Македонската федеративна организаци?а
, позната како
Македонска федеративна револуционерна организаци?а
[1]
или
Македонска емигрантска федеративна организаци?а
? политичка и револуционерна организаци?а на македонската емиграци?а во
Бугари?а
. Со Уставот на МЕФО била определена целта за де?ствува?е: легална борба за создава?е автономна федеративна држава
Македони?а
во не?зините географски и економски граници, независна од балканските држави. Внатрешно, Македони?а би била организирана како мултиетничка држава, со кантони и со
есперантото
како заеднички ?азик.
[2]
Организаци?ата го издавала сво?от орган ?Автономна Македони?а“ под редакци?а на
Иван Снегаров
и
Владислав Ковачев
. Водечки личности во раководството на МЕФО биле: арх.
Никола ?уруков
, д-р
Христо Далкалчев
, д-р
Филип Атанасов
,
Владислав Ковачев
,
Климент Размов
,
Никола Киров Ма?ски
и др.
Дел од раководните личности биле убиени од
ВМРО
на
Тодор Александров
(1923? 1924), други емигрирале во странство, а некои од нив пристапиле во
ВМРО (Обединета)
.
По Вториот голем собор на
Со?узот на македонските братство
од есента 1920 година шеесет делегати, на чело со
Христо Далкалчев
,
Никола ?уруков
,
Филип Атанасов
,
Христо Татарчев
,
Александар Димитров
,
Владислав Ковачев
,
Милан Грашев
,
?ордан Анастасов
[3]
се отцепиле од Со?узот и ?а создале
Привремена комиси?а на македонските братство во Бугари?а
.
Основачкиот конгрес на МФО бил свикан на
4 декември
1921
година и на него биле формулирани основните цели на организаци?ата - независна федеративна Македони?а во ко?а треба да има целосна еднаквост на народностите коишто ?а населуваат, за да послужи како алка поме?у балканските држави за обединува?е во идната
Балканска федераци?а
.
Легално крило се нарекувало
Македонска емигрантска федеративна организаци?а (МЕФО)
, а илегалното
Внатрешна федеративна македонска револуционерна организаци?а (ВФРО)
.
[4]
Набргу потоа Никола ?уруков ?а предводел легалната фракци?а, а Филип Атанасов ?а презел илегалната. Во
Тирана
федералистите Филип Атанасов,
Павел Христов
, А. Василев, Христо Цветков и
Крум Зографов
стапиле во контакт со
Александар Протогеров
, за примир?е и соработка поме?у федералистите и автономистите како и привлекува?е на албанските револуционери на нивна страна (косовскиот албански комитет на Ре?еп Митровица и Бедри Пе?ани,
[5]
со
Хасан Приштина
и
Ахмед Зогу
).
Била постигната спогодба за воспоставува?е на раководни органи во
Албани?а
, за да се дистанцираат од владе?ачките кругови во
Бугари?а
. Ме?утоа
Тодор Александров
набргу го отфрлил договорот. Федералистите го поканиле на нова средба Александар Протогеров во
Виена
, но то? ?а одбил.
[6]
Поме?у 14 и 17 октомври 1922 година чети на ВМРО на чело со
Алексо Василев
и
Георги Атанасов
го окупирале
Неврокоп
во т.н. Неврокопска акци?а на ВМРО и ?а избркале федералистичката четата на
Тодор Паница
[7]
. Деецот на федералистката организаци?а Григор Циклев во
?устендил
на 17 ноември 1922 година го убил
Велин Ала?ков
, учесник во преговорите поме?у ВМРО и зем?оделската влада на
Александар Стамболиски
. Како одговор ВМРО ?а извршила т.н. ?устендилска акци?а на ВМРО.
Во ?ануари
1923
година легална фракци?а се слеала во Со?узот на македонските братства, а печатените органи ?Автономна Македони?а“ и ?Македони?а“ се обединуваат и го сочинуваат весникот ?Независна Македони?а“. Потоа федералистите основале нов весник ?
Македонско сознание
“, ко? го издавале во
Белград
и ги истакнувале македонските позиции.
Тодор Паница
се отцепил и основал сопствена МФО, а во 1924 година се зближува со автономистите, и заедно учествуваат во создава?ето на
Ма?скиот манифест
. Во
1925
година под водство на Тодор Паница и со помош на Грци?а и Кралството ?угослави?а во трите дела на Македони?а де?ствуваат федералистички чети, чи?а цел е да ?а уништат
ВМРО
.
ВМРО
успела да ?а исчисти
Пиринска Македони?а
од федералистичките де?ци и чети, биле преземени неколку акции, како што е
масакрот ка? Дабница
,
Менча Крничева го убила Тодор Паница
. МФО ?а изгубила сво?ата база во Пиринска Македони?а по што дел од федералистите се приклучиле на Бугарската комунистичка парти?а и
ВМРО (Обединета)
, во 1925 година МФО престанала да постои.
- ↑
?Окружно бро? 774 од 2 август 1924 година“
. Архивирано од
изворникот
на 2008-05-01
. Посетено на
2011-07-25
.
- ↑
Dimitar Bechev.
Historical Dictionary of the Republic of Macedonia
, The Scarecrow Press, Inc., 2009, p. 75-76.
- ↑
?Националноосвободителната борба в Македония, 1919 - 1941 г.“, Колектив, Македонския Научен Институт, София, 2002 г.
[1]
- ↑
Тюлеков, Димитър. ?ВМРО в Пиринско 1919-1934“, Унив. Изд. “Неофит Рилски”, Благоевград, 2001 г.
- ↑
Македонска енциклопеди?а, МАНУ, Скоп?е, 2009, стр. 477.
- ↑
Колектив. Македония история и политическа съдба, Том II, ИК Знание, София, 1998, стр. 107-108.
- ↑
ВМРО прогонва федералистите от Неврокоп, от сайта БГ Хистори
Македонски емигрантски организации во Бугари?а
|
---|
| | | |
|