Македонска академи?а на науките и уметностите

Зградата на академи?ата во Скоп?е
Кратенка	МАНУ
Основана	23 февруари 1967
Цел	Да го следи и поттикнува разво?от на науките и уметностите [1]
Седиште	Скоп?е , Македони?а
Координати	41°59′47″N 21°26′30″E  /  41.99639° СГШ; 21.44167° ИГД  / 41.99639; 21.44167
Членство	37 академици, придружни, почесни и дописни членови
Службени ?азици	македонски
Претседател	?упчо Коцарев
Ген. секретар	Изет Зе?ири
Припадност	ALLEA, UAI, IAP, ICSU
Мреж. место	manu.edu.mk

Македонската академи?а на науките и уметностите ( МАНУ ) ? национална научно-творечка установа основана на 23 февруари 1967 г. За не?зин прв претседател бил избран Блаже Конески , а тековен претседател е ?упчо Коцарев . ^[2]

Членство [ уреди | уреди извор ]

Членовите на МАНУ се избираат на секои три години на централното собрание на Академи?ата и од формира?ето досега МАНУ имала 154 членови од кои сега 35 се со статус на членови од работниот состав, а 60 се со статус на членови надвор од работниот состав.

Научни одделени?а [ уреди | уреди извор ]

Во рамките на МАНУ функционираат шест одделени?а:

• Одделение за лингвистика и литературна наука
• Одделение за општествени науки
• Одделение за медицински науки
• Одделение за технички
• Одделение за природно-математички и биотехнички науки
• Одделение за уметност

Истражувачки центри [ уреди | уреди извор ]

Македонската Академи?а има и осум истражувачки центри:

• Центар за енергетика и одржлив разво?
• Центар за генетско инженерство и биотехнологи?а ?Георги Д. Ефремов“
• Лексикографски центар
• Центар за стратегиски истражува?а
• Истражувачки центар за ареална лингвистика ?Божидар Видоески“
• Истражувачки центар за културно наследство
• Истражувачки центар за комп?утерски науки и информатички технологии
• Истражувачки центар за животна средина и матери?али

Претседатели на МАНУ [ уреди | уреди извор ]

• Блаже Конески ( 1967 - 1975 )
• Миха?ло Апостолски ( 1976 - 1983 )
• ?ордан Поп ?орданов ( 1984 - 1991 )
• Ксенте Богоев ( 1992 - 1999 )
• ?ор?и Евремов ( 2000 - ?уни 2001 )
• Мате?а Матевски (?ули 2001 - 2004 )
• Цветан Грозданов (?ануари 2004 - 2008 )
• Георги Старделов ( 2008 - ноември 2011 )
• Владо Камбовски ( 1 декември 2011 - 2015 )
• Таки Фити ( 1 ?ануари 2016 - 31 декември 2019 )
• ?упчо Коцарев ( 1 ?ануари 2020 - )

Ме?ународна соработка [ уреди | уреди извор ]

Македонската академи?а на науките и уметностите има воспоставено соработка со поголем бро? академии во светот: Австриската академи?а на науките, Академи?ата за општествени науки на Австрали?а, Академи?ата на науките и уметностите на Босна и Херцеговина, Академи?ата на науките и уметностите на Република Српска, Албанската академи?а на науките, Британската академи?а, Бугарската академи?а на науките, Друштвото на науките од Берлин ?Ла?бниц”, Естонската академи?а на науките, Европската академи?а на науките и уметностите, Итали?анскиот национален научноистражувачки совет, Кинеската академи?а за општествени науки, Косовската академи?а на науките и уметностите, Кралската шведска академи?а за литература, истори?а и старини, Кралската фламанска академи?а на науките и уметностите, Кралското научно друштво од Лондон, Националната академи?ата на науките на Белоруси?а, Националната академи?а на науките на Украина, Унгарската академи?а на науките, Полската академи?а на науките, Полската академи?а на науките и уметностите, Романската академи?а, Руската академи?а на науките, Словачката академи?а на науките, Словенечката академи?а на науките и уметностите, Српската академи?а на науките и уметностите, Турската академи?а на науките, Унгарската академи?а на науките, Хрватската академи?а на науките и уметностите, Црногорската академи?а на науките и уметностите и Чешката академи?ата на науките.

Склучените договори за ме?уакадемиска научна соработка содржат соработка на заеднички истражувачки проекти, учество на научни собири и уметнички приредби, студиски престои, размена на научни искуства, публикации и други информации.

Македонската академи?а на науките и уметностите е редовен член на Асоци?аци?ата на европските академии (ALLEA), Ме?ународната уни?а на академии (UAI), Средоземната академи?а, Ме?уакадемиско партнерство (IAP), Ме?уакадемискиот совет за наука (ICSU), Ме?уакадемискиот совет за ?угоисточна Европа и Конференци?ата на академии од дунавскиот регион.

Освен со академиите со кои е воспоставена договорна научна соработка, Македонската академи?а на науките и уметностите комуницира и разменува мисле?а и искуства по разни праша?а од заеднички интерес и со други странски академии и ме?ународни научни организации. ^[3]

Контроверзи [ уреди | уреди извор ]

Покра? големиот бро? публикации, манифестации и соработки со странство, од МАНУ произлегоа неколку контроверзни проекти, како што се: ?МАНУ за платформата за решава?е на албанското национално праша?е“, ?За конструкци?ата ?Размена на територии‘“ и ?Македонската енциклопеди?а“ во два тома. ^[4] Исто така, за работата на МАНУ се реагираше дека ?МАНУ да се ослободи од политички кан?и“, ^[5] нема?ето став за пове?е праша?а од општествен, културен и политички карактер, ^{[6] [7]} неприма?ето на помлади членови ^[5] и менува?ето на ставот на претседателот на Академи?ата во однос на македонското име и идентитет, со из?авата дека договорот со Грци?а не е добар но дека е нужно зло“. ^{[8] [9]}

Публикации и издани?а [ уреди | уреди извор ]

МАНУ досега има издадено околу 1.690 научни трудови од сите сфери на науката и уметностите. Издани?ата опфа?аат поголем бро? на стручни монографии, зборници на трудови, научно-истражувачки проекти и студии, збирки, каталози и уметничка книжевност на македонски и англиски ?азик. Каталагот на издани?ата на МАНУ ги опфа?а следниве познача?ни наслови:

• Макропроект ? Истори?а на културата во Македони?а “ (1995 - 2012), 25 книги: Цивилизациите, Религиите и религиските аспекти во матери?алната и духовната култура, Народното творештво, Музиката, Архитектурата, Истори?а на идеите, Археолошки открити?а, Театарот, Фотографи?ата, Ликовната уметност, ?азиците, Градителството на почвата на Македони?а.
• Проект ?Економска стратеги?а на Р Македони?а“: Национална стратеги?а за економскиот разво? на Република Македони?а : разво? и модернизаци?а (1997); Стратеги?а за извоз на Република Македони?а : истражувачки проект (1999); Стратеги?а за разво? на зем?оделството во Република Македони?а до 2005 година (2001)
• ?ор?и?а Пулевски , Слав?анско-ма?едонска општа истори?а (2003). Издание на оригиналниот текст во ракопис на ?ор?и?а Пулевски од 1892 година на 1061 страница, во подготовка на акад. Блаже Ристовски и Бил?ана Ристовска - ?осифовска
• 100 години Илинден (1903-2003) . II тома. (2005)
• Димче Коцо . Археолошка карта на Република Македони?а . III томови. (1994-2002)
• ?ор?и Филиповски, Почвите на Република Македони?а . VI томови. (1995-2004)
• Кирил Мицевски, Владо Матевски. Флора на Република Македони?а . II тома. (1985 - 2010)
• Монетите и монетоковниците во Македони?а (2001)
• Интересите на Република Македони?а за членство во НАТО (2007)
• Цветан Грозданов , Живописот на Охридската архиепископи?а , студии (2007)
• Цветан Грозданов, Живописот во Македони?а: XVIII-XIX , студии (2011)
• Славко ?аневски , И петто годишно време (2001)
• Славко ?аневски, Измислена тврдина (2002)
• Славко ?аневски, Книжевно наследство, Том 1: Галери?а Универзум (2005)
• Славко ?аневски, Книжевно наследство, Том 2: Разговори со ?аневски (2007) ^[10]

Галери?а [ уреди | уреди извор ]

Наводи [ уреди | уреди извор ]

Надворешни врски [ уреди | уреди извор ]

• Матична страница на МАНУ

п р у Академици на Македонската академи?а на науките и уметностите Редовни членови Абази Ба?рам Бе?ети Битракова - Грозданова Грчев А. Димовски Д. Димовски ?оргиев ?овановски Камбовски Каневче Кедев Коцарев ( претседател ) В. Матевски Маркови? Ма?унков Митевски Б. Павловски Петрески Поп-Атанасов Поп-?орданов Поп-?орданова Попов В. Серафимовски Ташковски Тополи?ска ?улавкова Урошеви? Фити Шоптра?анов Дописни членови Андоновски Боев Зе?ири Лаброска Макари?оска Мирчески Плашеска-Каранфилска Ха?и-Велков Цветковски Членови надвор од работниот состав Абу Адижес Алиу Антунови? Бадентер Бреда Ва?сман Василевски Вендина Вроцлавски Гантар Геген Глигоров Дика Дворк Доровски ?урови? Ефремов Иванови? Ихсаноглу ?он ?оноска Кало?ера Клинкман Кости? Коц Крамари? Крамер Курц Левчев Ме?дани Миниси Морен Мурад Наумов Ока Онишченко Орта?ли Перови? П?анка Раки? Росокли?а Росос Соколовски Сривастава Суботи? Теодореску Унгер Урдин Фридман Хермансон Цихун Чарни И. Чашуле ?ероски Шешкен Шлаус Почесни членови Калеши Починати членови Аврамовски Алексова Андреевски Андреевски Апостолов Апостолски Арсов Баби? Батовски Бернште?н Богоев Босанац Бошевски Бошкови? Брозови? Бромле? Ва?ан Васков Видмар Видоески Вузевски Гарашанин Георгиевски Глигори? Голомб Гошрон Грабулоски Грозданов Давчев Де Бре? Де?анов Димитров ?узел ?ур?ев ?урчинов Ем Евремов З’мбов ?анев Карде? Катар?иев Конески Константиновски Костов Коцо Лапе Мартиноски М. Матевски Матковски Митри?ески Митринови? Р. Павловски Патон Поленакови? Поленакови? Поповски Ристовски Серафимов Т. Серафимовски Сотировски Старделов Старова Стефановски Стругар Танге Та?ер Тито Тодоровски Толсто? Узунов Филиповски Ха?и Христов К. Чашуле Чемерски Шопов