Матери?а

Матери?а
	; ; ;
	Матери?ата вообичаено се класифицира во три класични состо?би , понекогаш со плазмата додадена како четврта состо?ба. Одгоре надолу: кварц ( цврста агрегатна состо?ба ), вода ( течност ), азот диоксид ( гас ) и плазма кугла ( плазма ).

Матери?а ? сe што има маса и зазема простор . Според едно современо гледиште, матери?а се сите научно забележливи ентитети, без исклучок. Матери?а може уште попрецизно да се дефинира како енерги?а што има ниска стапка на вибрации, збиена состо?ба на енерги?ата. Оваа дефиници?а е ограничена на ентитети со кои се занимава физиката .

Агрегатна состо?ба на матери?ата [ уреди | уреди извор ]

Матери?ата може да постои во трите основни облици, таканаречени агрегатни состо?би, што зависи од распоредот на атомите и молекулите.

Гас [ уреди | уреди извор ]

Гасот е матери?а ко?а нема посто?ан волумен, туку го исполнува просторот со ко? е опкружен. Честичките на гасот не се ме?усебно поврзани, туку во сите правци се движат слободно и брзо.

Течност [ уреди | уреди извор ]

Течноста има посто?ан волумен , но го менува обликот така што се прилагодува на садот во ко? се нао?а. Не?зините честички ме?усебно се допираат, но не се цврсто поврзани.

Цврста матери?а [ уреди | уреди извор ]

Цврстата матери?а има одредена големина како и одреден облик. Честичките на цврстата матери?а цврсто се поврзани со силни врски, и таа има цврста градба.

Три во едно [ уреди | уреди извор ]

Водата е матери?а ко?а често ?а сретнуваме во различни агрегатни состо?би.

Мраз [ уреди | уреди извор ]

Кога температурата на водата ?е падне под 0℃ , се претвора во тврда матери?а и тогаш ?а нарекуваме мраз.

Вода [ уреди | уреди извор ]

Водата е течност кога не?зината температура е поме?у 0℃ и 100℃.

Пареа [ уреди | уреди извор ]

Водата се претвора во гасовита форма, таканаречена пареа , кога не?зината температура е поголема од 100℃.

Променливи состо?би [ уреди | уреди извор ]

Испарува?е и кондензаци?а [ уреди | уреди извор ]

Честичките можат да се ослободат и исчезнат од течноста, и тоа го нарекуваме испарува?е (евапораци?а). Сите течности се претвораат во гас кога ?е ?а достигнат сво?ата точка на врие?е . Кога гасот ?е се излади, се претвора во течност , т.е. се кондензира.

Замрзнува?е и топе?е [ уреди | уреди извор ]

Кога течноста ?е се излади под одредена температура , таканаречена точка на топе?е или мрзне?е, таа се замрзнува или станува тврда. Ако е температурата над точката на замрзнува?е, пак се претвора во течност.

Сублимаци?а [ уреди | уреди извор ]

Некои материи, како на пример ?аглерод диоксидот, преминуваат со загрева?е од тврда состо?ба во гас, а притоа не поминуваат низ течна состо?ба. Тоа се вика сублимаци?а. Сублимаци?а го наребуваме и спротивното претвора?е, од гас во тврда состо?ба.

Видови смеси [ уреди | уреди извор ]

Смесите се делат на два основни типа: колоиди и раствори . Во растворот две или ппове?е материи се разложуваат до атоми или молекули . Колоидот е смеса на пове?е честички на една матери?а.

Хемиски соединени?а [ уреди | уреди извор ]

Самородните елементи се ретки во природата. Пове?ето материи се состо?ат од два или пове?е елементи кои хемиската реакци?а ги поврзала во соединение . Кога го загреваме железото со сулфурот, хемиската реакци?а ги поврзува нивните атоми во цврста структура.

Физички особини [ уреди | уреди извор ]

Во светот посто?ат многу различни материи кои имаат на?различни особини. Тие особини ни помагаат да откриеме за ко?а матери?а станува збор како и целта за ко?а може да се употреби.

Вискозност (густина на една течност) [ уреди | уреди извор ]

Вискозна матери?а е онаа ко?а тешко тече. Таа станува таква заради трие?е ме?у сопствените молекули .

Дуктилност и способност да се коваат [ уреди | уреди извор ]

Обработливите материи можат да се обликуваат со удира?е. Дуктилните материи лесно се валаат, развелкуваат и извлекуваат.

Еластичност [ уреди | уреди извор ]

Еластичните материи лесно се пресуваат и растегаат, а кога ?е се отстрани силата, самите се вра?аат во правобитната форма.

Густина [ уреди | уреди извор ]

Две тела со иста големина не мораат и со еднаква тежина . Тело со погуста матери?а има поголема маса , затоа што масата во него е позбиена.

Спроводливост [ уреди | уреди извор ]

За материите кои лесно пропуштаат стру?а и топлина велиме дека се спроводливи. Многу тврди материи имаат тесно испреплетени атоми, заради што брзо ?а одведуваат топлината , па на допир се ладни.

Антиматери?а [ уреди | уреди извор ]

Секо?а честичка има и сво?а античестичка . Исто како што матери?ата е составена од честички, така и антиматери?ата е составена од античестички . Кога матери?ата ?а спо?уваме со антиматери?ата тие взаемно се уништуваат и се претвораат во енерги?а .

Согорува?е [ уреди | уреди извор ]

Согорува?ето е спо?ува?ена неко?а матери?а со кислород при што се ослободува топлина . Све?ата се состои од ?аглерод и водород . Тие елемнти горат и така настанува ?аглерод диоксид и вода .

Пламен на све?ата [ уреди | уреди извор ]

Во пламенот на све?ата се нао?аат ситни честички на ?аглерод. При горе?ето тие така се вжештуваат и светат со жолтеникав с?а? .

Согорува?е на храната [ уреди | уреди извор ]

Храната ко?а се раствора во крвта согорува при соединува?е со кислородот . Ослободената енерги?а го придвижува и загрева нашето тело .

Пластични маси [ уреди | уреди извор ]

Пове?ето синтетички пластични маси се добиваат од материи кои ги сретнуваме во нафтата и земниот гас . Поливинил хлоридот (PVC) се добива со полимеризаци?а на молекулата хлоретен, т.е. со нивно поврзува?е во многу долг, т.н. полимерен син?ир.

Разградливост [ уреди | уреди извор ]

Сите материи со текот на времето природно се распа?аат, т.е. се разложуваат на едноставни материи. Загадувачите кои не можат да се распаднат остануваат во мори?ата, реките и атмосферата.

Киселини и бази [ уреди | уреди извор ]

Киселините се материи кои на водата и даваат остар вкус . Базите и даваат на водата сапунест вкус. И едните и другите можат да бидат корозивни, т.е. способни да уништуваат матери?ал. ?ачината на растворот од киселина и база се изразува со единицата pH.

Оваа стати?а науката е никулец . Можете да помогнете со тоа што ?е ?а проширите .