Од Википеди?а ? слободната енциклопеди?а
Музички облици
или
музички форми
се структурни, конструктивни или организациски принципи на музичко творештво, аналогни на пр. на
граматиката
и
синтаксата
во
?азикот
и
книжевноста
.
Ова се општи теоретски модели кои во практиката на компонира?е манифестираат неограничен бро? поединечни решени?а како музички дела со уникатен облик.
Поимот музичка форма потекнува од
естетиката
и
теори?ата на музиката
од
XVIII век
, артикулира??и ?а рационалистичката потреба за интегритет, пропорци?а и симетри?а на уметничкото дело.
Во
XX век
општите и поединечните процеси на распа?а?е на традиционалните форми и структури во општествениот живот и уметноста произвеле отстапува?е од конвенционалното поима?е на музичката форма, нагласува??и, во процесот и исходот на композици?ата, со слободен диза?н на структурата на звукот и интерпретаци?а и изведба на музиката.
Историски гледано, музичките форми зависат од идеите и уметничките бара?а на одредени периоди и од културните и етничките кругови во кои потекнуваат.
Во европската уметничка музика, музичките форми се поделени според пове?е критериуми, на пове?е видови: вокални, вокално-инструментални, инструментални и музичко-сценски.
Понатаму, музичките форми можат да бидат едно движе?е и пове?е движе?е. Ме?у пове?еделните инструментални форми, на?познати се
суита
,
соната
,
концерт
и
симфони?а
, во вокална и вокално-инструментална музика
миса
,
ораториум
и
кантата
и во музичката сцена
опера
.
Во рамките на поединечните движе?а, монотематските и битематските форми и форми со пове?е теми се разликуваат според бро?от на основни музички мисли. Монотематски форми се на пр. средновековните
органуми
,
дисканти
,
мотети
, но исто така и
барокните
пасака?а
и
канцона
. Битематските и мултитематските форми се сите видови вари?ации,
барокна суита
и
соната
, дводелна песна, класична форма на соната,
рондо
итн. Според бро?от на делови, музичките форми се поделени на
хомофонични
и
полифонични
. Како важен посебен предмет, музичките форми се изучуваат во рамките на музичката педагоги?а.
[1]
- Chester, Andrew. 1970. "Second Thoughts on a Rock Aesthetic: The Band".
The New Left Review
1, no. 62 (July?August): 78?79. Reprinted in
On Record: Rock, Pop, and the Written Word
, edited by Simon Frith and Andrew Goodwin, 315?19. New York: Pantheon, 1990.
- Keil, Charles. 1987. "Participatory Discrepancies and the Power of Music".
Cultural Anthropology
2, No. 3 (August): 275?83.
- Cadwallader, Allen. 1990. "Form and Tonal Process. The Design of Different Structural Levels".
Trends in Schenkerian Research
, A. Cadwallader ed. New York, etc.: Schirmer Books: 1-21.
- Laskowski, Larry. 1990. "J.S. Bach's 'Binary' Dance Movements: Form and Voice-Leading",
Schenker Studies
, H. Siegel ed. Cambridge: CUP: 84-93.
- Schmalfeldt, Janet. 1991. "Towards a Reconciliation of Schenkerian Concepts with Traditional and Recent Theories of Form",
Music Analysis
10: 233-287.
- Beach, David. 1993. "Schubert's Experiments with Sonata Form: Formal-Tonal Design versus Underlying Structure",
Music Theory Spectrum
15: 1-18.
- Smith, Peter. 1994. "Brahms and Schenker: A Mutual Response to Sonata Form",
Music Theory Spectrum
16: 77-103.
- Smith, Charles J. 1996. "Musical Form and Fundamental Structure: An Investigation of Schenker's Formenlehre".
Music Analysis
15: 191-297.
- Burnham, Scott. 2001. "Form",
Cambridge History of Western Music Theory
, Th. Christensen ed. Cambridge: CUP: 880-906.
- Webster, James. 2009. "Formenlehre in Theory and Practice",
Musical Form, Forms, and Formenlehre: Three Methodological Reflections
, P. Berge ed. Leuven: LUP: 123-139.
- Hooper, Jason. 2011. "Heinrich Schenker's Early Conception of Form, 1895-1914".
Theory and Practice
36: 35-64.
- Schmalfeldt, Janet. 2011.
In the Process of Becoming: Analytic and Philosophical Perspectives on Form in Early Nineteenth-Century Music
, New York: Oxford University Press.
- Cecchi, Alessandro (ed.). 2015.
Schenker's Formenlehre
.
Rivista di Analisi e Teoria Musicale
XXI, No. 2.