한국   대만   중국   일본 
Македонска федеративна организаци?а ? Википеди?а Пре?ди на содржината

Македонска федеративна организаци?а

Од Википеди?а ? слободната енциклопеди?а
Македонска федеративна организаци?а (МФО)
Насловна на Уставот на Македонската федеративна организација
Насловна на Уставот на Македонската федеративна организаци?а
Функционира 1921 ? 1925
Цели Независна Македони?а
Подрач?а Пиринска Македони?а
Вардарска Македони?а
Еге?ска Македони?а
Бугари?а
Статус расформирана
Устав на Македонската федеративна организаци?а

Македонската федеративна организаци?а , позната како Македонска федеративна револуционерна организаци?а [1] или Македонска емигрантска федеративна организаци?а ? политичка и револуционерна организаци?а на македонската емиграци?а во Бугари?а . Со Уставот на МЕФО била определена целта за де?ствува?е: легална борба за создава?е автономна федеративна држава Македони?а во не?зините географски и економски граници, независна од балканските држави. Внатрешно, Македони?а би била организирана како мултиетничка држава, со кантони и со есперантото како заеднички ?азик. [2]

Организаци?ата го издавала сво?от орган ?Автономна Македони?а“ под редакци?а на Иван Снегаров и Владислав Ковачев . Водечки личности во раководството на МЕФО биле: арх. Никола ?уруков , д-р Христо Далкалчев , д-р Филип Атанасов , Владислав Ковачев , Климент Размов , Никола Киров Ма?ски и др.

Дел од раководните личности биле убиени од ВМРО на Тодор Александров (1923? 1924), други емигрирале во странство, а некои од нив пристапиле во ВМРО (Обединета) .

Основа?е [ уреди | уреди извор ]

По Вториот голем собор на Со?узот на македонските братство од есента 1920 година шеесет делегати, на чело со Христо Далкалчев , Никола ?уруков , Филип Атанасов , Христо Татарчев , Александар Димитров , Владислав Ковачев , Милан Грашев , ?ордан Анастасов [3] се отцепиле од Со?узот и ?а создале Привремена комиси?а на македонските братство во Бугари?а .

Основачкиот конгрес на МФО бил свикан на 4 декември 1921 година и на него биле формулирани основните цели на организаци?ата - независна федеративна Македони?а во ко?а треба да има целосна еднаквост на народностите коишто ?а населуваат, за да послужи како алка поме?у балканските држави за обединува?е во идната Балканска федераци?а .

Легално крило се нарекувало Македонска емигрантска федеративна организаци?а (МЕФО) , а илегалното Внатрешна федеративна македонска револуционерна организаци?а (ВФРО) . [4]

Де?ност [ уреди | уреди извор ]

Судир со ВМРО [ уреди | уреди извор ]

Табло со учесниците на конгресот од 1923 година.

Набргу потоа Никола ?уруков ?а предводел легалната фракци?а, а Филип Атанасов ?а презел илегалната. Во Тирана федералистите Филип Атанасов, Павел Христов , А. Василев, Христо Цветков и Крум Зографов стапиле во контакт со Александар Протогеров , за примир?е и соработка поме?у федералистите и автономистите како и привлекува?е на албанските револуционери на нивна страна (косовскиот албански комитет на Ре?еп Митровица и Бедри Пе?ани, [5] со Хасан Приштина и Ахмед Зогу ).

Била постигната спогодба за воспоставува?е на раководни органи во Албани?а , за да се дистанцираат од владе?ачките кругови во Бугари?а . Ме?утоа Тодор Александров набргу го отфрлил договорот. Федералистите го поканиле на нова средба Александар Протогеров во Виена , но то? ?а одбил. [6]

Поме?у 14 и 17 октомври 1922 година чети на ВМРО на чело со Алексо Василев и Георги Атанасов го окупирале Неврокоп во т.н. Неврокопска акци?а на ВМРО и ?а избркале федералистичката четата на Тодор Паница [7] . Деецот на федералистката организаци?а Григор Циклев во ?устендил на 17 ноември 1922 година го убил Велин Ала?ков , учесник во преговорите поме?у ВМРО и зем?оделската влада на Александар Стамболиски . Како одговор ВМРО ?а извршила т.н. ?устендилска акци?а на ВМРО.

Расцеп [ уреди | уреди извор ]

Во ?ануари 1923 година легална фракци?а се слеала во Со?узот на македонските братства, а печатените органи ?Автономна Македони?а“ и ?Македони?а“ се обединуваат и го сочинуваат весникот ?Независна Македони?а“. Потоа федералистите основале нов весник ? Македонско сознание “, ко? го издавале во Белград и ги истакнувале македонските позиции.

Тодор Паница се отцепил и основал сопствена МФО, а во 1924 година се зближува со автономистите, и заедно учествуваат во создава?ето на Ма?скиот манифест . Во 1925 година под водство на Тодор Паница и со помош на Грци?а и Кралството ?угослави?а во трите дела на Македони?а де?ствуваат федералистички чети, чи?а цел е да ?а уништат ВМРО .

Уништува?е на МФО [ уреди | уреди извор ]

ВМРО успела да ?а исчисти Пиринска Македони?а од федералистичките де?ци и чети, биле преземени неколку акции, како што е масакрот ка? Дабница , Менча Крничева го убила Тодор Паница . МФО ?а изгубила сво?ата база во Пиринска Македони?а по што дел од федералистите се приклучиле на Бугарската комунистичка парти?а и ВМРО (Обединета) , во 1925 година МФО престанала да постои.

Извори [ уреди | уреди извор ]

  1. ?Окружно бро? 774 од 2 август 1924 година“ . Архивирано од изворникот на 2008-05-01 . Посетено на 2011-07-25 .
  2. Dimitar Bechev. Historical Dictionary of the Republic of Macedonia , The Scarecrow Press, Inc., 2009, p. 75-76.
  3. ?Националноосвободителната борба в Македония, 1919 - 1941 г.“, Колектив, Македонския Научен Институт, София, 2002 г. [1]
  4. Тюлеков, Димитър. ?ВМРО в Пиринско 1919-1934“, Унив. Изд. “Неофит Рилски”, Благоевград, 2001 г.
  5. Македонска енциклопеди?а, МАНУ, Скоп?е, 2009, стр. 477.
  6. Колектив. Македония история и политическа съдба, Том II, ИК Знание, София, 1998, стр. 107-108.
  7. ВМРО прогонва федералистите от Неврокоп, от сайта БГ Хистори

Надворешни врски [ уреди | уреди извор ]