Мехмед III

Од Википеди?а ? слободната енциклопеди?а
Мехмед III
???? ????
Султан на Отоманското Царство
Ка?сери-Рум
Чувар на Двете Свети ?амии
Отомански калиф
Падишах
13-ти Отомански султан ( Падишах )
На престол 15 ?ануари 1595 ? 22 декември 1603
Претходник Мурат III
Наследник Ахмед I
Роден(а) 26 ма? 1566
Маниса Сара?, Маниса , Отоманско Царство
Починал(а) 22 декември 1603
Топкапи-сара? , Цариград , Отоманско Царство
Почивалиште
Света Софи?а , Истанбул
Придружнички Хандан султан
Халиме султан
уште една жена
Деца Шехзаде Махмуд
Ахмед I
Мустафа I
ме?у другите
Полно име
Мехмед бин Мурат
Династи?а Османлиска династи?а
Татко Мурат III
Ма?ка Сафи?е султан
Вероисповед ислам
Тугра Мехмед III محمد ثالث's signature

Мехмед III ( османски турски : ?????, Me?med-i s?lis ; турски : III. Mehmet ; роден на 26 ма? 1566 година - починал на 22 декември 1603 година) ? тринаесеттиот Султан на Отоманското Царство ко? владеел во периодот од 1595 до декември 1603 година.

Рани години [ уреди | уреди извор ]

Мехмед е роден во палатата во Маниса во 1566 година, за време на владее?ето на неговиот прадедо, Суле?ман Величествениот . То? бил син на Мурат III , ко? пак бил син на Селим II . Неговата ма?ка била Сафи?е султан , Албанка од висорамнините на Дука?ин [1] . Неговиот прадедо починал во годината кога то? се родил, а неговиот дедо станал новиот султан, Селим II . Неговиот дедо Селим II починал кога Мехмед имал осум години, по кое таткото на Мехмед, Мурат III , станал султан во 1574 година. Мурат почина во 1595 година, кога Мехмед имал 28 години.

Владее?е [ уреди | уреди извор ]

Братоубиство [ уреди | уреди извор ]

Владее?ето Мехмед III го започнал со наредба да се уби?ат 19 од неговите бра?а и полубра?а [2] [3] со цел да ?а зацврсти сво?ата власт. Тие биле задавени од неговите кралски егзекутори, од кои многумина биле глуви или неми за да обезбедат апсолутна ло?алност кон него [4] . Братоубиството не било без преседан во истори?ата на Отоманското Царство , биде??и султаните честопати имале десетици деца со нивните наложници. Ова претставува на?големиот колеж во истори?ата на братоубиството. По убива?ето, Мехмед наредил и да се удаваат во Босфорот нивните бремени ?убовници.

Борба за мо? во Цариград [ уреди | уреди извор ]

Мехмед III бил неактивен владетел, остава??и ?а неговата ма?ка Сафи?е султан како Валиде султан да владее со царството кое била во сво?от почеток на распа?а?е [5] . Негов прв голем проблем било соперништвото ме?у два?ца негови везири, Сердар Ферхад-паша и Ко?а Синан-паша и нивните приврзаници. Неговата ма?ка и не?зиниот зет Дамат Ибрахим-паша го поддржувале Ко?а Синан-паша и го спречиле Мехмед III самиот да ?а преземе контролата врз ово? проблем. Проблемот се зголемил до то? степен што ?аничарите се побуниле и имало нереди. На 7 ?ули 1595 година, Мехмед III конечно го разрешил Сердар Ферхад-паша од позици?ата Голем везир поради неговиот неуспех во Влашка и го заменил со Синан [6] .

Мехмед III од друга страна важел за многу побожен владетел. Познат е по тоа што им доделувал имоти на дворските шутови, што претставувало голем преседан биде??и имоти обично се доделувале на лу?е кои добивале заслуги во во?ните и коишто морале да ?авуваат во во?ни походи на повик на султанот.

Австроунгарска во?на [ уреди | уреди извор ]

Мехмед III го прифа?а предава?ето на Егер, 1596 година

На?големиот настан на неговото владее?е била Австро-отоманската во?на во Унгари?а (1593-1606). Отоманските порази во во?ната довеле до тоа да Мехмед III преземе лична команда на арми?ата во походот, прв султан ко? го сторил тоа по Суле?ман I во 1566 година. Во придружба на султанот, Османлиите го освоиле Егер во 1596 година. По ова, Мехмед сакал да ?а отпушти арми?ата и да се врати во Истанбул [7] . Сепак, Османлиите на кра?от решиле да се соочат со непри?ателот и ги поразиле Хабсбурговците и Трансилванските сили на Битката ка? Керестес [8] , за време на ко?а султанот морал да се одврати од бега?е од полето на половина пат. Откако се вратил во Истанбул со победа, Мехмед им рекол на своите везири дека повторно ?е организира кампа?а [9] . Следната година, венеци?анскиот баило во Истанбул забележал ? лекарите из?ави?а дека султанот не може да замине во во?на заради лошата здравствена состо?ба, предизвикана од прекумерно ?аде?е и пие?е “ [10] .

Како награда за неговите услуги во во?ната, ?игалазаде ?усуф Синан-паша станал Голем везир во 1596 година. Ме?утоа, со притисок од судот и неговата ма?ка, Мехмед го вратил Дамат Ибрахим-паша на оваа позици?а набргу потоа [6] .

Сепак, по победата во Битката ка? Керестес наскоро следувале неколку знача?ни порази, ме?у кои и загубата на ?ер ( турски : Yanıkkale ) во корист на Австри?ците и поразот на османлиските сили предводени од Хафиз Ахмед-паша од страна на влашките сили под Михаил Храбриот во Никопол во 1599 година. Во 1600 година, османлиските сили под Тири?аки Хасан-паша ?а своиле Велика Канижа по 40-дневна опсада [11] .

?елали [ уреди | уреди извор ]

Друг главен настан од неговото владее?е било востанието ?елали во Анадоли?а . Кара?ази?и Абдулалим, поранешен отомански службеник, го освоил градот Урфа и се прогласил за султан во 1600 година. Гласините се рашириле во Цариград и Мехмед наредил бунтовниците да бидат третирани остро, за да ги растераат гласините, а ме?у нив настрадал и Хусеин-паша, кого Кара?ази?и Абдулалим го споменал дека му е Голем везир. Во 1601 година, Абдулалим побегнал во околината на Самсун , откако бил поразен од силите под Сокулузаде Хасан-паша, гувернер на Багдад . Сепак, неговиот брат, Дели Хасан, го убил Сокулузаде и ги поразил во?ниците под команда на Хадим Хусрев-паша . Потоа се упатил кон ?утахи?а , ко?а била освоена и опожарена [6] [11] .

Во 1600 година избувнала во?на со Перси?а . Персискиот шах испратил свои пратеници ка? европските владетели бара??и во?на против Османлиите. Во?ната започнала со опсадата на Тебриз. Во?ската предводена од Хазибег успеала да ги победи Перси?ците и то? бил поставен за хан. То? со сво?ата во?ска стигнал до Тебриз и тука се споил со во?ската на Ерде?скиот хан Зулфи?ар. Дошло до битка во ко?а победиле Перси?анците. Тогаш Перси?анците тргнале кон градовите Нах?иван и Ереван . Шериф паша побарал помош од соседните намесници но не добил помош. Во средината на ноември 1603 год. Перси?анците стигнале ка? Ереван . Му пратиле писмо на Шериф паша во кое барал да се предаде. Шериф паша им одговорил дека нема намера да се предаде ? Сe додека секо? камен не биде платен со неко?а од нашите глави, толку долго додека од нив Перси?анците не направат пирамида нема никаква надеж во зазема?е на тврдината “. Откако во Цариград се слушнала вест дека бил загубен Тербиз ка?макамот Касим одржал состанок со везирите. Саат?и Хасан бил поставен за водач на во?ната со Перси?а.

Смрт [ уреди | уреди извор ]

Мехмед починал на 22 декември 1603 година на 37-годишна возраст. Според еден извор, причина за неговата смрт била вознемиреноста предизвикана од смртта на неговиот син Махмуд [12] . Според друг извор, то? починал или од чума или од мозочен удар. Друг извор наведува дека то? бил отруен до смрт од неговиот началник, Дервиш Мехмед-паша , а во неговата смрт улога имала и неговата сопруга Хандан султан [13] . То? бил погребан во ?ами?ата Света Софи?а . То? бил наследен од неговиот син Ахмед I .

Односи со Англи?а [ уреди | уреди извор ]

Во 1599 година, четврта година од владее?ето на Мехмед III, англиската кралица Елизабета I голем бро? на подароци до османлискиот двор. Според некои историчари, овие подароци биле наменети за неговиот претходник Мурат III ко? починал пред тие да пристигнат. Овие подароци вклучувале голем бро? на скапоцени каме?а, еден музички часовник ко? подоцна бил уништен од страна на Ахмед I . На организаторот му биле потребни многу недели за да ги комплетира и да ги претстави танчерските скулптури [14] [15] . Овие дарови биле подарени како знак за зацврстува?е на односите ме?у двете зем?и и трговскиот договор потпишан во 1581 година, ко? им дал приоритет на англиските трговци во османлискиот регион [16] . Поради заканата на шпанското воено присуство, Англи?а едва? чекала да обезбеди со?уз со Османлиите, двата народа заедно имале можност да ?а поделат власта. Подароците на Елизабета пристигнале преку големиот трговски брод со 27 пиштоли што лично го проверил Мехмед, ?асен приказ на англиската поморска сила што ?е го натера да ?а изгради сво?ата флота во текот на следните години на владее?ето. Ме?утоа, англо-османлискиот со?уз никогаш нема да биде потрошен. Овие односи значително се влошиле по смртта на Сафи?е султан и проанглискиот шеф Хасан-паша [16] [17] .

Мехмед III

Семе?ство [ уреди | уреди извор ]

Придружнички

Ниту еден од придружничките на Мехмед не е наведена како хасеки султан во архивите на Отоманската палата [18] .

Синови

?ерки

Наводи [ уреди | уреди извор ]

  1. ↑ Peirce, Leslie P. (1993). The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire . New York: Oxford University Press, Inc. стр. 94. ISBN   0-19-507673-7 . Murad's favorite was Safiye, a concubine said to be of Albanian origin from the village of Rezi in the Ducagini mountains.
  2. ↑ Quataert, Donald (2000). The Ottoman Empire, 1700-1922 . Cambridge University Press. стр. 90. ISBN   0-521-63328-1 .
  3. ↑ McCullagh, Francis (1910). The Fall of Abd-ul-Hamid . London: Methuen & Co. Ltd. стр.  72 .
  4. ↑ ?DEAF PEOPLE, SIGN LANGUAGE & COMMUNICATION, IN OTTOMAN & MODERN TURKEY: Observations and Excerpts from 1300 to 2009. From sources in English, French, German, Greek, Italian, Latin and Turkish, with introduction and some annotation | Independent Living Institute“ . www.independentliving.org (англиски) . Посетено на 2020-01-29 .
  5. ↑ Kinross, John Patrick. Ottoman Centuries , p.288. William Morrow & Co., 1977. ISBN   0-688-03093-9
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 ?Mehmed III“ . ?slam Ansiklopedisi . 28 . Turk Diyanet Vakfı. 2003. стр. 407?413. Архивирано од изворникот на 2015-12-28 . Посетено на 2020-05-28 .
  7. ↑ Karateke, Hakan T. "On the Tranquility and Repose of the Sultan." The Ottoman World. Ed. Christine Woodhead. Milton Park, Abingdon, Oxon; New York: Routledge, 2011. p. 120.
  8. ↑ Finkel, Caroline. Osman's Dream: The Story of the Ottoman Empire , p.175. Basic Books, 2005. ISBN   0-465-02396-7
  9. ↑ Karateke, p. 122.
  10. ↑ Goodwin, Jason. Lords of the Horizons: A History of the Ottoman Empire , p.166. New York: Henry Holt & Company.
  11. ↑ 11,0 11,1 ?Mehmed III“. Buyuk Larousse . 15 . Milliyet Newspaper Press. стр. 7927?8.
  12. ↑ Guzel, Hasan Celal; O?uz, Cem; Karatay, Osman (2002). The Turks: Ottomans (2 v. ) .
  13. ↑ Borekci, Gunhan (2010). Factions And Favorites At The Courts Of Sultan Ahmed I (r. 1603-17) And His Immediate Predexessors . стр. 89, n. 25.
  14. ↑ Malcolm, Noel (2004-05-02). ?How fear turned to fascination“ . London: telegraph.co.uk . Посетено на 31 October 2013 .
  15. ↑ Jean Giullou: Die Orgel. Erinnerung und Vision. Christoph Glatter-Gotz 1984 p. 35 with image
  16. ↑ 16,0 16,1 ?An eye for detail“ . BBC News . December 21, 2007.
  17. ↑ Christine Woodhead (28 April 2011). ?ENGLAND, THE OTTOMANS AND THE BARBARY COAST“ (PDF) . Архивирано од изворникот (PDF) на 14 March 2012 . Посетено на 28 August 2017 .
  18. ↑ Peirce (1993) p.104 and n.53 p.311
  19. ↑ Disease and Empire: A History of Plague Epidemics in the Early Modern Ottoman Empire (1453--1600) . ProQuest. 2008. стр. 145. ISBN   978-0-549-74445-0 .
  20. ↑ Ip?ırlı, Mehmet (June 1976). Mustafa Selaniki's history of the Ottomans . стр. 172.
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 21,3 21,4 Tezcan, Baki. Searchimg For Osman: A Reassessment Of The Deposition Of Ottoman Sultan Osman II (1618-1622) . стр. 330 and n. 29.
  22. ↑ Borekci, Gunhan. ?nkırazın E?i?inde Bir Hanedan: III. Mehmed, I. Ahmed, I. Mustafa ve 17. Yuzyıl Osmanlı Siyasi Krizi - A Dynasty at the Threshold of Extinction: Mehmed III, Ahmed I, Mustafa I and the 17th-Century Ottoman Political Crisis . стр. 78.
  23. ↑ 23,0 23,1 Tezcan, Baki. The Debut Of Kosem Sultan's Political Career . стр. 357.
  24. ↑ Sakao?lu, Necdet (2008). Bu mulkun kadın sultanları: Valide sultanlar, hatunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler . O?lak Yayıncılık. стр. 303. ISBN   978-9-753-29623-6 .
  25. ↑ And, Metin (1982). Osmanlı ?enliklerinde Turk sanatları . Kultur ve Turizm Bakanlı?ı. стр. 16.

Надворешни врски [ уреди | уреди извор ]

Мехмед III
Роден(а): 26 ма? 1566 Починал(а): 22 декември 1603 [37 години]
Владе?ачки титули
Претходник
Мурат III 		Султан на Отоманското Царство
15 ?ануари 1595 ? 22 декември 1603 		Наследник
Ахмед I
Духовни титули
Претходник
Мурат III 		Калиф на Отоманскиот Калифат
15 ?ануари 1595 ? 22 декември 1603 		Наследник
Ахмед I
Подем (1299?1453)
Грб на Османлиското царство
Раст (1453?1683)
Стагнаци?а (1683?1827)
Опа?а?е на мо?та (1828?1908)
Распа?а?е (1908?1923)
Отомански принцови
1-ва генераци?а
2-ра генераци?а
3-та генераци?а
4-та генераци?а
5-та генераци?а
6-та генераци?а
7-ма генераци?а
8-ма генераци?а
9-та генераци?а
10-та генераци?а
11-та генераци?а
12-та генераци?а
13-та генераци?а
14-та генераци?а
15-та генераци?а
16-та генераци?а
17-та генераци?а
18-та генераци?а
19-та генераци?а
20-та генераци?а
21-ва генераци?а
Нормативна контрола
Преземено од ? https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Мехмед_III&oldid=5079436 “