Оваа стати?а или заглавие има потреба од викифицира?е за да ги исполни стандардите за квалитет на Википеди?а. Ве молиме помогнете во подобрува?ето на оваа стати?а со соодветни внатрешни врски .

Оваа стати?а можеби бара дополнително внимание за да ги исполни стандардите за квалитет на Википеди?а. Ве молиме подобрете ?а оваа стати?а ако можете.

Марко Фаби? Квинтили?ан (40-96) бил староримски говорник ( реторичар ) и учител по реторика . То? им бил учител на ?увенал и на Плини? Помладиот . ^[1]

Животопис [ уреди | уреди извор ]

Квинтили?ан бил по потекло од Пирине?скиот Полуостров , од каде уште како момче дошол во Рим , каде што се образувал ка? говорниците. Иако бил критичен спрема многу по?ави во своето време, а особено спрема образованието, то? не бил бунтовник против режимот, така што успеал да стане државен професор по реторика.

Творештво [ уреди | уреди извор ]

Неговиот учебник по реторика, на?познат во целата истори?а на беседништвото, не ?а напишал Квинтили?ан, туку настанал според белешките што ги ?фа?але“ неговите ученици во текот на предава?ата, а то? само ги редактирал. Ово? учебник бил преведен на сите светски ?азици. Учебникот на Квинтили?ан содржи 12 книги (што одговараат на денешни поглав?а), а во многу нешта се потпира на искуствата на Аристотел и Цицерон ). Впрочем, и самиот Квинтили?ан велел дека во многу нешта не е оригинален, дека честопати изнесува ту?и мисле?а, но за нив дава сопствен суд. Според Квинтили?ан, способноста за елоквентно изразува?е е сво?ствена на идеалниот човек, затоа што она што на?многу го разликува човекот од животните е токму можноста да говори. То? сметал дека реториката е уметност (ако може работата на дрводелецот и грнчарот да се третира за уметност...) и дека талентот е поважен од вежба?ето. Квинтили?ан сметал дека не постои никаква разлика ме?у писменото и усното изразува?е, дека добро составениот напишан текст претставува предуслов за добар говор. Веро?атно, таквиот негов став бил резултат на практиката, говорот да се подготвува во вид на писмен состав или пак изговорениот да се бележи. Оваа книга ги опфа?а речиси сите праша?а кои и современиот учебник би морал да ги содржи, иако одговорите се денес нешто поинакви. То? малку помалку внимание отколку што денес се посветува му посветил на аудиториумот. Подробно расправал за тоа каков треба да биде учителот, каков треба да биде ученикот, кои знае?а образованиот ретор треба да ги поседува, кога треба да почне со говори пред судот. Квинтили?ан ?а продолжил грчката и римската традици?а така што големо внимание посветил на моралниот профил на говорникот, ко? мора да биде честит и угледен човек. То? треба да го познава правото, потоа истори?ата, а за граматиката, правописот и стилот зборувал ве?е во првите глави. Како професор по реторика, Квинтили?ан бил противник на тепа?ето како воспитна метода. На?важен дел од неговиот учебник се десеттата и дванаесетта книга. Откако утврдил дека посто?ат различни стилови, то? не му дал предност на ниту еден од нив. Според една класификаци?а, постои атички стил, збиен и едноставен и ази?ански стил, китнест и разуздан. Родскиот стил пак, стои на средината ме?у овие два. Квинтили?ан се определил за атичката едноставност, затоа што ази?анскиот стил му се чинел бомбастичен и надуен. Истовремено,то? бил предвесник на т.н. ?перманентно образование“, што во негово време подразбирало дека говорникот треба да се образува целиот сво? живот. Во образованието, говорникот треба да посвети внимание на поези?ата, истори?ата, граматиката, посебно на правописот , глумата и дури и на музиката, геометри?ата и астрономи?ата. Во поглав?ето ?За смеата“, то? зборува за досетките и нивното значе?е во говорот.

Наводи [ уреди | уреди извор ]