира во местото Енденик ка? Бон. Иако млад како и бро?ните композ. на кра?от од животот то? остава голем и разнороден опус. Пред сe неговите дела за пи?ано се многу знача?ни биде??и во нив то? ?а открива целата сво?а природа, и неговите интимни желби, и неговата ?убов не само кон Клара. Ме?у делата за пи?ано не се истакнуваат оние апсолутни фрорми, туку циклусите на мини?атури кои пове?е или помалку се иде?но поврзани во изградена целина. Монотематизмот т.е принципот на варира?е е главен во тие дела почнува??и од оп.1 т.е вари?ации на тема “Абек”тонови изградени врз името на бившата ?убов на Шуман. На?знача?ното дело од ово? вид се неговите етиди оп.13. во нив Шуман. техника на пи?аното достигнува на?голем врв. Границите на звучностана инстр. Се поместуваат до оркестарските размери.вари?ациите создаваат низа разнородни слики со етиден карактер и од таму доа?а насловот на самотодело. Но лиот на Ш. е на?потполно потцртан во циклусот “Карневал” оп.9, низа од сцени врз 4 ноти. Во ова дело Шуман. На програмска основа вклопува бро?ни постоечки и непостоечки лиови како П?еро, Харлекин, еизбегиус, Флорестан, но и ликови како Шопен или Паганини, творе??и една вистинска фреска за неговиот личен животен и творечки пат.
Карактеристични се неговите циклуси-Албум за млади и ?
Детски сцени
“
[2]
.
Првиот е наменет за изведба од страна на деца, но вториот циклус е сложена творба ко?а зборува за детскиот свет. То? остава и три сонати за пи?ано во кои ?а покажува слободата во / таа класична форма каде внесува бро?ни романтични содржини во формата каде што Бетовен ?а донесува до на?голем врв. Шуман ?а збогатува тех.во пи?аното како и тех, за компонира?е. Неговите богати хармонии,и неговата смисла за смели модлации и третманот на енхарони?ата се негови знаци на личен пристап во изградува?ето на делниците за пи?ано. Шуман е автор соло песната во граде?ето на то? жар нему му помага големото познава?е на Герм. Култура, а сво?от врв во оваа форма да дававо 1840г. кога се жени со клара и кога ме?у другите настануваатпрочуените циклуси-?убовта на жената и животот, ?убовта на поетот
[3]
.
Во тие ремек дела, Шуман изнвонредно ги спо?ува тоно и зборот во една нераскинлива целина, а пи?аното ?а дополнува разновидноста на атмосферата потенцира??и ?а богатата хармони?а врз основа на една драмска експресивност. Во таа смисла пи?аното секогаш е завршен збор посли настапот на вокалот. Во камерните дела на Шуман. се истакнуваат неговите 3-гуд. квартети оп.41, пи?ано квартет оп.47 и пи?ано квинтет оп.44, 3 триа за пи?ано и 2 сонати за виолина. Ш. напишал 4 симфонии I-B-dur op.38,III-C op.61, III-Es op.97-Ранска и IV-d-op.120.Напишал и бро?ни увертири(Манфрад, Фауст, Геновева), а од конц. Дела на?успешни се конц. За виолина во g-moll и за пи?ано во a-moll, можеби на?убавиот концерт за пи?ано од епохата на романтизмот во ко? улогата на оркест. Стои во блиска врска со солистото, граде?и ?а длабоката врска на тоа инспиративно дело. На планот на операта Шуман ?а дава единствената “Геновева” опера од типот легендарно витешки опери. Гледано во целина неговиот оп. Дава траен придонес кон музиката,а неговиотуметнички став во времето во кое живее Шуман. задава голем удар на конзервативизмот и назадните сфа?а?а во муз. што неговото вли?ание се шири и надвор од границите на Германи?а
[4]
.
Еден кус расказ на австрискиот писател
Томас Берхнард
од 1978 година носи наслов ?Како Роберт Шуман“.
[5]