Гаетано Доницети

Од Википеди?а ? слободната енциклопеди?а
Портрет на Доницети од 1837 г.

Доменико Гаетано Мари?а Доницети ( итали?ански : Domenico Gaetano Maria Donizetti ; 29 ноември 1797 ? 8 април 1848 ) е итали?ански оперски композитор од Бергамо , Ломбарди?а . Заедно со Винченцо Белини и ?оакино Росини биле водечки оперски композитори во Итали?а .

Животот на Доменико Гаетано Мари?а Доницети [ уреди | уреди извор ]

Доницети е роден во 1797 година во Бергамовиот Борго Канале, последен од трите сина, кварт сместен надвор од градот. Неговата фамили?а била многу сиромашна и без музичка традици?а, неговиот татко бил одржувач на градската заложувалница. И покра? тоа, Доницети добивал одредена музичка образование од ?овани Симоне Мауер, свештеник во Бергамовата главна црква, ко? бил и композитор на успешни опери [1] .

Доницети не бил посебно успешен како хорски пе?ач, но во 1806 година то? бил еден од првите запишани со целосна стипенди?а во училиштето Лециони Каритатеволи чиишто основач бил Симоне Мауер, во Бергамо. То? добивал исцрпни, детални вежби во областа и изучува?ето на фугата и контрапунктот, од тука почнал да ?а гради сво?ата оперска кариера. После неколку мали, споредни композиции под менторство на Паоло Занца, Доницети ?а напишал неговата четврта опера, Zoraida di Granata. Оваа негова опера го импресионирала Доменико Барбаиа, познат и значаен театарски директор, ко? му понудил договор на Доницети да компонира во Неапол. Компонира??и во Рим, Милано и Неапол, Доницети успеал да достигне одреден успех (неговите 31 опереа напишани во период од 12 години биле со вообичаен успех, но оперските критичари често не биле импересионирани ), но не бил ме?ународно познат сe до 1830 година кога неговата опера Ана Болена ?а имала сво?ата премиера во Милано. То? скоро моментално станал познат низ цела Европа. L’elisir d’amore, комеди?а изведена во 1832 година, ко?а се смета за ремек дело во комичната опера, како и неговата Don Pasquale, компонирана во 1843 година. Кратко после операта L’elisir d’amore, Доницети ?а компонирал Lucia di Lammermoor, опера заснована на Sir Walter Scott роман the Bride of Lammermoor. Таа станала негова на?позната опера, и една од високите точки во bel canto (убаво пее?е) традици?ата.

После успехот на Lucrezia Borgia опера изведена 1833 година, опера со ко?а ?а зацврстил неговата репутаци?а, Доницети следе??и ги стапките на Росини и Белини посетува??и го Париз, но неговата опера Marino Falerio страдала од споредува?а со Белоновата опера I puritani, и то? се вратив во Неапол да продолжи со работа на ве?е споменатото погоре ремек дело, Lucia di Lammermoor. Како што растела Доницетиевата слава, така се зголемувале и неговите ангажмани, па со оглед на тоа бил унапреден да пишува и твори и во Итали?а и во Франци?а. Во 1838 година, то? се преселил во Париз, таму ?а напишал операта La fille du regiment, ко?а исто така доживеала голем успех.

Gaetano Donizetti.

Доницети и неговата сопруга, Вир?ини?а Васели, имале три деца од кои за жал ниту едно не преживеало. Подоцна починала и неговата сопруга од колера. Во 1843 година, доноцети почнал да покажува симптми на сифилис, денес попознато како биполарно пореметува?е. После неговото сместува?е во соодветна институци?а каде сто се испитувала неговата болест, во 1845 година бил испратен на лекува?е во Париз. Таму имал посети од многу негови при?атели ме?у кои и ?узепе Верди, но Доницети повторно вратен во неговиот роден град, Бергамо каде што и починал во 1848 година, после неколку години поминати во лудило. По неговата смрт Доницети бил погребан во гробиштата Valtesse но при кра?от на 19 век неговото тело било перенесено во Бергамовата Базилика (Basilica of Santa Maria Maggiore), блиску до гробот на неговиот учител Симоне Мауер. Доницети бил на?многу познат по неговата оперска работа, компонира?ето на опери, но то? пишувал музика и во други форми, вклучува??и и црковна музика, исто така и оркестрална музика. То? е помалиот брат на ?узепе Доницети, ко? во 1828 година станал главен инструктор на Отоманската музика (Imperial Ottoman Music), на дворот на султанот Махмуд || (1808-1839).

Критички осврт [ уреди | уреди извор ]

Доницетиевиот музички стил се стремел кон обогатува?е на традици?ата на убаво пее?е (bel canto tradition) ко?а Винченцо Белини и Гиоачино Росини ги направи популарни. Овие тро?ца композитори се општо прифатени како први, основачи на bel canto компонира?ето, во почетокот на 19 век. За време не неговиот живот, а исто така и значаен период после неговата смрт, Доницетиевата работа, неговите опери имале знача?но место и популарност, но со почетокот на 20 век тие биле речиси целосно засенети од големите ремек дела на Вагнер, Пучини и Верди, можеби благодарение на техничките баран?а на bel canto пее?ето. Но како и дае, од 1950 година расте интересот за bel canto репертоар, што води кон зголемува?е на прикажува?ата на Доницетиевите опери, некои од нив, како што се: Lucia di Lammermoor, La fille du regiment, Don Pasquale, L’elisir d’amore имале пове?е или помалку константно место во стандардниот репертоар.

Творештво [ уреди | уреди извор ]

Доменико Гаетано Мари?а Доницети, има компонирано околу 75 опери, 16 симфонии, 19 квартети, 193 песни, 45 дуети, 3 ораториуми, 28 кантати, инструментални концерти, сонати, и други дела [2] .

4.1 Опери [ уреди | уреди извор ]

Во продолжение, ?е наброиме некои од неговите опери, датум на компонира?е, датум и локаци?а на изведува?е односно датум и локаци?а на премиерите, во некои сличаеви и дадена и годината на не?зино целосно завршува?е.

4.2 Хорски композиции [ уреди | уреди извор ]

  • Ave Maria
  • Grande Offertorio
  • Il sospiro
  • Messa da Requiem
  • Messa di Gloria e Credo
  • Miserere (Psalm 50)

4.3 Оркестарски композиции [ уреди | уреди извор ]

  • Allegro for Strings in C major
  • L'ajo nell'imbarazzo: Sinfonia
  • Larghetto, tema e variazioni in E flat major
  • Roberto Devereux: Sinfonia
  • Sinfonia Concertante in D major (1818)
  • Sinfonia for Winds in G minor (1817)
  • Sinfonia in A major
  • Sinfonia in C major
  • Sinfonia in D major
  • Sinfonia in D minor
  • Ugo, conte di Parigi: Sinfonia

4.4 Композиции за пи?ано [ уреди | уреди извор ]

  • Adagio and Allegro for Piano in G major
  • Allegro for Piano in C major
  • Allegro for Piano in F minor
  • Fugue for Piano in G minor
  • Grand Waltz for Piano in A major
  • Larghetto for Piano in A minor " Una furtiva lagrima "
  • Larghetto for Piano in C major
  • Pastorale for Piano in E major
  • Presto for Piano in F minor
  • Sinfonia for Piano in A major
  • Sinfonia for Piano no 1 in C major
  • Sinfonia for Piano no 1 in D major
  • Sinfonia for Piano no 2 in C major
  • Sinfonia for Piano no 2 in D major
  • Sonata for Piano in C major
  • Sonata for Piano in F major
  • Sonata for Piano in G major
  • Variations for Piano in E major
  • Variations for Piano in G major
  • Waltz for Piano in A major
  • Waltz for Piano in C major
  • Waltz for Piano in C major "The Invitation"

4.5 Концерти [ уреди | уреди извор ]

  • Concertino for Clarinet in B flat major
  • Concertino for English Horn in G major (1816)
  • Concertino in C minor for flute and chamber orchestra (1819)
  • Concertino for Flute and Orchestra in C major
  • Concertino for Flute and Orchestra in D major
  • Concertino for Oboe in F major
  • Concertino for Violin and Cello in D minor
  • Concerto for 2 Clarinets "Maria Padilla"
  • Concerto for Violin and Cello in D minor

Наводи [ уреди | уреди извор ]

  1. ↑ ?Gaetano Donizetti“ . Архивирано од изворникот на 2021-02-18 . Посетено на 2021-02-02 .
  2. ↑ Donizetti, Gaetano
Нормативна контрола
Преземено од ? https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Гаетано_Доницети&oldid=5132603 “