Га? Петрони? Арбитер ( латински : Gaius Petronius Arbiter ) - римски писател и поет.

Животопис [ уреди | уреди извор ]

Нема податоци за ра?а?ето на Петрони?. Во своите ?Анали“ (XVI, 18-19), познатиот римски историчар Такит го опишува Петрони? како човек ко? де?е спиел, а но?ите ги поминувал во ужива?е, а понекогаш во духовна работа, така што стекнал голема слава во Рим , не толку по сериозната работа, туку по декадентниот живот. Сепак, то? не бил озлогласен поради развратниот живот, туку го сметале за човек ко? се разбира во телесните ужива?а и за суди?а на добриот вкус. Оттука, то? бил познат како ?арбитер на елеганци?ата“ ( arbiter elegantiarum ), зашто ништо не било сметано за убаво и возвишено ако така не го оценил Петрони?. Ме?утоа, заповедникот на царската гарда Тигелин, ко? му завидувал на Петрони?, го наклеветил ка? императорот Нерон ^[1] како божемен учесник во Пизоновата завера против Нерон, поради што бил осуден на смрт . ^[2] Петрони? умрел така што си ги пресекол вените на рацете , по што ги затворил, па повторно ги отворил, сака??и да ?а покаже сво?ата безгрижност и во умира?ето при што цело време разговарал со при?ателите за несериозни нешта (според Такит, особено ги избегнувал изреките на мудреците и разговорите за бесмртноста на душата ). Потоа, то? ослободил неколку робови , а неколку казнил и заспал со цел смртта да делува природно. Додека умирал, то? не кажал пофални зборови за Нерон (со намера да ?а царевата одмазда кон неговите роднини), туку наредил на Нерон да му испратат еден ракопис во ко? ги исмеал недостатоците на своето време, снобовите и ослободените робови, кои биле столбови на тогашниот режим. Потоа, го скршил сво?от прстен со монограмот за да спречи власта да го фалсификува неговиот тестамент и скршил една скапа ваза (ко?а ?а купил за 300.000 сестерции) за да не ?а присвои Нерон. На то? начин, историчарите Такит и Плини? го опишуваат Га? Петрони? и со тоа, со голема сигурност може да се тврди дека то? е авторот на ? Сатирикон “. Сепак, посто?ат мисле?а дека автор на романот ?Сатирикон“ е неко? друг Петрони?, а некои тврдат дека живеел во сосема друго време. ^[3]

Творештво [ уреди | уреди извор ]

Петрони? е автор на духовитиот културно-историски роман ? Сатирикон “ (?Сатирска книга“), составен од 20 книги, а напишан во проза и во стихови . Во него го критикувал општеството , вклучува??и ги поетите и говорниците. ?Сатирикон“ е едно од на?духовитите дела на античката книжевност , но од него се сочувани само фрагменти. На?големиот сочуван дел е ?Трималхионовата гозба“ ( Cena Trimalhionis ) во ко? се опишува гозбата на богатиот сноб Трималхион во неко? град во ?ужна Итали?а . Ракописот во ко? се нао?а ово? фрагмент е прона?ден во Трогир , во 17 век , а денес се чува во париската библиотека . ^[2]

Во романот ? Наспроти “, францускиот писател Жорис-Карл Уисманс го нарекува Петрони? ?прониклив наб?удувач, пребирлив аналитичар, прекрасен сликар; мирно, без предубедува?а, без омраза, го опишуваше секо?дневниот живот на Рим “ и ?го откриваше обичниот живот на народот“, а ?сето тоа е раскажано со еден чудно свеж стил, со прецизна бо?а, со стил ко? се напо?ува од сите ди?алекти ... отстранува??и го сите ограничува?а, сите рамки на божемниот Голем век“. Според Уисманс, ?Сатирикон“ претставува ? реалистичен роман, парче отсечено во живо од римскиот живот, без стремеж за реформа или сатира... без потреба од вештачка цел и од морал“ ко? се одликува со ?блескав, филигрански ?азик, без притоа авторот да не се по?ави ниту еднаш, без да се впушти во каков и да било коментар, без да ги одобрува или проколнува постапките или мислите на своите ликови, пороците на една изнемоштена цивилизаци?а...“ На то? начин, со префинетоста на стилот, со острината на опсервира?ето и со цврстината на методот, ?Сатирикон“ се приближува до некои модерни француски романи. ^[4]

Наводи [ уреди | уреди извор ]